ضایعات و بیماری‌های پوستی دستگاه تناسلی مردان و زنان با عکس

ناحیۀ تناسلی آقایان و خانم‌ها به‌عنوان بخشی حساس و حیاتی در بدن، نقشی مهم در دفع ادرار، عملکرد جنسی و سلامت باروری دارد. یکی از مشکلات رایج این بخش، بیماری‌های پوستی دستگاه تناسلی مردان و زنان است که به دلایلی مانند نازکی پوست، حساسیت بالا و تماس مداوم با لباس، رطوبت و تعریق بروز پیدا می‌کند.

اگرچه ممکن است این ضایعات در نگاه اول ساده به نظر برسند، اما در برخی موارد نشان‌دهندۀ بیماری‌های مهم‌تری هستند. بر این اساس لازم است که در صورت مشاهدۀ علائمی مثل خارش، قرمزی، برجستگی، زخم یا تغییر رنگ پوست، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

متأسفانه برخی آقایان به‌خاطر مسائل فرهنگی یا احساس شرم از مطرح کردن این موضوعات، درمان و پیگیری پزشکی را به تأخیر می‌اندازند که همین باعث پیشرفت ضایعه، بروز عفونت یا حتی در برخی موارد باعث ناباروری می‌شود.

با توجه به اهمیت این موضوع قصد داریم در این مقاله با نظارت مستقیم دکتر مهدی قاضی، شما را با شایع‌ترین ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی، علل ایجاد آن‌ها، راه‌های تشخیص و روش‌های درمان آن‌ها آشنا کنیم.

علائم و نشانه‌های رایج بیماری‌های پوستی دستگاه تناسلی مردان و زنان

به دلایلی متفاوتی ممکن است در ناحیۀ تناسلی، علائم زیر را مشاهده کنید. نکته مهم این است که این علائم را نادیده نگیرید و در اسرع وقت با یک پزشک مشورت کنید. در ادامه به‌طور خلاصه به علائم انواع بیماری پوستی آلت تناسلی مثل ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی مردان و خشکی ناحیۀ تناسلی مردان اشاره خواهیم کرد:

علائم	دلیل
زخم روی دستگاه تناسلی	عفونت‌های ویروسی (مانند تبخال تناسلی یا سیفلیس)
	عفونت‌های قارچی
	زخم‌های ناشی از خاراندن
ترک پوست ناحیۀ تناسلی	خشکی شدید
	اگزما
	اصطکاک مکرر با لباس زیر
خشک شدن پوست آلت یا واژن	استفاده از صابون‌های نامناسب
	دوش مکرر
	بیماری‌هایی مثل پَسوریازیس
	دِرماتیتِ تماسی
برآمدگی روی دستگاه تناسلی مردان	زگیل تناسلی
	فولیکولیت (عفونت پیاز مو)
	کیست‌های چربی
	پاپول مرواریدی
قرمزی و التهاب پوست	عفونت‌های قارچی
	درماتیت
خارش مداوم	حساسیت
	عفونت قارچی یا انگلی (مانند شپش تناسلی)
تغییر رنگ پوست ناحیۀ تناسلی	التهابات مزمن
	عفونت‌ها
	لک‌های ناشی از آسیب پوستی
ترشحات غیرطبیعی (ترشحات سفید، زرد یا بدبو)	عفونت‌های قارچی
	عفونت‌های باکتریایی
درد هنگام ادرار یا رابطۀ جنسی	زخم
	التهاب
	درگیری عصب‌های سطحی پوست در اثر ضایعات باشد (به‌ویژه در عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی)
مشکلات پوستی در ناحیۀ کلاهک آلت (گلنس)	التهاب
	خشکی
	پوسته‌پوسته شدن
	عفونت‌های قارچی
دانه‌های زیرپوستی	کیست
	فولیکولیت
	زائده‌های ویروسی
لکه‌های پوستی	درماتیت مزمن
	عفونت‌های موضعی
زائده‌‌های شبیه جوش یا خال	زگیل تناسلی
	پاپول مرواریدی
	خال‌های خوش‌خیم پوستی

بیماری‌های شایع پوستی دستگاه تناسلی زنان و مردان (غیرمقاربتی)

دستگاه تناسلی زنان و مردان به دلایلی که قبلاً اشاره کردیم، حتی ممکن است بدون داشتن هیچ رابطۀ جنسی هم درگیر بیماری‌های پوستی مختلفی شود. ازجمله آن‌ها می‌توان به بیماری‌های ناشی از التهاب، حساسیت و عفونت اشاره کرد که معمولاً خود را با علائمی مثل خارش، زخم، لکه، یا برجستگی نشان می‌دهند.

در این بخش قصد داریم شایع‌ترین ضایعات غیرمقاربتی مانند «زخم‌ها و لکه‌های پوستی»، «درگیری‌های کلاهک آلت»، «برجستگی‌ها و خال‌ها» و همچنین برخی بیماری‌های انگلی ناحیۀ تناسلی را بررسی کنیم.

لکه، التهاب یا انواع زخم آلت تناسلی

از انواع بیماری‌هایی که ممکن است پوست ناحیۀ تناسلی را هم درگیر کنند، می‌توان به لکه‌ها اشاره کرد که بسته به علت ممکن است در ناحیۀ تناسلی یا دقیقاً روی آلت تناسلی بروز پیدا کنند. در ادامه انواع این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی را بررسی خواهیم کرد و بعد به توضیح روش‌های درمان آن‌ها خواهیم پرداخت:

پیسی (Vitiligo)

یکی از دلایل مشاهدۀ لکه‌های سفید و بدون التهاب روی پوست ناحیۀ تناسلی، بیماری پیسی (ویتیلیگو) است که در آن سلول‌های رنگ‌ساز پوست (ملانین‌ها) به‌مرور از بین می‌روند. در واقع علت لکه‌های سفید روی دستگاه تناسلی مردان و زنان این است که در آن ناحیه به‌خصوص رنگسازها از بین رفته‌اند.

این بیماری معمولاً به‌دلیل وجود یک مشکل در سیستم ایمنی بدن بروز پیدا می‌کند و ازاین‌رو یک بیماری خود ایمنی محسوب می‌شود.

علائم پیسی

لکه‌های سفید روی دستگاه تناسلی زنان و مردان معمولاً صاف و بدون برجستگی هستند و خارش یا درد ندارند، اما گاهی ممکن است به‌دلیل وجود رگ‌هایی در زیر، صورتی‌رنگ باشند یا خارش خفیف داشته باشند. نکتۀ دیگر اینکه این بیماری ممکن است در نواحی درگیر باعث سفید شدن موها شود.

ویتیلیگو در نواحی مختلفی از ناحیۀ تناسلی ممکن است دیده شود؛ ازجمله:

• سر آلت و تنۀ آلت در مردان
• کیسۀ بیضه
• لب‌های فرج یا پوست اطراف واژن در زنان

درمان پیسی

این بیماری معمولاً بی‌خطر و بدون علائم جسمی است، اما می‌تواند باعث بهم ریختگی روانی و اضطراب در فرد شود. درمان پیسی بسته به دغدغه‌ای که فرد نسبت به زیبایی خود دارد یا بسته به اینکه چقدر درگیری ذهنی با این موضوع دارد، متفاوت خواهد بود.
درصورتی‌که لکه‌ها زیاد و گسترده شوند، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• پمادهای کورتیکواِستِروئیدهای (Corticosteroids) موضعی برای کاهش روند تخریب رنگدانه
• فتوتراپی (نوردرمانی) برای تحریک مِلانوسیت‌ها (Melanocytes)
• یا ترکیبی از این روش‌ها

پَسوریازیس (Psoriasis)

پسوریازیس یکی از بیماری‌های شایع پوستی است که باعث می‌شود رشد سلول‌های پوستی بسیار سریع‌تر از حالت طبیعی رخ دهد. در واقع فرایند گردش سلولی طبیعی پوست از هر 3 تا 4 هفته به 3 تا 7 روز کاهش می‌یابد. اتفاقی که در پی ابتلا به این بیماری می‌افتد، ضخیم شدن پوست، پوسته پوسته شدن آن و ملتهب شدن آن خواهد بود.

پسوریازیس معمولاً نواحی زانو، آرنج یا پوست سر را درگیر می‌کند اما در برخی افراد ممکن است صرفاً در ناحیۀ تناسلی ظاهر شود. گاهی هم ممکن است هم در ناحیۀ تناسلی رخ دهد و هم در سایر نواحی بدن. در ناحیۀ تناسلی، این بیماری می‌تواند باعث التهاب و قرمز شدن پوست و پوسته‌ریزی شود.

خوشبختانه این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی مسری نیست و هیچ ارتباطی هم با بهداشت فردی یا روابط جنسی ندارد، اما به‌دلیل درگیری ناحیۀ تناسلی ممکن است باعث ناراحتی، خجالت یا کاهش کیفیت زندگی جنسی فرد بیمار شود.

علائم پسوریازیس

پسوریازیس تناسلی معمولاً در نواحی زیر بروز پیدا می‌کند:

• سر آلت تناسلی و تنۀ آلت در مردان
• کیسۀ بیضه
• کشالۀ ران یا اطراف مقعد
• لب‌های بزرگ و کوچک فَرج در زنان

نکتۀ مهم این است که این بیماری در ناحیۀ تناسلی نسبت به سایر نواحی بدن مثل آرنج یا زانو، کمتر باعث ضخیم شدن پوست و پوسته‌ریزی می‌شود.

ازجمله علائم این بیماری در ناحیۀ تناسلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لکه‌های قرمز، براق و صاف
• خارش یا سوزش خفیف در برخی افراد

درمان پسوریازیس

پسوریازیس درمان قطعی ندارد، اما می‌توان علائمی همچون لکه‌های قرمز روی اندام تناسلی مردان و زنان را کنترل کرد.

نکتۀ مهم این است که پزشک روش کنترل و درمان پسوریازیس را بر اساس شدت بیماری و ناحیۀ درگیر انتخاب می‌کند. در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره خواهیم کرد:

کاربرد	نوع درمان
استفاده از کورتیکواستروئیدهای ضعیف و پمادهای ویتامین D برای کاهش التهاب و کنترل تولید بیش‌ازحد سلول‌های پوستی	پمادهای موضعی
بهره‌گیری از نور ماوراءبنفش کنترل‌شده برای کاهش التهاب و کمک به بازسازی سلول‌ها در موارد متوسط تا شدید	نوردرمانی (فتوتراپی)
شامل داروهای خوراکی یا تزریقی سرکوب‌کننده ایمنی بدن، فقط در موارد مزمن، مقاوم یا گسترده و تحت‌نظر پزشک متخصص	درمان‌های سیستمیک

لیکن اِسکلِروز (Lichen sclerosus)

لیکن اسکلروز یک بیماری مزمن پوستی است که معمولاً باعث سفید شدن، نازک شدن و حساس شدن پوست ناحیۀ تناسلی و اطراف مقعد می‌شود. این بیماری خود را با لکه‌های پوستی صاف و گاهی پوسته‌پوسته شدن نشان می‌دهد و به‌مرور باعث تغییر شکل بافت این ناحیه، زخم و حتی احساس درد در بیمار می‌شود.

علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما طبق پژوهش‌ها ترکیب عوامل زیر نقش مهمی در بروز آن دارد:

• اختلال در سیستم ایمنی بدن
• زمینۀ ژنتیکی
• آسیب‌ها یا تحریکات پوستی قبلی

نکتۀ مهمی که باید بدانید این است که لیکن اسکلروز واگیردار نیست و بنابراین زندگی جنسی شما را مختل نخواهد کرد.

اگرچه هر فردی ممکن است به این بیماری مبتلا شود، اما زنان یائسه بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند؛ بنابراین باید در صورت مشاهدۀ علائم به پزشک مراجعه کنند.

علائم لیکن اسکلروز

علائم و شدت لیکن اسکلروز در هر فردی ممکن است متفاوت باشد. بااین‌حال، معمولاً این بیماری در ناحیۀ تناسلی خود را با علائم زیر نشان می‌دهد:

• لکه‌های پوستی صاف و تغییر رنگ یافته
• لکه‌های پوستی لکه‌دار و چروکیده
• خارش
• درد یا احساس سوزش
• کبودی آسان
• پوست شکننده
• تغییرات در مجرای ادرار
• خونریزی، تاول یا زخم‌های باز
• درد در هنگام رابطۀ جنسی

درمان لیکن اسکلروز

درمان لیکن اسکلروز معمولاً به استفاده از کرم‌های استروئیدی قوی برای بازگرداندن رنگ طبیعی به پوست و داروهای سیستمیک و مرطوب‌کننده‌های بدون عطر برای پیشگیری از زخم محدود می‌شود.

لیکن پلان (Lichen planus)

لیکن پلان یک بیماری خود ایمنی التهابی است که پوست، مخاط دهان، ناخن‌ها، مو و ناحیۀ تناسلی را درگیر می‌کند.

اگرچه علت دقیق لیکن پلان مشخص نیست، اما برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که احتمالاً حمله سیستم ایمنی به سلول‌های پوست یا غشاهای مخاطی باعث این بیماری می‌شود. از سوی دیگر دلایلی همچون موارد زیر نیز می‌توانند باعث ابتلا به این بیماری شوند:

• عفونت هپاتیت C
• مسکن‌ها و داروهای دیگر
• واکنش آلرژیک به فلز موجود در پرکردگی‌های دندان

علائم لیکن پلان

بسته به اینکه لیکن پلان کدام ناحیۀ بدن را درگیر کرده باشد، فرد بیمار ممکن است علائم متفاوتی را مشاهده کند که ازجملۀ آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برجستگی‌های صاف، براق و بنفش رنگ روی سطح داخلی ساعد، مچ دست یا مچ
• خطوط ناشی از خاراندن بثورات پوستی
• لکه‌های سفید رنگ توری مانند روی زبان یا داخل گونه‌ها و آلت تناسلی
• خارش
• زخم‌های دردناک در دهان یا ناحیۀ تناسلی
• ایجاد رد زخم (اسکار) یا از دست دادن ناخن
• خطوط تیره رنگ از نوک ناخن تا انتهای آن
• ریزش مو (به‌ندرت)

درمان لیکن پلان

معمولاً لیکن پلان خفیف نیاز به درمان ندارد اما اگر این بیماری باعث درد یا خارش شدید شود، می‌توان برای درمان آن از روش‌های زیر استفاده کرد:

دارو	کاربرد
کرم‌های استروئیدی موضعی (خط اول درمان)	برای کاهش التهاب، خارش و تسریع بهبود ضایعات
آنتی‌هیستامین‌ها	برای کاهش خارش
درمان‌های سیستمیک (مانند مِتوتِرِکسات، آزاتیوپرین، سیکِلوسپورین)	در موارد حاد یا مقاوم به داروهای موضعی
مهارکننده‌های کَلسینورین موضعی (تاکرولیموس یا پیمِکرولیموس)	التهاب مزمن

عفونت‌های قارچی (برفک)

برفک تناسلی یکی از شایع‌ترین انواع عفونت‌های قارچی پوست و مخاط است. این بیماری که هم در زنان رخ می‌دهد و هم در مردان، معمولاً بی‌خطر است؛ اما در مواردی ممکن است علائم آزاردهنده‌ای داشته باشد.

در بیشتر موارد عامل اصلی ابتلا به برفک، قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس است که به‌طور طبیعی در پوست، دهان و نواحی تناسلی وجود دارد. سؤال این است که پس این قارچ چطور مشکل‌ساز می‌شود؟ این قارچ در شرایط خاصی مانند تغییرات هورمونی، استفاده از آنتی‌بیوتیک، ابتلا به دیابت یا پوشیدن لباس‌های تنگ و مرطوب، فعال‌تر می‌شود و در نتیجه منجر به عفونت خواهد شد.

برفک تناسلی در زنان شایع‌تر است، اما در مردان نیز به‌ویژه در ناحیۀ سر آلت و زیر پوست ختنه‌گاه نیز خود را نشان می‌دهد.

علائم عفونت‌های قارچی

عفونت قارچی ممکن است ناحیۀ تناسلی، کشالۀ ران، زیر بغل، بین انگشتان یا حتی ناحیۀ مقعد را درگیر کند. بر همین اساس علائمی که بروز پیدا می‌کنند، ممکن است در نواحی مختلف متفاوت باشند.

علائم عمومی:

• در افرادی که پوست روشنی دارند، بثورات قارچی (تغییری در بافت یا رنگ پوست) معمولاً قرمز و ملتهب هستند و ممکن است با ترشحات سفید یا زرد همراه باشند.
• در افرادی که رنگ پوست تیره‌ای دارند، این تغییر بافت زیاد قابل‌رؤیت نیست و در مواردی هیچ علامت ظاهری بروز پیدا نمی‌کند.

علائم برفک تناسلی در زنان:

• ترشحات سفید رنگ و پنیری شکل واژن که معمولاً بدون بو هستند.
• خارش و سوزش شدید در اطراف ولو (فرج) و واژن
• تورم یا قرمزی در ناحیۀ تناسلی
• احساس درد یا سوزش هنگام دفع ادرار یا رابطۀ جنسی

علائم برفک تناسلی در مردان:

• قرمز شدن و تحریک‌پذیر شدن سر آلت
• احساس خارش در سر آلت
• ترشحات سفید و پنیری شکل
• احساس بوی نامطبوع در ناحیۀ تناسلی
• مشکل در عقب کشیدن پوست ختنه‌گاه (در مردان ختنه‌نشده)

درمان عفونت‌های قارچی

درمان برفک بسیار ساده و درعین‌حال اثربخش است. عموماً در فرایند درمان از داروهای ضد قارچ استفاده می‌شود که در جدول زیر دربارۀ آن‌ها بیشتر توضیح خواهیم داد:

توضیح	نوع درمان
کاهش خارش و قرمزی در ناحیۀ تناسلی	پمادها یا کرم‌های ضد قارچ موضعی
از بین بردن عامل عفونت در زنان	شیاف واژینال ضد قارچ
در موارد حاد یا مقاوم به داروهای موضعی	قرص‌های خوراکی ضد قارچ

برفک عودکننده

اگر عفونت قارچی بیش از ۴ بار در ۱۲ ماه تکرار شود، آن‌گاه به آن برفک عودکننده گفته می‌شود. در این حالت معمولاً به یک دورۀ درمان طولانی‌ (تا ۶ ماه) نیاز خواهد بود.

در این شرایط پزشک مواردی مثل نوسانات هورمونی و فعالیت جنسی را بررسی می‌کند تا ابتدا عامل عفونت را پیدا کند و بعد طبق آن روش درمان را به‌گونه‌ای مشخص خواهد کرد که از عود دوبارۀ آن جلوگیری کند.

نکته: استفاده از لباس زیر نخی، خشک نگه‌داشتن ناحیۀ تناسلی و عدم استفاده از محصولات عطردار (مثل صابون‌ها) نیز نقش مهمی در پیشگیری از عود دوبارۀ برفک دارند.

اگزما (Eczema)

اگزما (Eczema) یکی دیگر از بیماری‌های التهابی پوستی است که در هر ناحیه‌ای از بدن، ازجمله ناحیۀ تناسلی ممکن است بروز پیدا کند.

علت این بیماری دقیقاً مشخص نیست اما می‌توان این‌طور گفت که ترکیب عوامل ژنتیکی و محرک‌های محیطی در بروز آن نقش پررنگی دارند. اگزما در ناحیۀ تناسلی هم مستثنی از این موضوع نیست ولی می‌توان عوامل زیر را زمینه‌ساز بروز اگزما در این ناحی دانست:

• سابقۀ شخصی یا خانوادگی اگزما: اگر فردی سابقۀ اگزما در سایر نقاط بدن داشته باشد یا این مشکل در خانواده‌اش وجود داشته باشد، احتمال اینکه در ناحیۀ تناسلی هم با اگزما روبرو شود، بیشتر خواهد شد.
• تحریکات پوستی: استفاده از صابون‌های معطر و مواد شویندۀ قوی، لباس‌های تنگ یا نایلونی نیز باعث تحریک پوست و تشدید علائم اگزما می‌شود.
• مواد حساسیت‌زا: گاهی اوقات ممکن است فردی به مواد موجود در محصولات بهداشتی، اسپرم‌کش‌ها، یا لاتکس کاندوم حساسیت نشان دهد که همین باعث اگزما می‌شود.
• تعریق زیاد: رطوبت ناشی از تعریق یکی دیگر از عواملی است که باعث بروز علائم اگزما یا تشدید آن می‌شود.
• استرس: در مواردی حتی تنش‌های روحی و روانی هم باعث اگزما یا تشدید آن می‌شوند.

علائم اگزما

این بیماری که گاهی بسیار آزاردهنده می‌شود،‌ معمولاً خود را با علائم زیر نشان می‌دهد:

• خارش شدید و مداوم
• قرمزی و التهاب پوست
• خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست
• ایجاد ترک‌های کوچک یا تاول‌های ریز
• ضخیم شدن پوست در موارد مزمن

تشخیص و درمان اگزما

برای تشخیص اگزما در ناحیۀ تناسلی باید به پزشک متخصص پوست یا اورولوژی مراجعه کرد. گاهی اوقات پزشک برای رد سایر بیماری‌های پوستی نیاز می‌بیند که آزمایش‌های تکمیلی هم انجام شود.

اگرچه درمان قطعی برای اگزما وجود ندارد اما در موارد حاد، پزشک ممکن است برای کنترل التهاب و خارش، داروهای موضعی مانند استروئیدها را تجویز کند.

بااین‌حال علائم اگزما را می‌توان با رعایت نکات زیر تا حد زیادی کنترل کرد:

• شستشوی روزانه ناحیۀ تناسلی با آب ولرم و صابون ملایم
• استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده فاقد عطر برای حفظ رطوبت پوست
• استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب و خارش
• پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد (لباس‌های تنگ و نایلونی باعث تحریک پوست می‌شوند)
• کنترل و مدیریت استرس

آفت تناسلی (Genital Aphthous Ulcers)

آفت تناسلی که به اسم زخم دستگاه تناسلی نیز شناخته می‌شود، دسته دیگری از ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی است که اغلب همراه با درد و التهاب خواهد بود. این زخم‌ها مشابه آفت‌های دهانی هستند و معمولاً در نواحی مانند واژن، لب‌های فرج یا پوست اطراف آلت تناسلی مردانه خود را نشان می‌دهند.

هنوز علت دقیق آفت تناسلی مشخص نیست، اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند که عواملی مانند استرس، تغییرات هورمونی و برخی عفونت‌ها در بروز آن نقش دارند.

علائم آفت تناسلی

آفت‌های تناسلی زخم‌های کوچک، گرد یا بیضی شکلی هستند که دور آن‌ها قرمز است ولی مرکز آن‌ها ممکن است سفید یا خاکستری باشد.

این ضایعات در برخی موارد بسیار دردناک هستند و در زمان دفع ادرار، مقاربت جنسی و حتی در حالت استراحت هم باعث ناراحتی فرد می‌شوند.

تشخیص و درمان آفت تناسلی

تشخیص آفت تناسلی بر اساس معاینۀ بالینی و مشاهدۀ علائم ظاهری صورت می‌گیرد. این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی معمولاً خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کنند اما در موارد حاد می‌توان برای کاهش درد و تسریع روند بهبودی از کرم‌های موضعی و داروهای ضدالتهابی استفاده کرد یا زخم را با محلول‌های ضدعفونی‌کننده شست‌وشو داد.

کرون (Crohn’s Disease)

بیماری کرون یک بیماری التهابی مربوط به روده است که می‌تواند تا نواحی مختلف بدن ازجمله ناحیۀ تناسلی نیز گسترش پیدا کند.

علت دقیق بیماری کرون هنوز مشخص نیست، اما تصور بر این است که این بیماری به‌دلیل یک واکنش غیرعادی در سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود.

علائم کرون

ضایعات مرتبط با بیماری کرون در ناحیۀ تناسلی معمولاً قرمز، متورم، دردناک و همراه با ترشحات چرکی هستند و ممکن است باعث خارش و سوزش در آن ناحیه شوند.

تشخیص و درمان کرون

تشخیص بیماری کرون معمولاً از طریق معاینۀ بالینی و تصویربرداری انجام می‌شود. پس از تشخیص قطعی، پزشک بنا بر صلاحدید خود ممکن است برای درمان از داروهای ضدالتهاب، ایمونوساپرس‌ها و حتی جراحی استفاده کند.

اینتِرتِریگو (Intertrigo)

اینترتریگو یک التهاب پوستی است که معمولاً در چین‌های پوستی بدن مانند ناحیۀ تناسلی، زیر بغل و زیر پستان‌ها مشاهده می‌شود. ضایعه‌هایی که این بیماری ایجاد می‌کند، معمولاً قرمز، مرطوب و دردناک هستند و بوی بدی دارند.

عدم رعایت بهداشت،‌ رطوبت، حرارت و اصطکاک ازجمله مهم‌ترین دلایلی هستند که باعث بروز این ضایعه‌ها می‌شوند. در حالت کلی می‌توان این‌گونه گفت که مناطق مرطوب بدن بیشتر مستعد اینترتریگو هستند.

درمان اینترتریگو

درمان اینترتریگو معمولاً با رعایت نکات بهداشتی انجام می‌شود. استفاده از پودرهای خشک‌کننده و کرم‌های ضدقارچ یا ضدباکتری نیز موجب کاهش التهاب و بهبود ضایعه‌ها می‌شود؛ البته در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است از داروهای قوی‌تر نیز استفاده کند تا بتواند التهاب و عفونت را کنترل کند.

دِرماتیتِ سِبورِئیک (Seborrheic Dermatitis)

درماتیت سبورئیک یک التهاب مزمن پوستی است که در نواحی چرب مانند پوست سر، صورت و ناحیۀ تناسلی رخ می‌دهد. علت دقیق این بیماری هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما می‌توان گفت عواملی مانند ژنتیک، تغییرات هورمونی و فعالیت بیش‌ازحد قارچ‌ها در بروز آن نقش دارند.

علائم درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک معمولاً در قسمت‌هایی که پوست چربی دارد، رخ می‌دهد؛ مانند سر، صورت (خصوصاً اطراف بینی، ابروها و گوش‌ها) و ناحیۀ تناسلی.

از مهم‌ترین علائم درماتیت سبورئیک می‌توان به قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و چرب بودن پوست در نواحی درگیر اشاره کرد. این علائم به‌ویژه در نواحی که التهاب و پوسته‌ریزی شدیدتری دارند،‌ گاهی با خارش و سوزش نیز همراه است.

درمان درماتیت سبورئیک

برای درمان درماتیت سبورئیک معمولاً از شامپوهای ضد قارچ، کرم‌های ضد قارچ و کرم‌های استروئیدی استفاده می‌شود. در برخی موارد خاص ممکن است پزشک برای کاهش شدت علائم، داروهای خوراکی هم تجویز کند.

خارش، لکه و التهاب کلاهک و سر آلت تناسلی

ازجمله مشکلات پوستی که ممکن است ناحیۀ تناسلی را درگیر کند، می‌توان به ملتهب شدن و ایجاد لکه‌ در ناحیۀ سر آلت تناسلی مردان اشاره کرد. عوامل مختلفی باعث بروز این علائم می‌شوند که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

التهاب سر آلت (Zoon’s Balanitis)

التهاب سر آلت تناسلی یا زون بالانتیتیس به قرمزی، تورم و سوزش در ناحیۀ سر آلت تناسلی (حشفه) اطلاق می‌شود. این عارضه بیشتر در مردان ختنه نشده مشاهده می‌شود اما به این معنی نیست که در مردان ختنه شده اتفاق نمی‌افتد.

علائم التهاب سر آلت

از مهم‌ترین علائم التهاب سر آلت تناسلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قرمزی سر آلت تناسلی
• تورم ناحیۀ سر آلت
• سوزش یا خارش
• احساس درد در هنگام دفع ادرار
• ترشحات بدبو (که در مردان ختنه شده ممکن است در زیر پوست ختنه‌گاه مشاهده شود)

دلایل التهاب سر آلت

با توجه به اینکه علت پیدایش این التهاب‌ها در روند درمان بسیار اهمیت دارد، در ادامه به‌طور کامل به تشریح عواملی که باعث التهاب سر آلت تناسلی می‌شوند، خواهیم پرداخت.

• بهداشت نامناسب: تجمع سلول‌های مرده پوست و مواد زائد زیر پوست ختنه‌گاه (در مردان ختنه نشده)، محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌کند که خود زمینه‌ساز التهاب هستند.
• عفونت‌های قارچی: از شایع‌ترین دلایل التهاب حشفه می‌توان به عفونت‌های قارچی ناشی از قارچ کاندیدا (برفک) اشاره کرد. این عفونت بیشتر در مردان ختنه نشده یا افرادی که از داروهای خاص مانند آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند،‌ اتفاق می‌افتد.
• عفونت‌های باکتریایی: عفونت‌های باکتریایی نیز یکی دیگر از عوامل التهاب حشفه هستند؛ هر چند مثل عفونت‌های قارچی شایع نیستند.
• بیماری‌های پوستی: برخی بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس یا اگزما نیز باعث التهاب ناحیۀ سر آلت تناسلی می‌شوند.
• مواد تحریک‌کننده: استفاده از صابون‌های معطر،‌ مواد شویندۀ قوی یا لوسیون‌های معطر در برخی افراد باعث تحریک و ملتهب شدن پوست ناحیۀ تناسلی می‌شود.
• بیماری‌های مقاربتی (STD‌ها): برخی بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک یا تریکومونیاز نیز باعث التهاب ناحیۀ تناسلی و به‌خصوص سر آلت تناسلی می‌شوند. البته این مورد از دلایل شایع نیست ولی نباید نادیده گرفته شود.

روش تشخیص التهاب سر آلت

تشخیص التهاب کلاهک معمولاً با معاینۀ فیزیکی سر آلت و بررسی سابقۀ پزشکی فرد انجام می‌شود. در برخی موارد، اورولوژیست ممکن است از ترشحات زیر پوست ختنه‌گاه (در مردان ختنه نشده) نمونه‌برداری کند تا علت دقیق التهاب مشخص شود.

روش‌های درمان التهاب سر آلت

درمان التهاب سر آلت تناسلی به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. بر این اساس پزشک ممکن است بعد از تشخیص دلیل، از روش‌های زیر استفاده کند:

نوع	جوش ندول در ناحیۀ تناسلی (Nodule Pimple)	جوش سفت زیر پوستی (Hard Pimple)	کیست سباسه (Sebaceous Cyst)
علت	عفونت‌های باکتریایی، انسداد فولیکول مو یا آکنه	انسداد غدد چربی یا عفونت باکتریایی	انسداد غدد سباسه (غدد چربی)
ظاهر	تودۀ سفت، دردناک، قرمز و گاهی حاوی چرک	برجستگی سفت، قرمز، محتوی چرک	تودۀ سفت، سفید یا زرد رنگ
درد	معمولاً دردناک و قرمز	دردناک و ملتهب	معمولاً بدون درد
حجم	بزرگ و سفت	کوچک تا بزرگ	کوچک و سفت
درمان	آنتی‌بیوتیک‌ها، کرم‌های استروئیدی، جراحی	آنتی‌بیوتیک‌ها، کرم‌های ضدالتهاب، تخلیه	تخلیۀ کیست یا استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها

پیشگیری التهاب سر آلت

در بحث پیشگیری از التهاب سر آلت تناسلی، رعایت بهداشت حرف اول را می‌زند. بر این اساس انجام کارهای زیر تا حد بسیار زیادی از بروز این مشکل جلوگیری خواهد کرد:

• شستن منظم آلت تناسلی با آب گرم و صابون ملایم
• عقب کشیدن پوست ختنه‌گاه (در مردان ختنه نشده) و شستن زیر آن به‌طور کامل
• خشک کردن کامل آلت تناسلی بعد از حمام یا دوش گرفتن
• عدم استفاده از صابون‌ها و لوسیون‌های معطر و مواد شویندۀ قوی
• پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد

بالانیتِ زِروسیکا اوبلیتِرانس (BXO)

بالانیت زروسیکا اوبلیترانس که به آن بالانیت اسکلروزان نیز گفته می‌شود، یک بیماری التهابی نادر و مزمن است که عمدتاً در سر آلت تناسلی و پوست ختنه‌گاه رخ می‌دهد.

علائم و عوارض بالانیت زروسیکا اوبلیترانس

 زروسیکا اوبلیترانس باعث سفید شدن و سفت شدن پوست در ناحیۀ تناسلی می‌شود. این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی معمولاً بدون درد هستند. در صورت پیشرفت، این بیماری باعث ایجاد تنگی و انسداد در مجرای ادرار می‌شود.

درمان بالانیت زروسیکا اوبلیترانس

برای درمان بالانیت زروسیکا اوبلیترانس معمولاً از کرم‌های استروئیدی برای کاهش التهاب استفاده می‌شود. البته در موارد شدیدتر، ممکن است برای برداشتن ضایعات یا باز کردن مجرای ادرار نیاز به جراحی باشد. در برخی موارد پزشک برای پیشگیری از عفونت‌ ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ هم تجویز کند.

بالانیتِ پلاسماسِل (Plasma Cell Balanitis)

بالانیت پلاسماسل یک نوع نادر از التهاب سر آلت تناسلی (گلانس) است که به‌دلیل تجمع پلاسماسل‌ها (نوعی سلول خونی، گلبول‌های سفید) در بافت این ناحیه اتفاق می‌افتد.

علت دقیق بالانیت پلاسماسل هنوز مشخص نشده است، اما برخی محققان معتقدند که عوامل ایمنی‌شناختی و واکنش‌های التهابی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.

علائم بالانیت پلاسماسل

بالانیت پلاسماسل معمولاً خود را به شکل ضایعات قرمز، صاف و براق بر روی سر آلت تناسلی نشان می‌دهد. این ضایعات ممکن است با خارش، سوزش و درد همراه باشند و در برخی موارد، ترشحات چرکی هم وجود دارد.

درمان بالانیت پلاسماسل

برای درمان این بیماری معمولاً از کرم‌های کورتیکواستروئید موضعی و آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود؛ البته در برخی موارد لازم است که با جراحی، ناحیۀ آسیب‌دیده برداشته شود.

حساسیت پوستی ثابت به دارو؛ فیکس دراگ اِراپشن (Fixed Drug Eruption)

فیکس دراگ اراپشن یا حساسیت پوستی ثابت به دارو، یک واکنش آلرژیک است که در اثر مصرف برخی داروهای خاص مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد تشنج و ضد التهاب‌ها ایجاد می‌شود. شایع‌ترین محل بروز FDE در مردان، ناحیۀ سر آلت تناسلی است.

علائم فیکس دراگ اِراپشن

این بیماری معمولاً به شکل لکه‌های قرمز، دایره‌ای یا بیضی‌شکل خود را نشان می‌دهد. نکته مهم این است که با هر بار مصرف داروهای خاص، این لکه‌ها دقیقاً در جایی که قبلاً ظاهر شدند، دوباره بروز پیدا می‌کنند.

درمان فیکس دراگ اِراپشن

برای درمان فیکس دارگ اراپشن باید اول از همه استفاده از داروی حساسیت‌زا قطع شود و بعد برای کاهش علائم، از کرم‌های ضدالتهاب موضعی استفاده کرد.

ضایعات پوستی مانند جوش، برجستگی و خال

نوع دیگری از ضایعات پوستی که ممکن است در نواحی مختلف بدن ازجمله ناحیۀ تناسلی بروز پیدا کند، جوش‌ها، برجستگی‌ها و خال‌ها هستند که هر کدام دلایل متفاوت و علائم خاصی دارند. در این بخش قصد داریم علل،‌ علائم و روش‌های درمان این دسته از ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی را بررسی کنیم.

کیست سِباسه (Sebaceous cyst)

کیست سباسه یک کیست کوچک و خوش‌خیم است که به‌دلیل گیر کردن هوا، مایع یا هر مادۀ دیگری در غدد چربی ایجاد می‌شود. غدد سباسه مسئول تولید سبوم هستند که در واقع یک روغن طبیعی برای محافظت و تغذیه پوست است.

علائم کیست سباسه

کیست‌های سباسه در هر ناحیۀ پوستی دارای مو ازجمله در ناحیۀ تناسلی به شکل یک تودۀ سفت سفید یا زرد رنگ بروز پیدا می‌کنند. در مردان بیشتر این کیست روی کیسۀ بیضه ایجاد می‌شود که به آن کیست سباسه اِسکروتوم می‌گویند. این کیست‌ها معمولاً بدون درد هستند و تنها زمانی که عفونی شوند، ممکن است باعث ناراحتی فرد شوند.

درمان کیست سباسه

کیست‌های سباسه معمولاً بی‌خطر هستند و مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند. بااین‌حال برخی افراد به‌دلیل ظاهر ناخوشایندی که این کیست‌ها دارند، ممکن است برای اقدامات درمانی به پزشک مراجعه کنند.

در این شرایط اگر کیست دردناک باشد، احتمالاً پزشک آن را تخلیه خواهد کرد و اگر دچار عفونت شده باشد، برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.

جوش ندول در ناحیۀ تناسلی (Nodule Pimple)	جوش سفت زیر پوستی (Hard Pimple)	کیست سباسه(Sebaceous Cyst)
عفونت‌های باکتریایی، انسداد فولیکول مو یا آکنه	انسداد غدد چربی یا عفونت باکتریایی	انسداد غدد سباسه (غدد چربی)	علت
تودۀ سفت، دردناک، قرمز و گاهی حاوی چرک	برجستگی سفت، قرمز، محتوی چرک	تودۀ سفت، سفید یا زرد رنگ	ظاهر
معمولاً دردناک و قرمز	دردناک و ملتهب	معمولاً بدون درد	درد
بزرگ و سفت	کوچک تا بزرگ	کوچک و سفت	حجم
آنتی‌بیوتیک‌ها، کرم‌های استروئیدی، جراحی	آنتی‌بیوتیک‌ها، کرم‌های ضدالتهاب، تخلیه	تخلیۀ کیست یا استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها	درمان

دانۀ (لکه) فوردایس (Fordyce spots)

دانه‌های فوردایس یا گرانول‌های فوردایس، غدد سباسۀ بزرگ‌شده و کمی برجسته‌ای هستند که معمولاً در نواحی بدون موی پوست ظاهر می‌شوند. این دانه‌ها معمولاً در اطراف لبه‌های لب، روی گونه‌ها و گاهی اوقات در نزدیکی ناحیۀ تناسلی مشاهده می‌شوند.

علائم دانۀ فوردایس

این دانه‌ها در ناحیۀ تناسلی به شکل برجستگی‌های کوچک سفید، زرد، قرمز کم‌رنگ یا همرنگ پوست ظاهر می‌شوند و اندازۀ آن‌ها بین 1 تا 3 میلی‌متر است. این دانه‌ها ممکن است در مردان به شکل برآمدگی‌های کوچک روی آلت یا دانه‌های سفید روی اندام تناسلی بروز پیدا کنند.

درمان دانۀ فوردایس

این دانه‌ها معمولاً باعث ناراحتی نمی‌شوند اما در موارد نادر ممکن است هنگام رابطۀ جنسی باعث خارش یا التهاب شود که در این صورت باید برای پیگیری پزشکی به اورولوژیست مراجعه کرد.

آنژیوکراتومای فوردايس (Fordyce’s angiokeratoma)

آنژیوکراتومای فوردايس یک ناهنجاری خوش‌خیم پوستی است که معمولاً به‌صورت پاپول‌های کوچک و بدون علامت در ناحیۀ تناسلی ظاهر می‌شود. علت دقیق این ناهنجاری پوستی هنوز ناشناخته است، اما گفته می‌شود که این مشکل به علت گشادشدن یا پارگی مویرگ‌ها در سطح پوست و ضعیف شدن بافت همبند اطراف آن‌ها ایجاد می‌شود.

آنژیوکرآتومای فوردايس در مردان بیشتر در اسکروتوم (کیسۀ بیضه) و گاهی روی آلت تناسلی و اطراف آن و در زنان، در ولو (دهلیز فرج) دیده می‌شود.

علائم آنژیوکراتومای فوردايس

این پاپول‌ها معمولاً قرمز، بنفش یا سیاه هستند، قطر آن‌ها 2 تا 5 میلی‌متر است و بافت سطحی آن‌ها ممکن است صاف یا کمی زبر باشد. این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی معمولاً بدون علامت هستند، اما در زنان اگر این بیماری، ناحیۀ ولو را درگیر کرده باشد، ممکن است سوزش کمی وجود داشته باشد.

درمان آنژیوکراتومای فوردايس

با توجه به اینکه آنژیوکرآتومای فوردايس معمولاً خوش‌خیم و بدون علامت است، معمولاً نیازی به اقدام پزشکی نیست. بااین‌حال اگر فرد نگران زیبایی ناحیۀ تناسلی‌اش باشد یا اینکه پاپول‌ها دچار خونریزی شده باشند، بهترین کار مشورت با پزشک است.

تشخیص پاپول‌ها از طریق معاینه صورت می‌گیرد و در موارد بسیار نادر ممکن است پزشک برای اطمینان خاطر بیشتر از این زائده‌ها نمونه‌برداری هم انجام دهد.

گوشوارۀ پوستی (Skin Tag)

گوشواره‌های پوستی که به آن‌ها «اسکین تگ» نیز گفته می‌شود، ضایعات پوستی خوش‌خیم و البته شایعی هستند که ممکن است در هر ناحیه‌ای از بدن بروز پیدا کنند اما اغلب در نواحی مرطوب و جاهایی که اصطکاک بیشتری وجود دارد؛ مانند کشالۀ ران و ناحیۀ تناسلی ظاهر می‌شوند.

علت دقیق بروز این گوشواره‌ها هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما عواملی چون اصطکاک پوست، افزایش سن و برخی اختلالات متابولیک مانند دیابت در بروز آن‌ نقش دارند.

عوامل زیر نیز می‌توانند باعث افزایش احتمال بروز اسکین تگ‌ها شوند:

• پوشیدن لباس تنگ
•  چاقی
• دیابت
•  عدم تعادل هورمونی
• سابقه خانوادگی گوشواره‌های پوستی

علائم و عوارض گوشوارۀ پوستی

گوشواره‌های پوستی بسیار شبیه به زگیل تناسلی هستند و معمولاً با یک پایه نازک به سطح پوست متصل می‌شوند. این گوشواره‌ها معمولاً باعث ناراحتی نمی‌شوند، اما اگر در ناحیۀ تناسلی باشند و به لباس گیر کنند یا در حین نظافت تحریک شوند، ممکن است دردناک شوند یا حتی خونریزی کنند. البته در برخی افراد هم ممکن است این زائده‌ها موجب ناراحتی روانی شوند.

درمان گوشوارۀ پوستی

برخی از گوشواره‌ها خودبه‌خود می‌افتند ولی در حالت کلی درمان گوشواره‌های پوستی زمانی انجام می‌شود که این زائده‌ها به هر دلیلی موجب ناراحتی فرد شوند. در این شرایط می‌توان با استفاده از روش‌هایی مثل کرایوتراپی (منجمد کردن زائده)، لیزر و جراحی این زائده‌ها را برداشت.

گرانولوم پیوژِن (گرانولوم پیوژنیک، Pyogenic granuloma)

گرانولوم پیوژنیک که به نام‌های هَمجیوم مویرَگی لُبولار یا گرانولوم تِلا‌ژنِژیکتاتوم نیز شناخته می‌شود، یک برجستگی غیرسرطانی پوستی است که در نواحی مختلف بدن ازجمله انگشتان دست، بازوها، صورت، گردن، قفسۀ سینه،‌ پشت و حتی نواحی تناسلی ظاهر شود. این زائده‌ها گاهی هم در لب‌ها، پلک‌ها، داخل دهان و روی ملتحمه یا قرنیۀ چشم (به‌ندرت) رشد می‌کنند.

گرانولوم‌ها در زنان باردار، اغلب روی لثه ظاهر می‌شوند و به «تومورهای بارداری» معروف هستند.

علت دقیق بروز گرانولوم‌های پیوژن نامشخص است، اما دلایل احتمالی بروز این زائده‌ها را می‌توان آسیب‌های پوستی، گزش حشرات، خاراندن مکرر، تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا مصرف داروهای خاص دانست.

علائم و عوارض گرانولوم پیوژن

این زائده‌ها معمولاً به رنگ قرمز خون هستند، به‌سرعت رشد می‌کنند و معمولاً از 2 سانتی‌متر بزرگ‌تر نمی‌شوند. این زائده‌ها به‌دلیل غلظت بالای رگ‌های خونی، خیلی راحت خونریزی می‌کنند و در اثر خونریزی‌های مکرر ممکن است پوسته‌پوسته شوند.

در برخی موارد نادر، اگر زائدۀ اولیه به‌طور کامل برداشته نشود، ممکن است چند زائدۀ دیگر در همان ناحیه ایجاد شود.

تشخیص گرانولوم پیوژن

تشخیص گرانولوم پیوژن از طریق معاینۀ بالینی و مشاهدۀ ظاهری ضایعات توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. در موارد خاصی پزشک برای تشخیص قطعی و رد عوارض بدخیمی مانند کارسینوم سلول سنگفرشی، کارسینوم سلول پایه و ملانوما، ممکن است دستور انجام بیوپسی را هم بدهد.

درمان گرانولوم پیوژن

درمان این زائده‌ها به‌اندازه و محل آن‌ها بستگی دارد. بر این اساس:

• گرانولوم‌های کوچک معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارند و خودبه‌خود از بین می‌روند.
• در مواردی لازم است که گرانولوم‌های بزرگ تراشیده یا سوزانده شوند تا از خونریزی آن‌ها جلوگیری شود.
• در مواردی که گرانولوم‌ها عود کنند، باید برای برداشتن آن‌ها از روش جراحی با بخیه استفاده کرد.

پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی (Pearly penile papules)

پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی که به پاپیلوم‌های هیرسوتوئید نیز شناخته می‌شوند، برجستگی‌های کوچک و خوش‌خیمی هستند که معمولاً در اطراف سر آلت تناسلی (گلنس پنیس) ایجاد می‌شوند.

پاپول‌های مرواریدی عمدتاً پس از بلوغ ظاهر می‌شوند و در مردان ختنه‌نشده شایع‌تر هستند، هرچند ممکن است مردان دیگر را هم درگیر کند. نکتۀ مهم اینکه پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی ممکن است با لکه‌های فوردایس نیز اشتباه گرفته شوند، البته هر دو این ضایعات بی‌خطر هستند.

علت دقیق این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی هنوز مشخص نیست، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که این عارضه به‌خاطر بافت‌های حذف‌نشده در دوران جنینی ایجاد می‌شود.

علائم پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی

پاپول‌های مرواریدی برجستگی‌های خوش‌خیم و همرنگ پوست هستند که معمولاً قطر آن‌ها 1 تا 4 میلی‌متر است و به‌طورمعمول در یک یا دو ردیف در اطراف گلنس پنیس ظاهر می‌شوند.

 این ضایعات بافت صافی دارند، معمولاً ثابت می‌مانند و هیچ‌گونه تغییری در اندازه یا شکل آن‌ها ایجاد نمی‌شود. پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی معمولاً بدون درد هستند.

درمان پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی

پاپول‌های مرواریدی آلت تناسلی به‌طورکلی نیاز به درمان ندارند؛ بااین‌حال، برای افرادی که نگران ظاهر و زیبایی ناحیۀ تناسلی خود هستند، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند لیزر، کرایو (فریز کردن) و جراحی برای حذف این ضایعات استفاده کرد.

فولیکولیت

فولیکولیت یک التهاب یا عفونت در فولیکول‌های مو است که در هر نقطه‌ای از بدن، ازجمله ناحیۀ تناسلی ممکن است اتفاق بیفتد.

فولیکولیت معمولاً شبیه به جوش‌های کوچک و قرمز است. این جوش در ناحیۀ تناسلی معمولاً به علت تحریک شدن پوست در اثر اصلاح مکرر، استفاده از محصولات بهداشتی خاص یا عرق کردن بیش‌ازحد رخ می‌دهد.

فولیکولیت دلایل مختلفی دارد که ازجملۀ آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت‌های باکتریایی (مثل اِستافیلوکوکوس)
• عفونت‌های قارچی
• اصلاح یا تراشیدن مو (که می‌تواند باعث تحریک فولیکول‌ها شود)
• استفاده از لباس‌های تنگ یا رطوبت زیاد در ناحیۀ تناسلی
• سیستم ایمنی ضعیف یا بیماری‌های مزمن (مثل دیابت)
• استفاده از محصولات بهداشتی حاوی مواد تحریک‌کنندۀ پوست

درمان فولیکولیت

برای درمان جوش تناسلی باید در وهلۀ اول از اصلاح کردن و استفاده از مواد حساسیت‌زا اجتناب کرد و در وهلۀ دوم می‌توان از کمپرس گرم برای تسکین التهاب و تسریع بهبود فولیکولیت کمک گرفت.

درصورتی‌که متوجه علائم زیر شدید، احتمالاً فولیکولیت به جوش‌های عفونی ناحیۀ تناسلی تبدیل‌شده و باید به پزشک مراجعه کنید:

• افزایش قرمزی، تورم یا درد
• بزرگ‌تر شدن جوش‌ها
• تب

میلیا (Milia)

میلیا کیست‌های کوچک و سفیدرنگی است که به‌دلیل تجمع کراتین زیر پوست ایجاد می‌شود. این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی به‌صورت برآمدگی‌های کوچک و گرد بر روی ناحیۀ تناسلی ظاهر می‌شوند و معمولاً بدون درد و خارش هستند.

این کیست‌ها معمولاً بی‌ضرر و بدون درد هستند و معمولاً نیازی به درمان ندارند. برای تشخیص میلیا، معمولاً نیازی به آزمایش‌های خاصی نیست و پزشک با مشاهدۀ ویژگی‌های ظاهری می‌تواند به تشخیص قطعی برسد. در برخی موارد نادر پزشک ممکن است از بیوپسی هم برای تشخیص قطعی کمک بگیرد.

علت و پیشگیری میلیا

میلیا در ناحیۀ تناسلی ممکن است به‌دلیل اصطکاک مداوم، استفاده از لباس‌های تنگ یا عدم تهویۀ مناسب پوست ایجاد شود. علاوه بر این، محصولات مراقبت از پوست که باعث مسدود شدن منافذ پوست می‌شوند نیز در ایجاد میلیا نقش دارند.

برای پیشگیری از میلیا بهتر است به نکات زیر توجه کنید:

• رعایت بهداشت 
• استفاده از لباس‌های نخی 
• اجتناب از استفادۀ مکرر از محصولات مراقبتی که منافذ پوست را مسدود کنند.

درمان میلیا

میلیا معمولاً نیاز به درمان ندارد و خودبه‌خود بهبود می‌یابد؛ اما درصورتی‌که فرد تمایل به برداشتن آن‌ها داشته باشد می‌توان از روش‌هایی مانند لیزر،‌ کرایوتراپی، کورتاژ (برداشتن کیست‌ها با ابزارهای خاص) استفاده کرد. بااین‌حال،‌ گاهی استفاده از کرم‌های لایه‌بردار هم کفایت می‌کند.

بیماری‌های ناشی از انگل

دستۀ دیگری از بیماری‌های پوستی که ممکن است هر ناحیه‌ای ازجمله ناحیۀ تناسلی را درگیر کنند، مربوط به فعالیت انگل‌هایی مانند کنه در بدن یا سطح پوست هستند. در این بخش به بحث دربارۀ این بیماری‌ها می‌پردازیم.

گال (Scabies)

گال یک بیماری پوستی است که توسط کنۀ جرب (Sarcoptes scabiei var. hominis) ایجاد می‌شود. این کنه‌ها برای زندگی و تخم‌گذاری به لایۀ بالایی پوست نفوذ می‌کنند و باعث ایجاد بثورات پوستی می‌شوند.

گال معمولاً در نواحی زیر ایجاد می‌شود:

• بین انگشتان
• چینه‌ای پوستی مچ دست، آرنج، زانو یا زیر بغل
• دستگاه تناسلی
• نوک سینه‌ها
• کمر
• باسن
• تیغه‌های شانه
• در کودکان، بثورات ممکن است در نواحی مانند سر، صورت، گردن، کف دست و کف پا ظاهر شوند.

علائم گال

گال بسته به اینکه کجا و در چه افرادی رخ دهد، علائم متفاوتی دارد ولی به‌طور کلی بثورات آن به شکل برجستگی‌های کوچک، خطی یا جوش‌های چرکی هستند. در مواردی ممکن است این بثورات شبیه کهیر یا جای نیش حشرات نیز باشند. در برخی افراد، بثورات به‌صورت لکه‌های پوسته‌پوسته و شبیه به اگزما بروز می‌کنند.

از دیگر علائم گال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خارش شدید به‌ویژه در شب
• پوسته‌پوسته شدن و ایجاد ترک‌های کوچک در ناحیۀ تناسلی
• ایجاد سوراخ‌های ریز ناشی از حفر تونل‌های کنۀ ماده در زیر سطح پوست

راه‌‌های انتقال و پیشگیری از گال

گال معمولاً از طریق تماس مستقیم پوست با پوست منتقل می‌شود. احتمال انتقال گال از طریق استفادۀ مشترک از لباس، حوله یا رختخواب نیز وجود دارد.

این بیماری به‌سرعت در محیط‌هایی مثل موارد زیر گسترش می‌یابد چون احتمال تماس افراد با یکدیگر بسیار بیشتر از محیط‌های دیگر است:

• خانه‌های سالمندان
• مراکز مراقبت طولانی‌مدت
• مراکز بازداشت و زندان‌ها
• مراکز مراقبت از کودکان
• پناهگاه‌ها و اردوگاه‌های بی‌خانمان‌ها

برای جلوگیری از گال، باید از تماس مستقیم پوست با پوست افراد آلوده و استفاده از وسایل شخصی دیگران مانند لباس، ملحفه و حوله خودداری کرد. ازسوی‌دیگر باید ملحفه‌ها، لباس‌ها و حوله‌های فرد آلوده با آب داغ شسته شود تا هم کنه‌ها و تخم‌هایشان از بین بروند و هم احتمال انتقال آن‌ها به فرد دیگر کاهش یابد.

درمان گال

برای درمان گال پزشک ممکن است کرم‌ها، لوسیون‌ها یا داروهای خوراکی‌ای تجویز کند که موجب از بین بردن کنه‌ها می‌شوند. پس از درمان ممکن است فرد به‌دلیل واکنش آلرژیک به کنه‌ها و مدفوع آن‌ها تا چند هفته احساس خارش داشته باشد.

نکتۀ مهم این است که درمان باید به‌صورت همزمان برای تمام افرادی که در تماس نزدیک با فرد آلوده هستند، انجام شود.

افراد مستعد ابتلا به گال

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا کسانی که داروهای سرکوب‌کنندۀ سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به گال قرار دارند.

علائم گال پوسته‌دار در ناحیۀ تناسلی

گال پوسته‌دار نوع شدیدتر و مسری‌تر این بیماری است. در این نوع، ممکن است پوست ضخیم‌تر شود و ترک بخورد، گاهی حتی ممکن است جوش‌های چرکی هم مشاهده شود. گال پوسته‌دار خارش کمتری ایجاد می‌کند ولی درمان زودهنگام برای جلوگیری از گسترش آن بسیار ضروری است.

شپش عانه (Pubic Lice)

شپش ناحیۀ تناسلی، یا شپش پوبیس، حشره‌های کوچکی هستند که در میان موهای ناحیۀ تناسلی زندگی می‌کنند و در واقع از خون بدن تغذیه می‌کنند.

علائم شپش عانه

این شپش باعث احساس خارش شدید و ملتهب شدن ناحیۀ تناسلی می‌شود. در مواردی حتی می‌توان تخم‌های شپش را روی موهای ناحیۀ تناسلی مشاهده کرد.

تشخیص و درمان شپش عانه

تشخیص این نوع شپش فقط از طریق معاینۀ بالینی و مشاهدۀ شپش‌ها و تخم‌های آن‌ها انجام می‌شود.

برای از بین بردن این شپش باید بنا بر صلاحدید پزشک از شامپوها و لوسیون‌های ضدشپش استفاده کرد. علاوه بر این لازم است که لباس‌ها و ملحفه‌ها روزانه شسته شوند.

بیماری‌های مقاربتی

بیماری‌های مقاربتی (STDs) گروهی از بیماری‌ها هستند که از طریق تماس جنسی با فرد آلوده منتقل می‌شوند. این بیماری‌ها اثرات مختلفی بر سلامت فرد دارند که ازجملۀ آن‌ها می‌توان به التهاب و زائده‌های پوستی در ناحیۀ تناسلی‌ اشاره کرد.

تبخال تناسلی (Genital herpes)

تبخال تناسلی یک بیماری عفونی آمیزشی (STI) ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) است که از طریق تماس پوستی در حین رابطه جنسی منتقل می‌شود.

محل‌های احتمالی تبخال تناسلی

تبخال تناسلی در نواحی مختلفی از بدن ممکن است بروز پیدا کند ولی در نواحی زیر احتمال بروز بیشتری دارد:

• باسن
• ران
• مقعد
• دهان
• مجرای ادرار
• ولو (قسمت خارجی اندام تناسلی زنان)
• واژن
• دهانه رحم
• آلت تناسلی مردان
• کیسۀ بیضه

علائم تبخال تناسلی

علائم تبخال تناسلی معمولاً حدود 2 تا 12 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس نمایان می‌شوند. مهم‌ترین علائم این بیماری عبارت‌اند از:

• درد یا خارش اطراف اندام تناسلی
• تاول‌های کوچک یا برجستگی‌های تاولی شکل در اطراف اندام تناسلی، مقعد یا دهان
• زخم‌های دردناک که پس از ترکیدن تاول‌ها ایجاد می‌شوند و ممکن است خونریزی داشته باشند.
• تشکیل دلمه روی زخم‌ها در حال بهبودی
• سوزش ادرار
• ترشحات غیرطبیعی از مجرای ادرار
• ترشحات غیرطبیعی از واژن

راه‌های انتقال تبخال تناسلی

همان‌طور که گفتیم این بیماری عمدتاً از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود؛ بااین‌حال، بسیاری از افراد آلوده به ویروس هرپس تناسلی ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا علائم بسیار خفیفی را تجربه کنند؛ این در حالی است که می‌توانند این ویروس را به دیگری منتقل کنند.

هرپس تناسلی با لمس کردن زخم و سپس مالیدن یا خاراندن ناحیه دیگری از بدن به‌راحتی به دیگر نواحی هم منتقل می‌شود.

درمان و پیشگیری از انتقال و ابتلا تبخال تناسلی

برای درمان هرپس تناسلی معمولاً پزشک از داروهای ضدویروس برای کاهش علائم و جلوگیری از عود دوباره بیماری استفاده می‌کند.

عود مجدد تبخال تناسلی

هرپس تناسلی ممکن است بارها عود کند ولی نکته مهم این است که تعداد دفعات عود بیماری بسیار متفاوت است. معمولاً در سال اول پس از ابتلا، تعداد دفعات عود بیماری بیشتر است و به‌مرورزمان کمتر می‌شود.

از سوی دیگر علائمی که هنگام عود بیماری بروز پیدا می‌کنند به‌شدت اولین باری که فرد مبتلا به این ویروس شده نخواهد بود. بااین‌حال فرد ممکن است چند ساعت یا چند روز قبل از عود بیماری علائمی مانند درد در ناحیۀ تناسلی، تیر کشیدن یا احساس سوزن سوزن شدن در پاها، لگن یا باسن را تجربه کند.

زگیل تناسلی (Genital warts)

زگیل تناسلی با نام علمی کوندیلوما (Condyloma Acuminatum) یک نوع عفونت ویروسی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. فرد درگیر با این ویروس ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد ولی گاهی اوقات این بیماری خود را با رشد زائدۀ گوشتی در کشالۀ ران و جوش گوشتی در ناحیۀ تناسلی نشان می‌دهد.

زگیل‌های تناسلی جاهای مختلفی از بدن ممکن است ظاهر شوند ولی بیشتر در نواحی زیر بروز پیدا می‌کنند:

• در زنان بیشتر در نواحی واژن، دهانۀ رحم، اطراف مقعد و در کشالۀ ران مشاهده می‌شوند.
• در مردان معمولاً در نواحی آلت تناسلی، ختنه‌گاه، مقعد و کشالۀ ران ظاهر می‌شوند. در برخی موارد زائده‌های روی ختنه‌گاه نیز بروز پیدا کنند.

علائم زگیل تناسلی

زگیل‌های تناسلی، برجستگی‌های کوچک و زبری هستند که ظاهری شبیه به گل‌کلم دارند. نکتۀ دیگر اینکه این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی ممکن است به‌صورت تکی یا گروهی خود را نشان دهند.

زگیل‌های تناسلی معمولاً بدون درد و علامت هستند ولی گاهی اوقات ممکن است همراه با خارش، درد یا خونریزی باشند.

تشخیص و درمان زگیل تناسلی

برای حذف این زائده‌ها می‌توان بنا بر اندازه و گستردگی آن‌ها از روش‌های زیر استفاده کرد:

• کرایوتراپی (انجماد زگیل‌ها)
• لیزر (سوزاندن زگیل‌ها)
• جراحی (برای موارد خاص)

مولوسکوم کونتاژیوزوم (Molluscum Contagiosum)

مولوسکوم کونتاژیوزوم یک عفونت ویروسی پوستی است که توسط ویروسی از خانواده پاکس ‌ویریده ایجاد می‌شود.

مولوسکوم کانتاژیوزوم در بزرگ‌سالان اغلب از طریق رابطۀ جنسی منتقل می‌شود و به همین علت در دستۀ بیماری‌های مقاربتی قرار می‌گیرد؛ اما در کودکان حتی با تماس عادی پوست به پوست نیز منتقل می‌شود.

علائم مولوسکوم کونتاژیوزوم

این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی که شبیه به یک جوش آبدار ناحیۀ تناسلی یا یک زگیل آبکی هستند، در واقع برآمدگی‌های کوچک، گرد و مرواریدی شکلی هستند که یک فرورفتگی در مرکز دارند و گاهی اوقات با خارش همراه می‌شوند.

نکتۀ مهم این که این ضایعات همیشه به‌صورت تکی ظاهر نمی‌شوند و گاهی ممکن است به‌صورت خوشه‌ای بروز پیدا کنند.

تشخیص و درمان مولوسکوم کونتاژیوزوم

این برجستگی‌های جوش مانند در ناحیۀ تناسلی زنان و مردان معمولاً خودبه‌خود بهبود می‌یابند، اما درمان‌های موضعی مانند کرایوتراپی (انجماد ضایعات)، کورتاژ (خراش دادن ضایعات) و استفاده از کرم‌های ضد ویروس، روند بهبودی را تسریع می‌کنند.

سیفلیس (Syphilis)

سیفلیس یک عفونت باکتریایی به‌شدت مسری است که به‌وسیلۀ باکتری Treponema pallidum در بدن ایجاد می‌شود. زخم‌های ناشی از این عفونت معمولاً از طریق رابطۀ جنسی واژنی، مقعدی و دهانی به فرد دیگر منتقل می‌شوند.

این بیماری اگر درمان نشود، وارد مراحل شدیدتری می‌شود. نکتۀ مهم اینکه سیفلیس در هر مرحله علائم بعضاً متفاوتی از خود نشان می‌دهد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

• سیفلیس اولیه: زخم‌های بدون درد قرمز که معمولاً در محل ورود باکتری به بدن ظاهر می‌شوند.
• سیفلیس ثانویه: معمولاً ۶ تا ۸ هفته پس از بهبودی شانکر (زخم اولیه)، بثورات پوستی و ضایعات مختلف دیگری ممکن است بروز پیدا کنند.

 علائم سیفلیس اولیه

مهم‌ترین علامت سیفلیس اولیه، یک زخم بدون درد، گرد و منفرد است. زخم آلت تناسلی و زخم روی کیسۀ بیضه یا مقعد، معمولاً ۳ هفته پس از تماس ظاهر می‌شود. از بارزترین مشخصه‌های این زخم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رنگ قرمز، خاکستری یا مسی با پایۀ تمیز و لبه‌های تیز
• ترشح مایع شفاف
• ابعاد متغیر،‌ به‌اندازۀ یک نخود کوچک تا یک سکه

علائم سیفلیس ثانویه

بثورات پوستی شایع‌ترین علامت سیفلیس ثانویه است که معمولاً ۶ تا ۸ هفته پس از بهبودی شانکر ظاهر می‌شود و می‌تواند تا هفته‌ها ادامه یابد. از علامت‌های این بثورات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز
• سطح صاف یا کمی برجسته
• بدون خارش

این ضایعات اغلب بر روی تنه، کف دست‌ها و کف پا ظاهر می‌شوند، اما می‌توانند در هر جای بدن ازجمله اندام تناسلی ظاهر شوند. در برخی موارد، بثورات ممکن است با ضایعات مسطح و زگیل مانند به نام پاپول‌های مخاطی در نواحی مرطوب مثل اندام تناسلی، دهان یا مقعد همراه باشد.

موارد خاص دربارۀ علائم سیفلیس

• همۀ افراد مبتلا به سیفلیس همۀ این علائم را تجربه نمی‌کنند. برخی از مردان، به‌ویژه در مراحل اولیه، ممکن است هیچ علائم قابل‌توجهی مثل زخم شدن آلت نداشته باشند.
• گاهی اوقات شانکر در چینه‌ای پوست ختنه رخ می‌دهد و به همین دلیل تشخیص آن دشوار خواهد بود.
• زخم‌های سیفلیس از طریق تماس مستقیم بسیار مسری هستند.

اهمیت تشخیص به‌موقع و درمان سیفلیس

شناخت علائم سیفلیس برای تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مهم است؛ چراکه تشخیص زودهنگام و درمان مناسب با آنتی‌بیوتیک می‌تواند از گسترش عفونت در بدن جلوگیری کند.

شانکروئید (Chancroid)

شانکروئید که با نام شانکر نرم نیز شناخته می‌شود، یک عفونت باکتریایی ناشی از باکتری هموفیلوس دوکرئی (Haemophilus ducreyi) است که عمدتاً از طریق رابطۀ جنسی منتقل می‌شود.

شانکروئید بیشتر در مردان بروز پیدا می‌کند و باعث ایجاد زخم‌های دردناک روی آلت تناسلی مردان می‌شود؛ بااین‌حال چون یک بیماری مقاربتی است؛ در زنان هم بروز پیدا می‌کند.

 علائم شانکروئید

شانکروئید در مردان با یک یا چند زخم نرم، دردناک و قرمز رنگ روی آلت تناسلی ظاهر می‌شود. این زخم‌ها معمولاً طی 3 تا 7 روز پس از تماس جنسی با فرد آلوده خود را نشان می‌دهند. شانکروئید در نوک آلت تناسلی، زیر پوست ختنه‌گاه یا روی ساقۀ آلت تناسلی اتفاق می‌افتد و باعث متورم شدن غدد لنفاوی کشالۀ ران و دردناک شدن این ناحیه می‌شود.

شانکروئید در زنان بیشتر مواقع علائمی ندارد. در مواردی هم زخم دستگاه تناسلی زن پنهان است و به همین دلیل قابل تشخیص نیست.

عوارض شانکروئید

1. درصورتی‌که عفونت گسترش یابد، غدد لنفاوی دچار آبسه خواهند شد.
2. زخم‌ها (زخم دستگاه تناسلی یا مشخصاً زخم کلاهک تناسلی) ممکن است در صورت عدم درمان به‌موقع دچار خونریزی شوند.
3. شانکروئید خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مقاربت جنسی را افزایش می‌دهد.

تشخیص، درمان و پیشگیری از شانکروئید

شانکروئید فقط با یک معاینه توسط اورولوژیست تشخیص داده می‌شود. پس از تشخیص قطعی پزشک درمان را با آنتی‌بیوتیک شروع خواهد کرد. نکتۀ مهم این است که دورۀ مصرف دارو باید کامل شود، حتی اگر علائم بهبود یافته باشند.

بهترین راه پیشگیری از ابتلا به شانکروئید، استفاده از کاندوم هنگام رابطۀ جنسی است.

پیش‌سرطان و سرطان‌ها

دستۀ دیگری از بیماری‌هایی که باعث زائده‌های پوستی در ناحیۀ تناسلی می‌شوند، سرطان‌ها هستند که در ادامه توضیحات کاملی درباره آن‌ها خواهیم داد:

سرطان آلت تناسلی مردان (Penile cancer)

سرطان آلت تناسلی یک نوع نادر از سرطان است که موجب تغییر بافت‌های آلت تناسلی مردان می‌شود. علت دقیق این بیماری هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است، اما شناخت بافت و ظاهر آلت تناسلی کمک می‌کند که در صورت مشاهدۀ علائم اولیۀ سرطان به‌موقع برای درمان آن اقدام کنید.

علائم سرطان آلت تناسلی مردان

• تغییر پوست آلت تناسلی: این تغییرات به‌طور کلی شامل ضخیم شدن، تغییر رنگ یا ایجاد بثورات قرمز مخملی شکل روی پوست ختنه‌گاه، ساقه یا نوک آلت تناسلی می‌شود.
• توده یا برآمدگی: وجود هرگونه برامدگی روی دستگاه تناسلی مردان باید جدی گرفته شود.
• زخم: زخم‌هایی مثل زخم روی دستگاه تناسلی که بهبود نمی‌یابند یا خونریزی می‌کنند، باید توسط یک اورولوژیست بررسی شوند.
• ترشحات: ترشحات بدبو از زیر پوست ختنه‌گاه می‌تواند نشانه عفونت یا سرطان باشد.
• تورم: تورم غیرمعمول در آلت تناسلی نیز می‌تواند نشانه‌ای از سرطان باشد.

عوامل خطر سرطان آلت تناسلی مردان

همان‌طور که گفتیم،‌ علت دقیق سرطان آلت تناسلی مشخص نیست ولی برخی عوامل مثل موارد زیر، ریسک ابتلا به آن را افزایش می‌دهند:

• عفونت HPV: ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که اغلب از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، می‌تواند یکی از عوامل باشد.
• ختنه نکردن: در مواردی که پوست ختنه‌گاه به‌طور کامل روی سر آلت تناسلی (کلاهک) را پوشانده است، احتمال اینکه مایعات زیر آن جمع شوند، وجود خواهد داشت. جمع شدن مایعات خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند و همین ریسک ابتلا به انواع سرطان‌ها ازجمله سرطان آلت تناسلی را افزایش می‌دهد.
• بهداشت ضعیف: تمیز کردن منظم آلت تناسلی خطر ابتلا به عفونت و سرطان را کاهش می‌دهد.

روش‌های تشخیص سرطان آلت تناسلی مردان

اصلی‌ترین روش تشخیص این سرطان، نمونه‌برداری از بافت (بیوپسی) آلت تناسلی است. بیوپسی از این جهت اهمیت دارد که مرحله و شدت سرطان را دقیقاً مشخص می‌کند.

روش‌های درمان سرطان آلت تناسلی مردان

درمان سرطان آلت تناسلی بستگی به مرحله و شدت آن دارد. بر این اساس روش‌های درمان عبارت‌اند از:

• کرم‌های موضعی: برای تومورهای سطحی که در مراحل اولیه هستند، ممکن است از کرم‌های دارویی استفاده شود.
• پرتودرمانی: از رادیوتراپی خارجی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
• جراحی: بسته به مرحله سرطان با جراحی می‌توان قسمتی از آلت تناسلی (برداشت موضعی) یا همۀ آن را برداشت. در صورت گسترش سرطان به کشاله ران، ممکن است برداشتن گره‌های لنفاوی نیز ضروری باشد.
• شیمی درمانی: در برخی موارد لازم است که در کنار جراحی یا رادیوتراپی از شیمی درمانی هم استفاده شود.

فراموش نکنید که تشخیص زودهنگام به‌طور قابل‌توجهی میزان موفقیت درمان سرطان آلت تناسلی را افزایش می‌دهد و علاوه بر این به پزشک این امکان را می‌دهد که از روش‌های درمانی محافظه‌کارانه‌تر استفاده کند.

پاژۀ غیر پستانی (Extramammary Paget’s Disease)

بیماری پاژه (EMPD) یک نوع نادر سرطان پوستی است که می‌تواند ناحیۀ تناسلی را تحت‌تأثیر قرار دهد. نکتۀ مهم این است که این بیماری بیشتر مردان و زنان مسن را درگیر می‌کند.

علائم پاژۀ غیر پستانی

ضایعات ناشی از این بیماری خود را به شکل نواحی قرمز، پوسته‌پوسته و خارش‌دار بر روی پوست ناحیۀ تناسلی نشان می‌دهند.

تشخیص و درمان پاژۀ غیر پستانی

با توجه به اینکه بیماری پاژه نیاز به درمان فوری دارد، باید به‌محض مشاهدۀ علائم به پزشک مراجعه کرد. تشخیص این بیماری از طریق بیوپسی و بررسی میکروسکوپی ضایعات انجام می‌شود. پس از تشخیص قطعی، پزشک بر اساس شرایط بیمار ممکن است از روش‌های زیر برای درمان استفاده کند:

• جراحی برای برداشتن ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی
• پرتودرمانی
• شیمی ‌درمانی (در برخی موارد)

تومور بوشکه-لوونشتاین (Buschke-Lowenstein Tumor)

تومور بوشکه-لوونشتاین یک نوع نادر و بزرگ از زگیل تناسلی است که به‌دلیل عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این تومور به غدۀ غول‌آسای آکومیناتوم (giant condyloma acuminatum) نیز معروف است.

علائم تومور بوشکه-لوونشتاین

 این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی به‌صورت توده‌های بزرگ، برجسته و ناهموار بر روی ناحیۀ تناسلی ظاهر می‌شوند و ممکن است بافت‌های مجاور را هم درگیر کند.

تشخیص و درمان تومور بوشکه-لوونشتاین

تشخیص تومور بوشکه-لوونشتاین معمولاً از طریق بیوپسی و بررسی میکروسکوپی انجام می‌شود. پس از آن با توجه به وضعیت تومور، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• جراحی برای برداشتن تومور
• کرایوتراپی
• شیمی ‌درمانی (در برخی موارد)

زگیل تناسلی پرخطر (Bowenoid Papulosis)

باونویید پاپولوزیس یک بیماری پوستی است که به‌دلیل عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در ناحیۀ تناسلی ایجاد می‌شود.

باونویید پاپولوزیس معمولاً در افراد جوان و فعال از نظر جنسی بروز پیدا می‌کند و به‌دلیل شباهت ظاهری با کارسینوم سلول‌های سنگفرشی ممکن است به‌عنوان پیش‌سرطان در نظر گرفته شود.

علائم و عوارض

این بیماری به‌صورت ضایعات کوچک، قرمز یا قهوه‌ای رنگ و برجسته بر روی پوست ناحیۀ تناسلی ظاهر می‌شود. این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی ممکن است گاهی خارش و سوزش هم داشته باشند.

 تشخیص و درمان

برای درمان این بیماری معمولاً از کرم‌های ضدویروس، کرم‌های کورتیکواستروئید و در برخی موارد جراحی (برای برداشتن ضایعات) استفاده می‌شود.

اِریترُوپلازی کوییرات (Erythroplasia of Queyrat)

اریتروپلازی کوییرات یک نوع پیش ‌سرطان پوستی است که بر روی سر آلت تناسلی مردانه و ناحیۀ آلت زنانه ظاهر می‌شود.

علائم و عوارض اریتروپلازی کوییرات

ضایعات ناشی از این بیماری خود را به شکل نواحی قرمز، مخملی و بدون درد با حاشیه‌های نامنظم نشان می‌دهند.

با توجه به اینکه اریتروپلازی کوییرات ممکن است منجر به کارسینوم سلول‌های سنگفرشی شود، تشخیص به‌موقع و درمان فوری آن اهمیت زیادی دارد.

تشخیص و درمان اریتروپلازی کوییرات

تشخیص این بیماری از طریق بیوپسی و بررسی میکروسکوپی ضایعات انجام می‌شود. برای درمان آن هم در موارد غیرپیشرفته می‌توان از کرم‌های موضعی ضدسرطان و کرایوتراپی استفاده کرد. در موارد پیشرفته هم باید این ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی با جراحی برداشته شوند.

مِلانوم (Melanoma)

ملانوم یک نوع سرطان پوست است که می‌تواند ناحیۀ تناسلی را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. ازجمله عواملی که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند، می‌توان به تابش اشعۀ ماوراءبنفش (UV) و سابقۀ خانوادگی سرطان پوست اشاره کرد.

علائم و عوارض ملانوم

ضایعات ناشی از این بیماری معمولاً به‌صورت لکه‌های تیره و ناهموار با حاشیه‌های نامنظم ظاهر می‌شوند. با این حساب احتمالاً علت خال‌های سیاه روی ناحیۀ تناسلی را می‌توان ملانوم دانست به‌خصوص اگر شکل غیرمنظمی داشته باشند.

تشخیص و درمان ملانوم

ملانوم در ناحیۀ تناسلی به‌سرعت گسترش می‌یابد و به همین دلیل نیازمند تشخیص به‌موقع و درمان فوری است. تشخیص ملانوم از طریق بیوپسی و بررسی میکروسکوپی ضایعات انجام می‌شود. برای درمان ملانوم هم می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• جراحی برای برداشتن ضایعات
•  شیمی‌درمانی
•  پرتودرمانی
• ایمونوتراپی

بیماری‌های مشابه زگیل تناسلی

بیماری‌های زیادی وجود دارند که در ناحیۀ تناسلی علائمی شبیه به زگیل تناسلی دارند. به همین دلیل بسیاری از افراد ممکن است همه زائده‌های پوستی این ناحیه را یکسان بدانند. با توجه به اینکه تشخیص درست علائم در درمان بسیار اهمیت دارد، در ادامه به‌طور خلاصه به تفکیک این بیماری‌ها خواهیم پرداخت:

علت بیماری	علائم	نام بیماری	نوع
ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 (HSV-2)	زخم‌های دردناک در ناحیۀ تناسلی، مقعد یا دهان. تاول‌های کوچک که ممکن است بترکد و خونریزی کند.	تبخال واژن	بیماری‌های مقاربتی
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)	ضایعات مرطوب در ناحیۀ تناسلی که معمولاً با زخم همراه می‌شود.	کوندیلوما لاتا
ویروس مولوسکوم کونتاژیوزوم (Molluscum Contagiosum virus)	جوش‌های کوچک با فرورفتگی در وسط، شبیه زگیل تناسلی. این ضایعات ممکن است در ناحیۀ تناسلی یا دیگر نواحی بدن ظاهر شوند.	مولوسکوم کونتاژیوزوم
علل ناشناخته، ممکن است به اختلالات خود ایمنی مربوط باشد	لکه‌های صاف، سفید مایل به ‌صورتی، در ناحیۀ تناسلی، دهان و پوست بدن.	لیکن پلان
رشد بیش‌ازحد سلول‌های پوستی	لکه‌های مسطح یا برجسته با رنگ قهوه‌ای یا سیاه. اغلب در ناحیۀ تناسلی ظاهر می‌شود.	کراتوزسبورئیک	بیماری‌های غیر مقاربتی
اختلال در غدد عرقی	دانه‌های ریز در نواحی مختلف صورت یا تناسلی، بدون درد.	سیرینگوما
التهاب غدد عرقی یا فولیکول‌های مو	جوش‌های سرسفید و دردناک در ناحیۀ تناسلی.	جوش تناسلی
انسداد غدد سباسه یا رشد غیرطبیعی سلول‌های پوست	توده‌های زیرپوستی سفید، سفت و بدون درد در ناحیۀ تناسلی یا کیسۀ بیضه.	کیست اپیدرموئید
تغییرات هورمونی یا مالش پوست به پوست	برجستگی‌های کوچک و بدون درد که معمولاً ساقه‌دار هستند.	اسکین تگ
بزرگ شدن غدد سباسه یا چرب	برجستگی‌های کوچک و سفید که در زیر پوست نمایان می‌شوند. معمولاً در نواحی مانند کشالۀ ران دیده می‌شوند.	ضایعات فوردایس

تفاوت جوش، زگیل و تبخال تناسلی

جوش تناسلی، زگیل تناسلی و تبخال تناسلی همگی از ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی هستند اما علت‌، علائم و درمان هر کدام متفاوت است: (ارجاع به اینفوگرافیگ)

اینفوگرافیک شامل عکس این سه بیماری + فهرست مشخصات ظاهری

از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟

زگیل تناسلی معمولاً به‌صورت زائده‌های گوشتی، برجسته و گاهی شبیه گل‌کلم است که رنگ آن‌ها می‌تواند سفید، صورتی یا خاکی باشد. این زائده‌ها معمولاً بدون درد هستند، ولی اگر تحت فشار یا تماس قرار بگیرند ممکن است خونریزی کنند.

در مقابل، جوش تناسلی برآمدگی‌های کوچک دردناکی هستند که مرکز آن‌ها سفید است. این جوش‌ها معمولاً در نواحی تناسلی یا کشالۀ ران ظاهر می‌شوند و به‌دلیل التهاب غدد عرق یا فولیکول‌های مو به وجود می‌آیند.

از کجا بفهمیم تبخال تناسلی داریم یا زگیل؟

تبخال تناسلی شبیه تاول‌های قرمز و دردناک است. این تاول‌ها پس از ترکیدن به زخم‌های باز تبدیل می‌شوند و به‌طورمعمول همراه با علائم آنفولانزا مانند تب، سردرد، درد عضلانی و تورم غدد لنفاوی هستند. تبخال معمولاً بسیار دردناک است و از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود.

 زگیل تناسلی زائده‌های گوشتی، برجسته و ناهمواری هستند که بیشتر به رنگ‌های سفید، صورتی یا خاکی دیده می‌شوند. این زائده‌ها معمولاً بدون درد هستند و برخلاف تبخال، هیچ علائمی مانند تب یا درد عضلانی ندارد.

ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی؛ اهمیت شناسایی انواع و تشخیص به‌موقع

ضایعات پوستی در ناحیۀ تناسلی ممکن است در اثر بیماری‌ها و عفونت‌های پوستی مختلفی بروز پیدا کنند. ازاین‌رو شناخت علائم، نحوۀ انتقال و روش‌های پیشگیری از بیماری‌های پوستی تناسلی نه‌تنها به لحاظ حفظ سلامت فردی اهمیت دارد، که از گسترش این بیماری‌ها به سایر افراد نیز جلوگیری می‌کند.

اگر هرگونه تغییر غیرعادی در ناحیۀ تناسلی مشاهده کردید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا در صورت لزوم زمان را برای درمان به‌موقع از دست ندهید.

سؤالات متداول