نقش اصلی آلت تناسلی، دفع ادرار از بدن و انتقال اسپرم در هنگام مقاربت جنسی است. در داخل آلت تناسلی سه ساختار لولهای وجود دارد: مجرای ادرار و دو جسم غاری.
مجرای ادرار یک لوله توخالی است که ادرار و منی را از بدن خارج میکند. دو جسم غاری ساختارهای نرم و اسفنجی هستند که هنگام تحریک جنسی با خون پر شده و باعث ایجاد نعوظ میشوند.
این سه لوله توسط یک غلاف فیبری بسیار محکم به نام تونیکا آلبوژینه احاطه شدهاند که وظیفه حفظ ساختار و استحکام آلت تناسلی را بر عهده دارد.
این ساختارها باعث میشوند که آلت تناسلی بتواند وظایف خود را به طور موثر انجام دهد.
علائم سرطان آلت تناسلی مردانه
هر چه سرطان آلت تناسلی زودتر تشخیص داده شود، احتمال درمان موفق و بهبودی بیشتر است. مردانی که ختنه نشدهاند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی هستند.
با این حال، هر مردی باید به علائم و ضایعات آلت تناسلی خود دقت کند.
علائم هشدار دهنده:
- ناحیه ای از پوست که ضخیم تر شده یا تغییر رنگ مشکوکی دارد.
- وجود توده روی آلت تناسلی.
- زخم هایی که ممکن است خونریزی کنند.
- بثورات قرمز و مخملی.
- برآمدگیهای کوچک، پوسته پوسته و مداوم.
- تودههای صاف و آبی-قهوهای.
بیشتر این علائم می توانند ناشی از عفونتهای باکتریایی، قارچی یا حتی واکنشهای آلرژیک باشند و معمولاً به درمان با پمادها و کرم های ضد باکتری یا ضد قارچ پاسخ می دهند.
اما توده هایی که به درمان مقاوم هستند یا زخم هایی که بهبود نمی یابند، باید تا زمان رد شدن سرطان به عنوان سرطان احتمالی در نظر گرفته شوند.
متأسفانه، سرطان آلت تناسلی اغلب نادیده گرفته می شود و به مرور زمان پیشرفت می کند.
بیماران ممکن است به دلیل خجالت یا ترس از درمان و جراحی بر روی آلت تناسلی، از مشورت با پزشک خودداری کنند.
علل سرطان آلت تناسلی
تومورهای آلت تناسلی ممکن است ناشی از ترشحات اطراف سر آلت باشند که در پوست ختنه گاه به دام میافتند. اگر این ترشحات به خوبی شسته نشوند، می توانند اثرات سرطان زایی داشته باشند.
مردان مسن و سیگاری بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی قرار دارند. بیماری ایدز نیز می تواند منجر به سرطان آلت تناسلی شود.
علت احتمالی دیگر، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. HPV ویروسی است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود و می تواند باعث ایجاد زگیل های تناسلی شود.
مردانی که بهداشت ناحیه تناسلی خود را به خوبی رعایت کرده و ختنه شدهاند، به میزان قابل توجهی کمتر در معرض ابتلا به سرطان آلت تناسلی هستند. رعایت بهداشت و ختنه می تواند از تجمع ترشحات و خطرات ناشی از آن جلوگیری کند.
روشهای تشخیصی
سرطان آلت تناسلی با استفاده از بیوپسی (نمونهبرداری) تشخیص داده میشود. در این روش، نمونه کوچکی از بافت آلت تناسلی برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی میشود. اگر سلولها شبیه سلولهای سرطانی باشند، مرحلهبندی (Staging) انجام میشود. سیستم مرحلهبندی رایج، سیستم TNM است:
- T مخفف تومور اصلی (اولیه) است که نشان میدهد تومور چقدر در داخل آلت تناسلی یا اندامهای مجاور رشد کرده است.
- N مخفف گسترش به گرههای لنفاوی نزدیک است.
- M مخفف متاستاز (گسترش) به سایر اندامها است.
سلولها همچنین بر اساس درجهبندی (Grading) ارزیابی میشوند.
درجهبندی معیاری از غیرطبیعی بودن سلولها است و اغلب یک عدد از ۱ تا ۴ به آنها اختصاص داده میشود.
هرچه عدد بالاتر باشد، سلولها غیرطبیعیتر به نظر میرسند و سرطانهای درجه بالاتر تمایل دارند سریعتر رشد کرده و گسترش یابند.
اگر شکی وجود داشته باشد که سرطان به گرههای لنفاوی سرایت کرده است، ارزیابیهای دیگری انجام میشود.
بیوپسی از گرههای لنفاوی به تعیین مرحله و درجه سرطان کمک میکند.
اگر تصور شود که سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است، تستهای تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی برای ارزیابی بیشتر استفاده میشوند.
راهکارهای درمانی
اگر سرطان آلت تناسلی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان آن با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود.
در صورتی که تومور روی سطح پوست باشد، ممکن است با یک کرم موضعی درمان شود که عوارض جانبی کمی دارد.
پرتودرمانی نیز برای ضایعات کوچک استفاده میشود. اگر ضایعه بزرگتر باشد، اما همچنان اندازهاش کمتر از یک نخود فرنگی باشد، ممکن است جراحی موضعی کوچک یا جراحی Mohs انجام شود.
در این نوع جراحی، لایههایی از بافت غیرطبیعی را تا رسیدن به بافت طبیعی برمیدارند. با هر دو روش، آلت تناسلی ظاهری طبیعی خواهد داشت و به شکل قبلی کار خواهد کرد.
در ضایعات کوچک، احتمال سرایت سرطان به گرههای لنفاوی کم است و برداشتن گرههای لنفاوی ضروری نیست.
اما در ضایعات سرطانی بزرگتر، نیاز به برداشتن بافت بیشتری از آلت و همچنین برداشتن گرههای لنفاوی در کشاله ران خواهد بود.
ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی نیز ممکن است لازم باشد.
در مواردی که سرطان پیشرفتهتر است، ممکن است نیاز باشد کل آلت تناسلی برداشته شود و جراح گرههای لنفاوی کشاله ران را نیز بردارد.
در این حالت، سوراخی در زیر بیضهها برای خروج ادرار ایجاد میشود (پرینهآل یورتروستومی). در این وضعیت، فرد قادر به ایستاده ادرار کردن نخواهد بود.
بعد از درمان
پس از درمان، بیمار باید به طور منظم پیگیری شود. تقریباً هر نوع درمانی برای سرطان دارای عوارض جانبی است که برخی از آنها کوتاهمدت و برخی بلندمدت هستند.
زمانی که ضایعات در مراحل اولیه تشخیص داده شوند، درمان سرطان تقریباً قطعی است. با پیشرفتهتر شدن تومور، درمان دشوارتر میشود.
در صورت تشخیص سرطان در مراحل پیشرفته، درمان ممکن است عوارض جانبی غیرقابل اجتنابی به همراه داشته باشد.
جمع بندی
سرطان آلت تناسلی یک بیماری نادر است که میتواند با علائم اولیه مانند تغییرات پوستی و زخمهای غیرقابل بهبود شروع شود.
تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شانس بهبودی را افزایش میدهد. رعایت بهداشت فردی، ختنه و جلوگیری از عفونتهای HPV از روشهای مهم پیشگیری هستند.
با توجه به ارتباط ویروس HPV با این نوع سرطان، واکسیناسیون و غربالگری منظم از اهمیت بالایی برخوردارند.