رشد آلت تناسلی معمولاً هم‌زمان با شروع بلوغ آغاز می‌شود و در بیشتر پسران، بین سنین ۱۶ تا ۲۱ سالگی به پایان می‌رسد. یعنی در این بازه زمانی رشد طول و ضخامت آلت به‌تدریج متوقف می‌شود.
البته سن دقیق توقف رشد در هر فرد متفاوت است و به عواملی مثل ژنتیک، سن شروع بلوغ، میزان هورمون‌ها و حتی تغذیه بستگی دارد. در نتیجه ممکن است فردی زودتر یا دیرتر از این بازه به رشد نهایی خود برسد.
در دوران بلوغ که معمولاً از حدود ۱۱ تا ۱۲ سالگی شروع می‌شود، بدن تحت‌تأثیر هورمون تستوسترون قرار میگیرد و تغییرات زیادی را تجربه می‌کند. یکی از این تغییرات، بزرگ شدن آلت تناسلی و بیضه‌ها است.
رشد آلت تناسلی معمولاً ابتدا در طول اتفاق می‌افتد و سپس ضخامت آن بیشتر می‌شود. این روند تا زمانی ادامه دارد که سطح هورمون‌ها به حالت پایدار برسد. معمولاً بین ۱۲ تا ۱۵ سالگی سرعت رشد آلت بیشتر است و بعد از آن آهسته‌تر می‌شود، اما ممکن است رشد جزئی آن تا اوایل ۲۰ سالگی هم ادامه داشته باشد.
اگر تا سن ۱۴ یا ۱۵ سالگی نشانه‌های اولیۀ بلوغ مثل افزایش قد، رویش مو در ناحیه تناسلی یا تغییر صدا در نوجوان دیده نشود یا اگر به نظر برسد که رشد آلت متوقف شده، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک متخصص غدد یا اورولوژی مراجعه کنید.
به طور طبیعی، بلوغ پسران طبق مراحل تَنِر (Tanner stages) و با یک ترتیب مشخص اتفاق می‌افتد:
- شروع بلوغ (۹ تا ۱۴ سالگی): نخستین علامت، بزرگ شدن بیضه‌ها است (طول بیضه بیش از ۲٫۵ سانتی‌متر یا حجم بیشتر از ۴ میلی‌لیتر).
- تغییرات موهای ناحیۀ تناسلی (از ۱۱–۱۲ سالگی): ابتدا موهای نرم و پراکنده ظاهر می‌شوند و سپس ضخیم‌تر و تیره‌تر شده و به سمت شکم و ران گسترش می‌یابند.
- رشد آلت تناسلی (۱۲ تا ۱۵ سالگی – اوج رشد): ابتدا طول آلت افزایش می‌یابد، سپس قطر آن بیشتر می‌شود و هم‌زمان بیضه و کیسۀ بیضه نیز به رشد ادامه می‌دهند.
- تغییرات عمومی بدن (۱۳ تا ۱۶ سالگی): جهش رشد قدی، تغییر صدا به‌دلیل بزرگ شدن حنجره و افزایش تودۀ عضلانی دیده می‌شود.
- تکامل نهایی (۱۶ تا ۱۸ سالگی): موهای بدن و صورت کامل می‌شوند، قد تثبیت می‌شود و رشد آلت و بیضه‌ها تکمیل می‌گردد.
مراجعۀ زودهنگام به پزشک می‌تواند نگرانی‌ها را کاهش دهد و اگر مشکلی وجود داشته باشد، از پیشرفت آن جلوگیری کند. به یاد داشته باشید که روند رشد آلت تناسلی در افراد مختلف کاملاً متفاوت است و مقایسه با دیگران معمولاً باعث نگرانی بی‌دلیل می‌شود.
متخصص اورولوژی
