انزال خشک به وضعیتی اطلاق میشود که طی آن در زمان انزال، مایع منی از بدن خارج نمیگردد یا مقدار آن بسیار کم است.
این عارضه میتواند به دلایل مختلفی از جمله کاهش تولید مایع منی، انسداد در مسیر خروجی، یا اختلال در هماهنگی عضلات و اعصاب اطراف مجرا رخ دهد.
در برخی موارد، مایع منی به جای خروج از آلت تناسلی، به سمت مثانه بازمیگردد که به این حالت انزال برگشتی گفته میشود.
اگرچه انزال خشک عموماً بر سلامت عمومی فرد تأثیر چندانی ندارد، اما برای مردانی که به دنبال فرزندآوری هستند، ممکن است نیاز به درمانهای ویژه یا استفاده از روشهای کمک باروری وجود داشته باشد.
دیر انزالی یا تأخیر در انزال یکی دیگر از اختلالات جنسی است که در آن فرد پس از مدت طولانی یا حتی پس از تلاش فراوان، قادر به رسیدن به انزال نیست.
این مشکل میتواند به دلایل روانی یا فیزیکی مختلفی رخ دهد و علاوه بر ایجاد نارضایتی در رابطه، ممکن است به احساس ناکامی و تنش نیز منجر شود.
برخی از عوامل تأثیرگذار بر دیر انزالی شامل مشکلات عصبی، افزایش سن، مصرف برخی داروها، و اختلالات روانی است. درمان دیر انزالی بسته به علت آن، میتواند شامل روان درمانی، تغییر داروها، یا استفاده از داروهای خاص برای بهبود فرایند انزال باشد.
انزال خشک
انزال خشک به معنای آن است که در زمان انزال، مایع منی از بدن خارج نمیشود یا مقدار آن بسیار کم است.
انزال خشک میتواند در اثر اختلالات مختلفی در سیستم تولید مثل و دستگاه تناسلی مردان رخ دهد و در برخی موارد بر باروری نیز اثرگذار باشد.
انزال خشک ممکن است ناشی از کاهش تولید مایع منی، انسداد در مجاری، اختلالات عصبی یا عضلانی، و یا به دلیل پس زدن مایع منی به مثانه (که به آن انزال برگشتی یا رتروگرید گفته میشود) باشد.
در ادامه به توضیح دلایل علمی این عارضه میپردازیم:
۱. تولید ناکافی مایع منی
یکی از علل اصلی انزال خشک، کاهش تولید مایع منی توسط غدد دستگاه تناسلی مردانه مانند پروستات و وزیکول سمینال است. این کاهش تولید ممکن است به علت بیماری های سیستمیک، اختلالات هورمونی، کم کاری غدد تناسلی، یا افزایش سن ایجاد شود.
تحقیقات نشان میدهند که سطح پایین تستوسترون یا سایر اختلالات هورمونی میتواند منجر به تولید ناکافی مایع منی شود.
۲. انسداد در مسیر خروجی مایع منی
انسداد در مجاری سیستم تولید مثل، مانند مجاری اپیدیدیم، وازدفرانس، یا مجرای ادراری میتواند از خروج مایع منی جلوگیری کند.
این انسداد ممکن است به دلیل عفونتهای مزمن، کیست ها، یا زخم های ناشی از جراحی های پیشین ایجاد شود. مطالعات نشان میدهند که چنین انسدادهایی میتوانند عملکرد طبیعی انزال را مختل کنند و به انزال خشک منجر شوند.
۳. عدم هماهنگی عصبی و عضلانی
عملکرد صحیح اعصاب و عضلات اطراف مجرای ادرار و گردن مثانه برای فرآیند انزال ضروری است.
هر گونه نقص در هماهنگی این عضلات و اعصاب میتواند منجر به اختلال در خروج مایع منی شود. اختلالات عصبی مانند آسیب به عصب های نخاعی، بیماری دیابت، و بیماریهای تخریبی عصبی مانند ام اس (مولتیپل اسکلروزیس) میتوانند باعث بروز مشکلاتی در فرآیند انزال شوند.
۴. انزال برگشتی یا رتروگرید
انزال برگشتی یکی از شایعترین علل انزال خشک است.
در این حالت، به جای اینکه مایع منی از آلت تناسلی خارج شود، به مثانه بازمیگردد.
این حالت معمولاً به دلیل عدم بسته شدن کامل گردن مثانه در زمان انزال رخ میدهد.
گردن مثانه وظیفه دارد تا در هنگام ارگاسم بسته بماند تا مایع منی به سمت مثانه باز نگردد؛ هر گونه اختلال در این عملکرد، مانند آسیب عصبی یا اثرات برخی داروها (مانند آلفا بلوکرها که برای درمان پروستات استفاده می شوند) می تواند باعث بروز انزال برگشتی شود.
پژوهش ها نشان میدهند که برخی جراحی ها مانند جراحی پروستات یا مثانه نیز میتوانند ریسک انزال برگشتی را افزایش دهند.
اثرات و عوارض انزال خشک
انزال خشک معمولاً تأثیر قابل توجهی بر سلامت جسمانی فرد ندارد و در بسیاری از موارد فرد حتی متوجه این وضعیت نمیشود.
با این حال، انزال خشک میتواند مشکلاتی در باروری ایجاد کند، چرا که در چنین شرایطی، مایع منی که حامل اسپرم ها است از بدن خارج نمیشود.
این مسئله به ویژه برای مردانی که در نظر دارند فرزند داشته باشند، ممکن است باعث ناباروری شود.
انزال معکوس یا رتروگرید
در انزال برگشتی یا رتروگرید مایع منی در هنگام انزال به جای خروج از آلت تناسلی، به سمت مثانه باز می گردد.
در نتیجه، مقدار بسیار کمی از مایع منی خارج میشود یا به طور کامل از بدن دفع نمیگردد.
یکی از نشانه های بارز این عارضه، تغییر رنگ ادرار پس از رابطه جنسی است؛ چرا که مایع منی که به مثانه بازگشته با ادرار مخلوط می شود و باعث کدر شدن آن میگردد.
علل انزال برگشتی (رتروگرید)
انزال معکوس یا رتروگرید ممکن است به دلایل مختلفی از جمله آسیب های جراحی، بیماری های مزمن مانند دیابت و ام اس، و حتی استفاده از برخی داروها ایجاد شود.
در بسیاری از موارد، این مشکل به درمان خاصی نیاز ندارد، اما در مواردی که منجر به ناباروری شده باشد، روش های درمانی و کمک باروری می توانند برای دستیابی به باروری مورد استفاده قرار گیرند.
۱. آسیب به اعصاب و عضلات گردن مثانه
در شرایط طبیعی، گردن مثانه در هنگام ارگاسم بسته میشود تا مایع منی به سمت مثانه باز نگردد و از آلت تناسلی خارج شود.
اما هر گونه آسیب به اعصاب یا عضلات اطراف گردن مثانه میتواند باعث اختلال در عملکرد این دریچه شده و آن را شل کند.
این آسیب ها ممکن است به علت جراحی ها، بیماریهای عصبی، یا اختلالات عضلانی ایجاد شوند.
هنگامی که گردن مثانه به درستی بسته نشود، مایع منی مسیر طبیعی خود را از دست داده و به سمت مثانه میرود.
۲. جراحی های پروستات و مثانه
جراحی های دستگاه تناسلی به ویژه جراحی های پروستات و مثانه، میتوانند به سیستم عصبی و عضلانی این ناحیه آسیب رسانده و به انزال برگشتی منجر شوند. به طور خاص، جراحی های باز یا برداشتن پروستات از طریق مجرا احتمال ایجاد انزال برگشتی را افزایش میدهند، چراکه این جراحی ها میتوانند به اعصاب و عضلات دخیل در بسته شدن گردن مثانه آسیب بزنند.
۳. دیابت
بیماری دیابت یکی از عوامل شناخته شده در افزایش خطر انزال برگشتی است. دیابت در صورت کنترل نشدن، میتواند به اعصاب خودکار که عملکرد عضلات مثانه را کنترل میکنند، آسیب رساند. این آسیب عصبی، که به نوروپاتی دیابتی معروف است، باعث اختلال در عملکرد صحیح عضلات گردن مثانه شده و از خروج طبیعی مایع منی جلوگیری میکند.
۴. بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)
مولتیپل اسکلروزیس (MS) که نوعی بیماری التهابی مزمن سیستم عصبی مرکزی است، به عنوان یکی از ریسک فاکتورهای انزال برگشتی شناخته میشود. در این بیماری، اعصابی که عملکرد عضلات گردن مثانه را کنترل میکنند، ممکن است آسیب ببینند و به این ترتیب عملکرد انزال طبیعی مختل شود.
۵. استفاده از داروهای آلفا بلوکر
داروهای آلفا بلوکر، که برای درمان بزرگی پروستات و کاهش فشار خون استفاده میشوند، میتوانند باعث شل شدن عضلات گردن مثانه و در نتیجه انزال برگشتی شوند. در صورتی که انزال برگشتی ناشی از مصرف دارو باشد، تغییر رژیم دارویی و مشاوره با پزشک ممکن است کمک کننده باشد.
درمان و مدیریت انزال برگشتی
برای بسیاری از افرادی که دچار انزال برگشتی هستند، این عارضه نیاز به درمان خاصی ندارد، زیرا لذت جنسی همچنان وجود دارد و به جز کدر شدن موقت ادرار، مشکل جسمی خاصی ایجاد نمی شود. اما اگر فرد دچار ناباروری شده باشد ، درمان های دارویی و روشهای کمک باروری میتواند به کار گرفته شود:
- درمان دارویی: داروهایی مانند سودوافدرین و میدودرین میتوانند به تقویت عملکرد عضلات گردن مثانه کمک کنند و به جلوگیری از بازگشت مایع منی به مثانه کمک نمایند.
- روشهای کمک باروری: در مواردی که درمان دارویی مؤثر نیست، روشهای کمک باروری مانند IUI (تلقیح داخل رحمی) یا IVF (لقاح آزمایشگاهی) به کار گرفته میشود. این روش ها به افراد مبتلا به انزال برگشتی کمک میکنند تا بتوانند به باروری دست یابند.
انزال برگشتی اگرچه یک اختلال انزال محسوب میشود، اما با مشاوره پزشکی و در صورت نیاز، استفاده از درمانهای مناسب، میتوان این عارضه را به خوبی مدیریت و بر پیامدهای آن غلبه کرد.
انزال دیررس (دیر انزالی)
انزال دیررس (دیر انزالی)، به عنوان نوعی اختلال جنسی، زمانی رخ میدهد که مرد در طی فعالیت جنسی به دشواری یا با تأخیر زیاد به انزال میرسد.
این وضعیت می تواند موجب ناکامی، تنش و نارضایتی در فرد و شریک جنسی او شود و کیفیت رابطه را کاهش دهد.
انزال دیررس میتواند در تمام موقعیتهای جنسی رخ دهد یا صرفاً در شرایط خاصی مانند رابطه جنسی با شریک زندگی بروز یابد.
علائم انزال دیررس
انزال دیررس اغلب با علائم زیر همراه است:
- نعوظ طولانی و خسته کننده: نعوظ ممکن است به مدت طولانی ادامه یابد و به دلیل طولانی شدن زمان رابطه، خستگی و ناراحتی برای فرد ایجاد کند.
- ناتوانی در انزال با وجود نعوظ کامل: فرد ممکن است علیرغم نعوظ کامل و احساس نیاز به انزال، قادر به تجربه ارگاسم و انزال نباشد.
- طولانی شدن زمان رابطه جنسی تا بیش از ۳۰ تا ۶۰ دقیقه: رابطه جنسی ممکن است بدون رسیدن به ارگاسم مدت طولانی ادامه یابد و حتی به طور ناخواسته زمان زیادی به طول بیانجامد.
علل دیر انزالی
انزال دیررس، که به عنوان تأخیر در رسیدن به انزال تعریف می شود، می تواند به دلایل مختلف روانی و فیزیکی ایجاد شود و بر کیفیت زندگی جنسی فرد تأثیر بگذارد.
عوامل روانی مانند اضطراب عملکرد، استرس، افسردگی، و تجارب منفی جنسی، به ویژه در موقعیت هایی که فرد با شریک جنسی خود رابطه دارد، می توانند بر این اختلال تأثیرگذار باشند و انزال را به تعویق بیندازند.
از دیدگاه جسمانی، دلایل مختلفی مانند آسیب به طناب نخاعی، بیماری های عصبی همچون مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)، و جراحی های مرتبط با پروستات و مثانه می توانند بر سیستم عصبی ناحیه تناسلی اثر بگذارند و موجب بروز این مشکل شوند.
همچنین، افزایش سن باعث تغییراتی در سیستم عصبی و هورمونی می شود که ممکن است به تأخیر در انزال منجر شود.
از سوی دیگر، برخی داروها نیز به عنوان علت های مهم انزال دیررس شناخته شده اند.
داروهای ضد افسردگی، به ویژه مهارکننده های بازجذب سروتونین، می توانند با کاهش حساسیت جنسی، فرآیند انزال را به تعویق بیندازند.
داروهای فشار خون نظیر بتابلوکرها، داروهای ضد جنون، شل کننده های عضلانی مثل باکلوفن، و مسکن های قوی مانند متادون نیز با تأثیر بر سیستم عصبی ممکن است این اختلال را تشدید کنند.
درک صحیح از دلایل انزال دیررس می تواند به فرد و پزشک کمک کند تا با روش های مناسب درمانی و اصلاحات لازم، به بهبود کیفیت زندگی و رابطه جنسی فرد بپردازند.
علل روانی دیر انزالی
عوامل روانی در بروز و تداوم اختلال انزال دیررس (دیر انزالی) نقش مهمی ایفا می کنند. این عوامل اغلب در سطح ناخودآگاه اثر خود را می گذارند و ممکن است بدون وجود یک مشکل جسمانی مشخص، انزال را به تأخیر اندازند.
در ادامه به بررسی برخی از علل روانی رایج دیر انزالی پرداخته می شود:
1. اضطراب عملکرد
اضطراب عملکرد، یکی از دلایل شایع انزال دیررس است. این اضطراب می تواند به دلیل ترس از عدم توانایی در رضایت جنسی شریک، نگرانی از بروز اختلالات نعوظ، یا حتی فشارهای ناشی از تجربه های گذشته ایجاد شود. افراد با اضطراب عملکرد معمولاً در طول رابطه جنسی بر عملکرد و واکنش های خود بیش از حد تمرکز می کنند و این تمرکز بیش از اندازه موجب می شود که به طور ناخودآگاه، فرآیند انزال به تعویق بیفتد.
2. استرس و فشارهای روانی
استرس ناشی از زندگی روزمره، مسائل شغلی، مالی، یا روابط فردی می تواند تاثیر عمیقی بر عملکرد جنسی داشته باشد. در شرایط استرس، بدن در حالت “جنگ و گریز” قرار می گیرد و سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول افزایش می یابد، که می تواند پاسخ های طبیعی بدن را مختل کند. در نتیجه، فرایند انزال ممکن است به تأخیر افتد یا حتی متوقف شود. همچنین، فشارهای ناشی از زندگی یا انتظارات جنسی بالا می تواند به چرخه ای از اضطراب و دیر انزالی منجر شود.
3. افسردگی
افسردگی به طور مستقیم بر تمایل و عملکرد جنسی اثرگذار است. کاهش علاقه به فعالیت های لذت بخش، که به عنوان یک نشانه رایج افسردگی شناخته می شود، می تواند موجب کاهش میل جنسی و تأخیر در انزال شود. همچنین، برخی از داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs)، می توانند انزال را به تأخیر اندازند. این اثرات ممکن است در فردی که همزمان با افسردگی و دیر انزالی روبرو است، تشدید شود.
4. تجربیات منفی جنسی گذشته
تجربیات منفی، مانند اولین تجربه های جنسی همراه با اضطراب، شرم، یا حتی ترس از بارداری یا بیماری های جنسی، می تواند به طور ناخودآگاه به انزال دیررس منجر شود. خاطرات یا نگرانی های ذهنی در طول رابطه ممکن است فرایند انزال را مختل کنند. این تجربیات منفی می توانند در ضمیر ناخودآگاه فرد باقی بمانند و حتی در شرایطی که مشکل جسمی وجود ندارد، سبب بروز دیر انزالی شوند.
5. نگرش های فرهنگی و تربیتی
نگرش های فرهنگی و تربیتی فرد در زمینه مسائل جنسی نیز می تواند تاثیرگذار باشد. افراد با تربیت های سختگیرانه یا باورهای منفی در مورد رابطه جنسی، ممکن است با تضادهای درونی روبرو شوند که بر عملکرد جنسی آنها اثر می گذارد. این باورها می توانند به احساس گناه یا شرم در طول رابطه جنسی منجر شوند و انزال را به تعویق اندازند.
6. مشکلات در رابطه عاطفی
مشکلات در روابط عاطفی مانند عدم اعتماد، تضادهای حل نشده، یا فقدان ارتباط موثر بین زوجین نیز می تواند در ایجاد انزال دیررس نقش داشته باشد. نارضایتی از رابطه عاطفی ممکن است موجب شود که فرد تمایل کمتری به تجربه لذت جنسی داشته باشد یا ناخودآگاه انزال را به تأخیر اندازد.
بیماری هایی که باعث دیر انزالی می شوند
بیماری ها و آسیب های فیزیکی نیز می توانند از علل انزال دیر رس باشند که با توجه به علت زمینه می توانند درجات مخلتفی از دیر انزالی را ایجاد کنند و شناخت علت زمینه ای در درمان دیر انزالی در افراد مبتلا بسیار اهمیت دارد.
در ادامه بیماری هایی که می توانند باعث دیر انزالی شوند را شرح می دهیم :
۱. آسیب های عصبی
آسیب های عصبی ناشی از جراحی، تروما، یا بیماری های عصبی می توانند در انتقال سیگنال های عصبی میان مغز، نخاع و نواحی تناسلی اختلال ایجاد کنند. دیابت یکی از عوامل اصلی آسیب عصبی است که با تخریب تدریجی اعصاب محیطی، به خصوص اعصاب تناسلی، می تواند باعث دیر انزالی شود. برخی جراحی ها، مانند جراحی های پروستات یا ناحیه لگن، می توانند اعصاب جنسی را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین، بیماری های عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس (MS) و بیماری پارکینسون نیز از جمله دلایلی هستند که با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی و محیطی، دیر انزالی را به دنبال دارند.
۲. مشکلات هورمونی
اختلالات در سطح هورمون ها می تواند یکی از دلایل اصلی دیر انزالی باشد. تستوسترون، به عنوان اصلی ترین هورمون مردانه، نقشی کلیدی در میل جنسی و عملکرد جنسی دارد. کاهش سطح تستوسترون که با افزایش سن یا به دلیل شرایط خاص پزشکی ایجاد می شود، می تواند منجر به کاهش میل جنسی و تأخیر در انزال شود. از طرفی، افزایش سطح پرولاکتین (هورمونی که توسط غده هیپوفیز ترشح می شود) نیز ممکن است به اختلال در فرآیند انزال بیانجامد. پرکاری و کم کاری تیروئید نیز به دلیل تأثیر بر متابولیسم بدن و سطوح انرژی فرد می توانند در این مشکل نقش داشته باشند.
۳. بیماری های پروستات و دستگاه تناسلی
بیماری های مرتبط با پروستات، از جمله پروستاتیت مزمن (التهاب پروستات) و هیپرپلازی خوش خیم پروستات (بزرگ شدن پروستات)، می توانند بر سیستم تناسلی تأثیر منفی بگذارند.
این بیماری ها باعث تورم و التهاب در پروستات می شوند و می توانند با فشار بر اعصاب و عروق خونی مرتبط با انزال، باعث تأخیر در انزال گردند. علاوه بر آن، التهاب پروستات می تواند درد و احساس ناراحتی در هنگام انزال ایجاد کند، که خود به دلیل فشار عصبی و اختلال در عملکرد سیستم عصبی، انزال را با تأخیر مواجه می کند.
4.بیماری های قلبی و سیستم گردش خون
عملکرد ضعیف سیستم قلبی-عروقی به کاهش جریان خون به اندام های تناسلی منجر می شود و می تواند به کاهش حساسیت و تأخیر در انزال بیانجامد. بیماری هایی مانند فشار خون بالا، آترواسکلروزیس (سخت شدن عروق)، و نارسایی قلبی باعث کاهش جریان خون در بدن می شوند و این موضوع در روند انزال مشکل ایجاد می کند.
این مشکل خصوصاً در مردان مسن تر که از مشکلات قلبی-عروقی رنج می برند، شایع تر است و با کاهش سرعت رسیدن به انزال همراه است.
5. سایر عوامل (بیماری های مزمن، الکل، چاقی)
بیماری های مزمن مانند دیابت و بیماری کلیوی می توانند بر سلامت عمومی بدن و سیستم عصبی تأثیر بگذارند و باعث دیر انزالی شوند.
دیابت با آسیب به اعصاب و کاهش حس جنسی، یک عامل شناخته شده برای تأخیر در انزال است. مصرف مداوم الکل نیز با سرکوب سیستم عصبی و کاهش حس ناحیه تناسلی، می تواند بر انزال تأثیر بگذارد.
چاقی نیز به دلیل تأثیرات منفی بر سطوح هورمونی و سیستم گردش خون، احتمال دیر انزالی را افزایش می دهد.
داروهایی که باعث دیر انزالی می شوند
داروهایی که باعث دیر انزالی می شوند شامل چند دسته اصلی از داروها هستند که هر کدام به دلایل مختلفی بر انزال تأثیر می گذارند. در ادامه به شرح دسته های مختلف داروها و مکانیسم تأثیر آن ها بر انزال می پردازیم:
۱. داروهای ضد افسردگی (به ویژه مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین یا SSRIs)
داروهای ضدافسردگی، به خصوص SSRIها مانند فلوکستین، سرترالین، پاروکستین و سیتالوپرام، یکی از شایع ترین دلایل دارویی دیر انزالی هستند. این داروها با افزایش سطح سروتونین در مغز، خلق وخو را بهبود می بخشند، اما سروتونین بالا نیز به کاهش سرعت پاسخ دهی جنسی و تأخیر در انزال منجر می شود. این اثر جانبی اغلب برای درمان زود انزالی مورد استفاده قرار می گیرد، اما برای افراد بدون این مشکل، می تواند تجربه ای ناخوشایند ایجاد کند.
۲. داروهای آنتی هیستامین
آنتی هیستامین ها، به خصوص انواعی که به سیستم عصبی مرکزی نفوذ می کنند، می توانند باعث خشکی غشاهای مخاطی و کاهش حساسیت جنسی شوند. داروهایی مانند دیفن هیدرامین و کلرفنیرامین از جمله آنتی هیستامین هایی هستند که می توانند باعث دیر انزالی شوند. این داروها معمولاً برای درمان آلرژی، سرماخوردگی و مشکلات خواب تجویز می شوند و با تأثیر بر گیرنده های هیستامینی، حساسیت اعصاب جنسی را کاهش می دهند و می توانند زمان انزال را افزایش دهند.
۳. داروهای ضد روان پریشی
داروهای ضدروان پریشی مانند اولانزاپین، ریسپریدون و کلوزاپین برای درمان اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی و اختلالات دو قطبی تجویز می شوند. این داروها به دلیل تأثیر بر سیستم دوپامینرژیک مغز، می توانند میل جنسی و حساسیت جنسی را کاهش داده و موجب دیر انزالی شوند.
دوپامین نقشی کلیدی در تحریک جنسی دارد و کاهش سطح آن به کاهش تمایل و توانایی انزال می انجامد.
۴. داروهای کنترل فشار خون (ضد فشار خون)
داروهای ضد فشار خون، به ویژه بتا بلاکرها مانند آتنولول و متوپرولول، می توانند با کاهش فشار خون، جریان خون به اندام های تناسلی را کاهش دهند و باعث دیر انزالی شوند. همچنین، برخی از مهارکننده های ACE و دیورتیک ها نیز ممکن است تأثیر مشابهی داشته باشند.
این داروها اغلب برای کاهش فشار خون بالا، کاهش بار قلبی و پیشگیری از عوارض قلبی تجویز می شوند، اما ممکن است بر عملکرد جنسی اثر جانبی بگذارند.
۵. مواد مخدر و مسکن های قوی (اپیوئید ها)
داروهای اپیوئیدی یا مخدرهای مسکن مانند مورفین و اکسی کدون که برای کاهش دردهای شدید و مزمن به کار می روند، بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می گذارند و می توانند باعث دیر انزالی شوند.
این داروها با مسدود کردن گیرنده های درد و کاهش حساسیت سیستم عصبی، میل جنسی را کاهش داده و روند انزال را به تعویق می اندازند. استفاده طولانی مدت از این داروها نیز با ایجاد مقاومت دارویی، مشکلات بیشتری برای عملکرد جنسی ایجاد می کند.
۶. داروهای ضد تشنج
داروهای ضدتشنج مانند گاباپنتین و فنی توئین برای درمان صرع و دیگر اختلالات تشنجی به کار می روند، اما این داروها می توانند بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر بگذارند و حساسیت جنسی را کاهش دهند. داروهای ضدتشنج با کاهش انتقال سیگنال های عصبی، زمان لازم برای تحریک و انزال را افزایش می دهند و ممکن است باعث دیر انزالی شوند.
۷. داروهای شل کننده عضلانی
داروهای شل کننده عضلانی مانند باکلوفن، تیزانیدین و سیکلوبنزاپرین که برای درمان اسپاسم های عضلانی و برخی بیماری های عصبی و عضلانی تجویز می شوند، نیز می توانند باعث دیر انزالی شوند. این داروها با کاهش تحریک پذیری سیستم عصبی مرکزی و شل کردن عضلات، حساسیت جنسی و حس در ناحیه تناسلی را کاهش می دهند.
باکلوفن بهطور خاص از طریق مهار انتقالدهنده عصبی GABA در نخاع، باعث کاهش فعالیتهای عصبی میشود و در برخی افراد باعث کاهش میل جنسی و تأخیر در انزال میشود.
تیزانیدین و سیکلوبنزاپرین نیز با سرکوب سیستم عصبی مرکزی و کاهش حساسیت، در برخی بیماران اثر مشابهی بر انزال دارند.
استفاده طولانی مدت از این داروها می تواند تأثیرات بیشتری بر عملکرد جنسی بگذارد و منجر به تأخیر در انزال شود.
درمان دیرانزالی
درمان انزال دیررس گاهی اوقات می تواند چالش برانگیز باشد چرا که در بعضی موارد اصلاح علت زمینه ای آن ممکن است دشوار باشد.
روش های درمان دیر انزالی بر اساس علت زمینه ای را در زیر شرح داده ایم :
۱. درمان های دارویی
درمان های دارویی برای انزال دیررس اغلب به تغییر در ترکیب شیمیایی مغز کمک می کنند تا فرآیند انزال تسهیل شود.
برخی از این داروها عبارت اند از:
- آگونیست های دوپامین: داروهایی مانند آمانتادین و بروموکریپتین می توانند با تحریک گیرنده های دوپامین، به تسریع در انزال کمک کنند. دوپامین نقش مهمی در تحریک جنسی ایفا می کند و افزایش سطح آن ممکن است انزال را سریع تر کند.
- داروهای ضد افسردگی خاص: در برخی موارد، داروهایی مانند بوپروپیون که تأثیر محرک تری بر سیستم عصبی دارد، می تواند به انزال سریع تر کمک کند. این داروها با افزایش دوپامین و نوراپی نفرین به تسهیل انزال کمک می کنند.
- مهارکننده های فسفودی استراز-۵ (PDE5): داروهایی مانند سیلدنافیل و تادالافیل که بیشتر برای درمان اختلال نعوظ استفاده می شوند، می توانند به عنوان مکمل در درمان دیر انزالی موثر باشند، زیرا باعث بهبود جریان خون به اندام تناسلی و افزایش حساسیت می شوند.
۲. روان درمانی و مشاوره
اگر انزال دیررس به دلیل مشکلات روان شناختی باشد، مشاوره و درمان های روان شناختی می توانند به بیمار کمک کنند:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): این روش به فرد کمک می کند تا الگوهای فکری یا اضطراب هایی که ممکن است باعث تأخیر در انزال شوند را شناسایی و مدیریت کند.
- روان درمانی فردی و زوجی: گاهی مشکلات ارتباطی، استرس، یا اضطراب می توانند انزال دیررس را تشدید کنند. روان درمانی می تواند به کاهش استرس و تقویت روابط عاطفی و جنسی بین زوجین کمک کند.
۳. اصلاح داروهای مصرفی
در صورتی که انزال دیررس به دلیل مصرف برخی داروها ایجاد شده باشد، تغییر یا کاهش دوز دارو می تواند موثر باشد. داروهایی مانند ضدافسردگی ها، ضدروان پریشی ها، و برخی مسکن ها ممکن است باعث دیر انزالی شوند. با همکاری پزشک، می توان دوز داروها را تنظیم کرد یا داروهای دیگری را جایگزین کرد تا مشکل انزال دیررس کاهش یابد.
۴. تکنیک های رفتاری و فیزیکی
تکنیک های رفتاری نیز می توانند برای کمک به انزال سریع تر مفید باشند:
- افزایش تمرکز بر لذت جنسی: برخی از تمرینات با هدف افزایش تمرکز بر حس و لذت جنسی به جای اضطراب و نگرانی انجام می شوند. این روش ها ممکن است شامل استفاده از تمرینات آرام سازی، مراقبه، و افزایش تمرکز ذهنی باشند.
- تحریک نواحی حساس تر: در برخی موارد، افزایش تحریک نواحی حساس تر از طریق تغییر پوزیشن یا تحریک مستقیم ناحیه ممکن است کمک کننده باشد.
۵. تغییرات سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی می توانند به بهبود انزال دیررس کمک کنند. کاهش مصرف الکل، قطع مواد مخدر و کاهش یا قطع مصرف سیگار می تواند عملکرد جنسی را بهبود بخشد. همچنین، خواب کافی و فعالیت بدنی منظم می توانند به بهبود وضعیت عمومی بدن و بهبود سلامت جنسی کمک کنند
جمع بندی
اختلالات انزال مانند انزال خشک و دیر انزالی از چالش های رایج در میان مردان هستند که می توانند کیفیت زندگی و اعتماد به نفس افراد را تحت تأثیر قرار دهند. این مشکلات به دلایل متنوعی از جمله عوامل فیزیکی، روانی، هورمونی و دارویی ایجاد می شوند و اغلب ارتباطی پیچیده با سلامت عمومی فرد دارند.
انزال خشک به حالتی گفته می شود که در آن مایع منی به میزان کافی یا اصلاً از بدن خارج نمی شود و می تواند از مشکلاتی مانند انزال برگشتی، اختلالات عصبی، دیابت یا حتی جراحی های پروستات ناشی شود.
این حالت علاوه بر تأثیر روانی و جسمی، می تواند منجر به اختلالات باروری شود و نیاز به توجه و درمان ویژه دارد.
دیر انزالی نیز یکی دیگر از مشکلات رایج است که در آن فرد پس از مدت طولانی یا تلاش زیاد نمی تواند به انزال برسد.
این مشکل نیز می تواند ریشه های روانی مانند اضطراب، استرس یا تجربیات منفی جنسی داشته باشد یا به دلیل مصرف برخی داروها و یا عوامل فیزیولوژیکی رخ دهد.
این اختلال می تواند به نوبه خود باعث تنش در رابطه و کاهش کیفیت زندگی فرد شود.
راهکارهای درمانی برای این اختلالات بستگی به علت زمینه ای آن ها دارد. روش های دارویی شامل تغییر یا تنظیم داروهای تأثیرگذار، مصرف داروهای افزایش دهنده میل جنسی و یا مهارکننده های فسفودی استراز-۵ است.
روان درمانی نیز در بسیاری از موارد، به خصوص زمانی که علت دیر انزالی عوامل روانی باشد، نقش بسیار موثری دارد. این روش ها شامل مشاوره زوج درمانی، درمان شناختی-رفتاری و تکنیک های کاهش اضطراب هستند که می توانند با کمک به بهبود ارتباط عاطفی و کاهش تنش های روانی، تأثیرات مثبتی بر روند درمان داشته باشند.
همچنین، تغییر سبک زندگی مانند کاهش مصرف الکل، اجتناب از مواد مخدر، افزایش فعالیت بدنی، خواب کافی و تغذیه سالم نیز به عنوان عواملی موثر در بهبود وضعیت انزال شناخته می شوند.
از سوی دیگر، آگاهی از این مشکلات و بررسی دقیق علل آن ها توسط پزشکان متخصص و انجام آزمایش های لازم، اولین گام در راستای درمان مناسب و موثر این اختلالات است.
همچنین تکنیک های رفتاری و تمرینات مرتبط با آرام سازی می توانند در کنترل و مدیریت بهتر این مشکلات موثر باشند.
به طور خلاصه، شناخت دقیق علل اختلالات انزال و دریافت درمان متناسب با آن می تواند باعث بهبود عملکرد جنسی و افزایش رضایت فرد از زندگی جنسی خود شود.
در پایان، باید توجه داشت که این اختلالات هرچند ممکن است ناامیدکننده به نظر برسند، اما با مراجعه به متخصص و رعایت توصیه های پزشکی، تا حد زیادی قابل درمان و مدیریت هستند و افراد می توانند با استفاده از رویکردی آگاهانه و علمی به زندگی جنسی سالم و رضایت بخش دست یابند