نشانه‌ها و علائم زگیل تناسلی در نوجوانان؛ راهنمای کامل والدین و نوجوانان

مدتی پس از آلوده شدن نوجوانان به ویروس پاپیلومای انسانی، احتمالاً علائم زگیل تناسلی در نوجوانان بروز می‌کنند. ویروس اچ‌پی‌وی که عامل زگیل تناسلی است، یکی از شایع‌‌ترین عفونت‌های مقاربتی در جهان است و مردان و زنان بسیاری در سراسر دنیا آلوده به این ویروس هستند.

در دوران نوجوانی و جوانی که سن شور و فعالیت جنسی است، احتمال شیوع ویروس HPV و زگیل تناسلی، نسبتاً بالاست. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC)، سالانه حدود 14 میلیون مورد جدید ابتلا به ویروس HPV در ایالات متحده رخ می‌دهد که نزدیک به 50 درصد مبتلایان، افراد 15 تا 24 ساله هستند.

در این مقاله تصمیم داریم در مورد علائم زگیل تناسلی در نوجوانان صحبت کنیم و روش‌های پیشگیری، تشخیص زگیل تناسلی و حذف این زگیل‌ها را توضیح دهیم. درصورتی‌که شما هم خواهان افزایش آگاهی خود در این زمینۀ حساس و حیاتی هستید، مطالعۀ این مقاله باعث روشن شدن موضوع و رفع ابهام‌های شما خواهد شد.

نوبت‌دهی درمان زگیل تناسلی

مطب مجهز و به روز

لیزر و کرایوتراپی

23 سال سابقه درمان

نوبت‌دهی آنلاین و تلفنی

آشنایی با ویروس HPV و زگیل تناسلی نوجوانان

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، شایع‌ترین عفونت مقاربتی جهان، عمدتاً از راه تماس پوستی و جنسی منتقل می‌شود و سویه‌های مختلفی دارد که می‌توانند زگیل تناسلی ایجاد کنند. البته مطالعات نشان داده است که دو سویۀ HPV-6 و HPV-11 عامل بیش از 90 درصد زگیل‌های تناسلی هستند. 

نوجوانان مصونیتی در برابر ویروس HPV و زگیل تناسلی ندارند و ممکن است به این ویروس آلوده شوند و شاهد بروز زگیل تناسلی در نقاط بدن خود خصوصاً ناحیۀ تناسلی باشند. گفتنی است که ممکن است افراد، آلوده به ویروس HPV باشند، ولی هیچ نشانه و علامتی در بدن‌شان بروز و ظهور نکند.

انتقال HPV در نوجوانان بیشتر از طریق تماس پوست به پوست در ناحیۀ تناسلی رخ می‌دهد. البته رابطۀ جنسی کامل، فقط یکی از راه‌های رایج انتقال ویروس پاپیلومای انسانی است و تماس‌های سطحی و رفتارهای جنسی نیز می‌توانند باعث انتقال ویروس شوند. این موضوع به‌ویژه در نوجوانانی که زودتر وارد روابط جنسی می‌شوند، اهمیت بیشتری دارد.

نوجوانان در مقایسه با بزرگسالان، سیستم ایمنی ناپخته‌تری دارند، در بیشتر مواقع آگاهی‌شان کافی نیست و ممکن است رفتارهای جنسی پرخطرتری از خود نشان دهند و به همین دلیل بیشتر در معرض ابتلا به ویروس HPV و زگیل تناسلی قرار دارند. از طرفی، ممکن است زگیل‌ها در این گروه دیرتر تشخیص داده شوند؛ چون نوجوانان معمولاً به‌دلیل خجالت، مشکلات جنسی یا جسمی خود را با خانواده و پزشک در میان نمی‌گذارند.

رسیدن به شناخت اولیه از علائم زگیل تناسلی در نوجوانان و مسیرهای انتقال آن، گامی مهم در پیشگیری و درمان به‌موقع این ویروس در سنین حساس نوجوانی است.

علائم زگیل تناسلی در نوجوانان

یکی از واضح‌ترین علائم زگیل تناسلی در نوجوانان و سایر افراد آلوده به HPV، ضایعات کوچک، برجسته و نرمی است که روی پوست ناحیۀ تناسلی، مقعد یا اطراف آن ظاهر می‌شود. این زائده‌ها ممکن است به رنگ پوست یا کمی تیره‌تر باشند و گاهی شبیه گل‌کلم‌های ریز دیده می‌شوند.

زگیل تناسلی در نوجوانان می‌تواند به‌صورت تکی یا خوشه‌ای باشد. زگیل‌های تناسلی (Genital Warts) ابتدا بدون درد یا خارش ظاهر می‌شوند و به همین دلیل ممکن است تا مدت‌ها مورد توجه قرار نگیرند.

در دوران بلوغ، تغییرات هورمونی و آغاز فعالیت‌های جنسی، زمینه را برای تماس جنسی، آلوده شدن به HPV و بروز علائم زگیل تناسلی در نوجوانان را فراهم می‌کند.

بروز زگیل در سن بلوغ معمولاً با ناراحتی روانی و شرم همراه است، به‌ویژه اگر نوجوان اطلاعات کافی دربارۀ این بیماری نداشته باشد. همچنین در برخی موارد، زگیل‌ها می‌توانند در نواحی داخلی‌تر (مانند داخل واژن یا مجرای ادراری) رشد کنند که تشخیص آن‌ها دشوارتر خواهد بود.

تفاوت علائم زگیل تناسلی در نوجوانان پسر و دختر

علائم زگیل تناسلی در نوجوان دختر و پسر، تفاوت‌های مشخصی با هم دارد که در ادامه به‌صورت مختصر و مفید بیان می‌کنیم:

• در پسران نوجوان، زگیل‌ها اغلب روی آلت تناسلی، کیسۀ بیضه یا اطراف مقعد دیده می‌شوند. 
• در دختران نوجوان نیز این زائده‌ها روی لابیا، دهانۀ واژن یا نواحی اطراف ایجاد شوند.
• توجه داشته باشید که برخی نوجوانان ممکن است احساس خارش، سوزش یا ترشح غیر معمول را تجربه کنند.

تشخیص زودهنگام این علائم، اهمیت زیادی در جلوگیری از گسترش بیماری و انتقال آن به دیگران دارد. آموزش نوجوانان دربارۀ نشانه‌ها و تشویق آن‌ها به مراجعۀ زودهنگام به پزشک درصورت مشاهدۀ تغییرات پوستی، گامی مؤثر در حفظ سلامت جنسی و جسمی آن‌هاست. 

درصورتی‌که تمایل دارید اطلاعات کامل‌تری در مورد نشانه‌های ابتلا به زگیل تناسلی در رده‌های سنی گوناگون کسب کنید، می‌توانید مقالۀ علائم زگیل تناسلی را مطالعه کنید.

محل شایع بروز زگیل تناسلی در سن بلوغ

زگیل تناسلی در نوجوانان معمولاً در بخش‌هایی از بدن ظاهر می‌شود که تماس پوست به پوست در آن‌ها بیشتر است. زگیل تناسلی در پسران نوجوان، اغلب روی آلت تناسلی، کیسۀ بیضه و اطراف مقعد دیده می‌شود و در دختران نوجوان نیز این زائده‌ها معمولاً روی لابیا، دهانۀ واژن، گاهی داخل واژن یا اطراف مقعد ایجاد می‌شوند. 

در بیشتر مواقع زگیل‌های تناسلی با خارش همراه نیستند، ولی برخی مبتلایان نیز از سوزش و خارش این زگیل‌ها خبر می‌دهند.

خارش ناحیۀ تناسلی نوجوان همراه با علائم دیگر مثل زائده، ترشح، بوی غیرعادی یا سوزش باید جدی گرفته شود تا با مراجعۀ فوری به پزشک متخصص اورولوژی، اقدامات لازم برای تشخیص HPV در نوجوانان و پیشگیری از گسترش بیماری و انتقال آن به افراد دیگر انجام شود.

روش‌های تشخیص زگیل تناسلی در نوجوانان؛ تشخیص زگیل در نوجوانی

تشخیص زگیل تناسلی در نوجوانان اغلب با یک معاینۀ بالینی ساده توسط پزشک متخصص اورولوژی آغاز می‌شود. در بسیاری از موارد، تشخیص زگیل در نوجوانی به‌دلیل ظاهر مشخص و قابل مشاهدۀ زگیل‌ها، کار چندان دشواری نیست.

پزشک در هنگام معاینه به بررسی دقیق ناحیۀ تناسلی، مقعد و اطراف آن می‌پردازد تا هرگونه برجستگی یا زائدۀ مشکوک را شناسایی کند و زگیل‌های تناسلی را تشخیص دهد. توجه داشته باشید که مهم‌ترین روش برای تشخیص زگیل تناسلی، همین معاینه است.

تشخیص زگیل‌های تناسلی در نواحی داخلی بدن

گاهی مواقع زگیل‌های تناسلی در نواحی داخلی بدن مثل داخل واژن یا مجرای ادراری قرار دارند و باید بررسی و معاینۀ دقیق‌تری روی آن‌ها انجام شود.

همچنین اگر شکل زائده مشکوک و شخص، سابقۀ روابط پرخطر داشته باشد، احتمالاً متخصص آزمایش‌های تکمیلی مانند تست پاپ‌اسمیر (در دختران) یا نمونه‌برداری از ضایعۀ مشکوک (بیوپسی) را توصیه می‌کند. در این روش، یک نمونه کوچک از بافت زگیل برداشته و برای بررسی‌های میکروسکوپی، تأیید وجود ویروس HPV و تعیین نوع آن به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. 

یکی دیگر از راه‌های تشخیص زگیل تناسلی در نوجوانان و افراد در رده‌های مختلف سنی، استفاده از محلول اسید استیک (سرکه) است که به آن، تست سرکه سفید هم گفته می‌شود. در این روش، محلول به مدت چند دقیقه روی ناحیۀ مورد نظر مالیده می‌شود. درصورت وجود زگیل تناسلی، بخش‌های آلوده به رنگ سفید درمی‌آیند و به این ترتیب، ضایعات کوچک و نامرئی نیز با چشم دیده می‌شوند.

توجه داشته باشید که این روش معمولاً برای تشخیص زگیل‌های تناسلی کوچک یا نامشخص به کار می‌رود. البته این روش، چندان دقیق نیست و نتایج مثبت کاذب زیادی دارد.

چرا مراجعه به پزشک برای تشخیص زگیل تناسلی در نوجوانان پسر و دختر مهم است؟

مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی در صورت مشاهدۀ علائم زگیل تناسلی در نوجوانان، بسیار مهم است. در ادامه دلایل اهمیت این موضوع را بیان می‌کنیم:

• تشخیص دقیق و زودهنگام و جلوگیری از تشخیص اشتباه
• شناسایی سویۀ HPV و پیشگیری از عوارض جدی و بروز سرطان‌هایی مثل سرطان دهانۀ رحم، مقعد، آلت تناسلی، دهان و گلو
• دریافت مشاوره و آگاه شدن از خصوصیات و عوارض ویروس HPV و زگیل تناسلی در نوجوانان
• انتخاب بهترین روش درمان از بین روش‌های علمی، به‌روز و کارآمد موجود (از داروهای موضعی گرفته تا فریز کردن (کرایوتراپی) و لیزر)
• جلوگیری از نگرانی، اضطراب، افسردگی و ترس و افزایش اعتمادبه‌نفس و خوددوستی با دریافت حمایت‌های روانی لازم از پزشک متخصص اورولوژی و مراجعه به روان‌درمانگر در صورت نیاز

نقش بلوغ و رفتارهای پرخطر در بروز زگیل تناسلی

بلوغ دوره‌ای است که غالباً با تغییرات جسمی، هورمونی و رفتاری همراه است. این تغییرات می‌توانند زمینه‌ساز افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های ویروسی از جمله ویروس HPV نوجوانان شوند.

در این سن، بسیاری از نوجوانان به‌دلیل کنجکاوی طبیعی یا فشارهای اجتماعی، ممکن است وارد روابط جنسی زودهنگام یا رفتارهای پرخطر شوند و همین موضوع، احتمال تماس مستقیم پوست به پوست و انتقال ویروس پاپیلومای انسانی را بالا می‌برد.

روابط جنسی زودهنگام، بدون آگاهی و رعایت اصول بهداشتی، اصلی‌ترین عامل شیوع HPV در سنین نوجوانی به شمار می‌رود؛ ازاین‌رو آموزش کافی در زمینه‌ی مراقبت‌های جنسی، بهداشت شخصی و بهداشت ناحیۀ تناسلی به نوجوانان و افراد در رده‌های سنی مختلف، اقدامی ضروری است که می‌تواند میزان ابتلا به HPV را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

عوارض زگیل تناسلی در نوجوانی، می‌تواند گسترش زگیل‌ها، بروز ناراحتی جسمی، مشکلات روانی و در موارد خاص، زمینه‌سازی برای تغییرات سلولی خطرناک در آینده باشد؛ به همین دلیل لازم است که افراد از علائم زگیل تناسلی آگاه باشند و درصورت مشاهدۀ هر نشانۀ مشکوک، برای تشخیص و درمان به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنند.

آیا نوجوانان به واکسن HPV نیاز دارند؟

بله، نوجوانان به واکسیناسیون HPV نیاز دارند و بر اساس دستورالعمل‌های CDC (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها)، بهترین زمان برای تزریق آن در سنین نوجوانی است. بنابر توصیۀ مرکز CDC، تزریق واکسن HPV برای دختران و پسران در سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی پیشنهاد می‌شود. البته تزریق واکسن را می‌توان از سن ۹ سالگی نیز آغاز کرد. 

این واکسن معمولاً در دو دوز تزریق می‌شود و دوز دوم باید ۶ تا ۱۲ ماه پس از دوز اول تزریق شود. برای افرادی که واکسیناسیون را در سن ۱۵ تا ۲۶ سالگی انجام می‌دهند، به سه دوز واکسن نیاز خواهد بود.

واکسیناسیون نوجوانان پیش از شروع هرگونه فعالیت جنسی، بهترین فرصت برای ایجاد ایمنی مؤثر در برابر ویروس پاپیلومای انسانی است؛ زیرا واکسن، زمانی بیشترین اثر را دارد که فرد هنوز در معرض ویروس قرار نگرفته باشد. تزریق به‌موقع واکسن نه‌تنها مانع ابتلا به بیماری می‌شود، بلکه اضطراب ناشی از احتمال آلودگی را نیز کاهش می‌دهد.

درمان زگیل تناسلی نوجوانان چگونه است؟

درمان زگیل نوجوانان به عوامل مختلفی مانند اندازه، محل قرارگیری زگیل‌ها و شدت علائم بستگی دارد. هدف اصلی درمان، از بین بردن زائده‌ها، کاهش احتمال انتقال ویروس HPV به دیگران و پیشگیری از عوارض احتمالی این بیماری است.

در‌حال‌حاضر روش‌های مختلفی برای درمان زگیل تناسلی در نوجوانان و بزرگسالان وجود دارد که از جملۀ این روش‌ها می‌توان به دارودرمانی، لیزردرمانی، کرایوتراپی و جراحی اشاره کرد. هرکدام از این روش‌ها، مزایا و معایب ویژۀ خود را دارند. در ادامه دربارۀ این روش‌های درمانی توضیح می‌دهیم:

• برخی از زگیل‌های تناسلی با استفاده از داروهای موضعی تجویزشده توسط پزشک به‌مرور زمان کوچک می‌شوند. توجه داشته باشید که این داروها فقط باید با مجوز پزشک متخصص اورولوژی استفاده شوند.
• یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای درمان زگیل تناسلی در نوجوانان، کرایوتراپی (فریز کردن) است. در این روش، پزشک با استفاده از نیتروژن مایع و در چند جلسه و با فواصل زمانی مشخص، زگیل‌ها را منجمد می‌کند. 
• روش دیگر، لیزر کردن زگیل‌های تناسلی است. لیزردرمانی معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، دقت بالایی دارد و به بافت‌های اطراف آسیب کمتری می‌رساند.

برخی افراد این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا می‌توان از روش‌های طب سنتی یا داروهای خانگی و گیاهی برای از بین بردن زگیل‌های تناسلی استفاده کرد؟ در پاسخ باید بگوییم که روش‌های سنتی از سوی مراجع علمی و معتبر جهان تأیید نشده‌اند و علمی نیستند؛ به‌همین‌دلیل پزشکان متخصص، استفاده از این داروها را تأیید و تجویز نمی‌کنند.

بهترین راه درمان این است که پس از مشاهدۀ علائم زگیل تناسلی در نوجوانان، به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.

یک پرسش: آیا زگیل تناسلی خودبه‌خود از بین می‌رود؟

در برخی نوجوانان، زگیل تناسلی ممکن است به‌صورت خودبه‌خودی بهبود یابد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی نوجوان قادر باشد ویروس HPV را کنترل یا از بین ببرد. بااین‌حال، روند بهبود ممکن است چند ماه تا چند سال طول بکشد و در این مدت، احتمال انتقال ویروس به دیگران همچنان وجود دارد.

اگرچه بهبود خودبه‌خودی ممکن است، اما مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق، اطمینان از بی‌خطر بودن زائده‌ها و تصمیم‌گیری دربارۀ نیاز به درمان، اقدامی ضروری است. افزون‌براین، رعایت بهداشت فردی و پرهیز از تماس‌های پرخطر در این دوران اهمیت ویژه‌ای دارد.

جمع‌بندی

در این مقاله تلاش کردیم در مورد علائم زگیل تناسلی در نوجوانان و روش‌های تشخیص و درمان آن صحبت کنیم و به اهمیت واکسیناسیون HPV در نوجوانی بپردازیم. امیدواریم نکات این مقاله به آگاهی شما دربارۀ این ویروس و زگیل تناسلی کمک کرده باشد.

زگیل تناسلی نوجوان یکی از مشکلات مهم در سنین بلوغ است که نیاز به آگاهی، پیشگیری و درمان به‌موقع دارد. همان‌طور که در این مقاله مطرح شد، تشخیص و درمان زودهنگام، نقش کلیدی و مهمی در کنترل بیماری و جلوگیری از گسترش آن ایفا می‌کند. 

در این بین، آگاهی پدران و مادران از علائم زگیل تناسلی، برخورد درست و مهربانانه با نوجوانان و فراهم ساختن زمینه‌های لازم برای آموزش صحیح به نوجوانان در مورد سلامت جنسی، رعایت بهداشت فردی و روابط ایمن و واکسیناسیون HPV، راهکارهای مؤثر برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس محسوب می‌شوند.

در پایان، در صورت مشاهدۀ علائم مشکوک یا تغییرات پوستی در ناحیۀ تناسلی، مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی و پرهیز از درمان‌های خودسرانه، اقدامی ضروری برای حفظ سلامت نوجوان خواهد بود.

سؤالات متداول