- انواع زگیل تناسلی
- نحوه انتقال ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی
- روش های انتقال زگیل تناسلی
- عوارض زگیل تناسلی در مردان و زنان
- عوارض زگیل تناسلی در زنان
- عوارض زگیل تناسلی در مردان
- نحوه تشخیص زگیل تناسلی
- درمان دارویی زگیل تناسلی
- پیشگیری و کنترل زگیل تناسلی
- پیگیری پس از درمان زگیل تناسلی
- فواصل زمانی برای پیگیری
- واکسن زگیل تناسلی
- جمع بندی
- سوالات رایج بیماران درباره زگیل تناسلی
زگیل تناسلی (Genital Warts) یک بیماری پوستی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود. این ویروس که بیش از 200 نوع مختلف دارد، می تواند منجر به ایجاد ضایعات پوستی به نام زگیل های تناسلی و مشکلاتی در ناحیه تناسلی شود. دو نوع خاص از این ویروس، یعنی HPV-6 و HPV-11، عامل بیش از 90 درصد موارد زگیل های تناسلی هستند.
زگیل تناسلی یکی از شایع ترین بیماری های منتقله از راه جنسی در جهان است. براساس آمارها، بیش از 290 میلیون زن در سراسر جهان به نوعی از HPV مبتلا هستند، همچنین این بیماری به طور گسترده ای مردان را نیز مبتلا کرده است. تخمین زده می شود که نرخ ابتلای مردان و زنان به HPV تقریباً مشابه باشد. اگرچه مردان کمتر از زنان در معرض خطر عوارض شدید مانند سرطان های مرتبط با HPV هستند، اما آنها همچنان می توانند زگیل تناسلی را تجربه کنند و ناقل این ویروس باشند.
این بیماری به ویژه در جوانان بین 15 تا 25 سال شیوع بیشتری دارد. از دهه 1970 به بعد، به دلیل تغییرات در رفتارهای جنسی و همچنین بهبود روش های تشخیصی، به تدریج شیوع این بیماری افزایش یافته است.
از دهه 2000 به بعد، با عرضه واکسن های HPV، برخی کشورها موفق به کاهش نرخ شیوع این ویروس شده اند، هرچند این کاهش عمدتاً در کشورهایی رخ داده است که برنامه های گسترده ای برای واکسیناسیون دارند. در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا، استرالیا و اکثر کشورهای اروپایی، به علت دسترسی بهتر به خدمات بهداشتی , انجام آزمایش های دقیق تر و برنامه های واکسیناسیون گسترده نرخ شناسایی زگیل تناسلی بالاست . به این معنی که افراد بیشتری در این کشورها به پزشک مراجعه کرده و بیماران بیشتری شناسایی و ثبت می شود.
در مقابل، در کشورهای در حال توسعه، شیوع واقعی HPV و زگیل تناسلی احتمالاً بیشتر است، اما به دلیل دسترسی محدود به خدمات بهداشتی, کمبود امکانات و نبود برنامه های منظم واکسیناسیون نرخ شناسایی این بیماری کمتر است.
بنابراین، در حالی که HPV در کشورهای در حال توسعه شیوع بیشتری دارد، اما ممکن است به طور کامل شناسایی و ثبت نشود. به طور کلی، زگیل تناسلی یک چالش بهداشتی جهانی است که هم مردان و هم زنان را درگیر می کند، اما شیوع و شناسایی آن بسته به موقعیت جغرافیایی و دسترسی به خدمات بهداشتی بسیار متفاوت است.
انواع زگیل تناسلی
زگیل تناسلی که به واسطه ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود، به دو دسته کمخطر و پرخطر تقسیم میگردد. انواع کمخطر این ویروس معمولاً فقط موجب زگیلهای پوستی یا تناسلی میشوند و به ندرت باعث عوارض جدی میگردند. شایعترین انواع کمخطر HPV شامل نوع 6 و 11 هستند که بیش از 90 درصد زگیلهای تناسلی را به خود اختصاص میدهند. این زگیلها ممکن است به شکل برجستگیهای کوچک یا خوشهای در ناحیه تناسلی یا اطراف مقعد ظاهر شوند و معمولاً تهدیدی برای سلامتی عمومی یا سرطانزایی ندارند.
در مقابل، انواع پرخطر HPV شامل نوع 16، 18، 31، 33 و چند نوع دیگر هستند که به دلیل ارتباط مستقیم با بروز سرطانهای دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی و گلو، نگرانی بیشتری ایجاد میکنند. نوع 16 و 18 به تنهایی مسئول بیش از 70 درصد سرطانهای دهانه رحم هستند. این ویروسها معمولاً علائم ظاهری مشخصی ایجاد نمیکنند و ممکن است بدون تشخیص باقی بمانند، اما در صورت تداوم عفونت، میتوانند منجر به تغییرات پیشسرطانی در بافتها شوند.
زگیل تناسلی کم خطر
انواع کمخطر ویروس HPV، مانند نوع 6 و 11، معمولاً تنها به ایجاد ضایعات خوشخیم در ناحیه تناسلی یا اطراف مقعد محدود میشوند و به دلیل نداشتن پتانسیل سرطانزایی، تهدید جدی برای سلامت عمومی به شمار نمیآیند. این زگیلها اگرچه از نظر ظاهری و روانی ممکن است برای فرد آزاردهنده باشند، اما از نظر بیولوژیکی محدود به لایه سطحی پوست و غشاهای مخاطی باقی میمانند و به بافتهای عمقی یا تغییرات بدخیم منجر نمیشوند.
درمان زگیلهای تناسلی ناشی از انواع کمخطر ویروس HPV با هدف حذف ضایعات و کاهش علائم ظاهری انجام میشود، چرا که این ویروسها تهدیدی برای ایجاد سرطان یا آسیبهای جدی محسوب نمیشوند. هدف اصلی درمان کاهش بار ویروسی در ناحیه آلوده، پیشگیری از انتقال به دیگران و بهبود کیفیت زندگی فرد از نظر جسمی و روانی است. روشهای درمانی مانند کرایوتراپی، لیزر، و داروهای موضعی از جمله پودوفیلین بر حذف ضایعات تمرکز دارند و معمولاً تأثیر مستقیمی بر ریشهکن کردن ویروس ندارند، زیرا HPV ممکن است به صورت غیرفعال در بافت باقی بماند. با این حال، درمان مداوم و رعایت بهداشت جنسی میتواند احتمال عود ضایعات را کاهش دهد.
زگیل تناسلی نوع 6 (HPV-6)
HPV-6 یکی از شایع ترین انواع کم خطر ویروس پاپیلومای انسانی است که به طور مستقیم با ایجاد زگیل های تناسلی مرتبط است. این زگیل ها معمولاً به شکل برآمدگی های کوچک و گوشتی در ناحیه تناسلی، مقعد یا اطراف آنها ظاهر می شوند. زگیل های ناشی از HPV-6 می توانند تکی یا چندگانه باشند و گاهی اوقات به صورت خوشه ای یا به هم پیوسته دیده می شوند. اگرچه این زگیل ها ممکن است ناراحت کننده باشند، اما به طور کلی خطر جدی برای سلامتی ایجاد نمی کنند و به سرطان تبدیل نمی شوند.
زگیل تناسلی نوع 11 (HPV-11)
HPV-11 نیز مانند HPV-6، یکی دیگر از انواع کم خطر HPV است که عمدتاً باعث ایجاد زگیل های تناسلی می شود. این نوع از ویروس علاوه برایجاد زگیل های تناسلی می تواند باعث ایجاد پاپیلوماتوز تنفسی (Recurrent Respiratory Papillomatosis) نیز شود. این بیماری نادر، ناشی از رشد غیرطبیعی زگیل ها در راه های هوایی (مانند حنجره و نای) است که می تواند منجر به مشکلات تنفسی شود. با این حال، HPV-11 مانند HPV-6 به ندرت با سرطان در ارتباط است.
زگیل تناسلی نوع 42، 43، و 44
این سه نوع نیز جزء انواع کم خطر HPV محسوب می شوند که می توانند زگیل های تناسلی ایجاد کنند. این زگیل ها ممکن است شبیه به زگیل های ناشی از HPV-6 و HPV-11 باشند، اما این انواع نسبتاً کمتر شایع هستند. HPV-42، HPV-43 و HPV-44 نیز مانند سایر انواع HPV کم خطر، معمولاً تهدیدی برای ایجاد سرطان نیستند و به طور عمده منجر به زگیل های خوش خیم و بدون عوارض جدی می شوند.
زگیل تناسلی پر خطر
انواع پرخطر HPV عمدتاً با سرطان های مرتبط با ناحیه تناسلی در زنان و مردان، به ویژه سرطان دهانه رحم، ارتباط دارند. سرطان دهانه رحم تقریباً همیشه با عفونت های HPV همراه است و HPV-16 و HPV-18 مسئول بیش از 70 درصد موارد این نوع سرطان هستند. سایر سرطان های مرتبط با HPV شامل سرطان های مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و برخی از سرطان های سر و گردن می شوند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که عفونت با یک نوع پرخطر HPV همیشه منجر به سرطان نمی شود، اما ابتلا به این عفونت ها خطر ایجاد تغییرات پیش سرطانی را به طور قابل توجهی افزایش می دهند.
به طور کلی، انواع پرخطر HPV به دلیل توانایی شان در ایجاد تغییرات سلولی و ارتباط با سرطان های مختلف از اهمیت بالایی برخوردارند. پیشگیری از این عفونت ها از طریق واکسیناسیون و غربالگری های منظم می تواند به کاهش بروز سرطان های مرتبط با HPV کمک کند.
بیش از 14 نوع HPV به عنوان انواع پرخطر طبقه بندی شده اند، اما برخی از این انواع نسبت به بقیه از اهمیت بیشتری برخوردارند. مهم ترین انواع پرخطر HPV که به طور عمده با سرطان های مختلف در ارتباط هستند عبارتند از:
- HPV-16
- HPV-18
- HPV-31
- HPV-33
- HPV-35
- HPV-39
- HPV-45
- HPV-51
- HPV-52
- HPV-56
- HPV-58
- HPV-59
- HPV-66
- HPV-68
خطرناک ترین انواع زگیل ها
از میان ویروس های ذکر شده دو نوع HPV 16 و HPV 18 مهمترین و خطرناک ترین نوع هستند و می توانند باعث سرطان دهانه رحم شوند
زگیل تناسلی نوع 16 (HPV-16)
HPV-16 مهم ترین و خطرناک ترین نوع زگیل تناسلی است و بیشترین ارتباط را با سرطان دارد. این نوع ویروس به تنهایی مسئول حدود 50 درصد از کل موارد سرطان دهانه رحم (سرویکس) در سراسر جهان است. علاوه بر سرطان دهانه رحم، HPV-16 به طور قابل توجهی با سایر سرطان های مرتبط با HPV مانند سرطان های واژن، فرج (ولو)، مقعد، آلت تناسلی و همچنین سرطان های سر و گردن (مانند سرطان های حلق و لوزه) در ارتباط است.
زگیل تناسلی نوع 18 (HPV-18)
HPV-18 دومین نوع خطرناک زگیل تناسلی است و پس از HPV-16، بیشترین ارتباط را با سرطان های دهانه رحم دارد. این نوع ویروس به تنهایی مسئول حدود 20 درصد از کل موارد سرطان دهانه رحم است. HPV-18 نیز با سایر سرطان های ناحیه تناسلی و مقعد مرتبط است، اگرچه شیوع آن در این سرطان ها نسبت به HPV-16 کمتر است.
HPV-31 و HPV-33
HPV-31 و HPV-33 از دیگر انواع پرخطر HPV هستند که در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش دارند. اگرچه این دو نوع نسبت به HPV-16 و HPV-18 شیوع کمتری دارند، اما همچنان به طور قابل توجهی در موارد سرطان دهانه رحم مشاهده می شوند. HPV-31 و HPV-33 در حدود 4 تا 5 درصد از کل موارد سرطان دهانه رحم نقش دارند.
HPV-45
HPV-45 نیز از انواع پرخطر است که با سرطان دهانه رحم مرتبط است. این نوع ویروس در حدود 5 درصد از موارد سرطان دهانه رحم نقش دارد.
HPV-52 و HPV-58
HPV-52 و HPV-58 نیز از دیگر انواع پرخطر هستند که به طور نسبی با سرطان دهانه رحم در ارتباط هستند. این دو نوع بیشتر در مناطق آسیای شرقی و جنوب شرقی آسیا شرق و جنوب شرقی آسیا مشاهده می شوند و در مجموع در حدود 10 تا 12 درصد از کل موارد سرطان دهانه رحم نقش دارند.
سایر انواع پرخطر زگیل تناسلی
انواع HPV-35، HPV-39، HPV-51، HPV-56، HPV-59، HPV-66 و HPV-68 نیز در دسته انواع پرخطر قرار می گیرند، اما شیوع آنها در ایجاد سرطان نسبت به انواع ذکر شده کمتر است. این انواع ممکن است به طور مشترک با سایر انواع پرخطر باعث تغییرات سلولی پیش سرطانی شوند که در صورت عدم درمان می توانند به سرطان منجر شوند.
نحوه انتقال ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از ویروسهای DNA دو رشتهای و بدون پوشش لیپیدی است که از طریق تماس مستقیم پوست یا مخاط آلوده به پوست سالم منتقل میشود.
HPV برخلاف بسیاری از ویروسها نیازی به انتقال از طریق مایعات بدن ندارد و به راحتی از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتقل میشود.
نواحی تناسلی، دهانی و مقعد به دلیل رطوبت و احتمال وجود خراشهای کوچک، مستعدترین نقاط برای انتقال هستند.
مکانیسم انتقال این ویروس شامل چند مرحله کلیدی است که در ادامه شرح داده میشود:
1.تماس و انتقال اولیه ویروس HPV
ویروس HPV از طریق تماس مستقیم پوست یا مخاط آلوده به پوست سالم منتقل میشود. این تماس معمولاً در نواحی تناسلی، دهانی یا مقعد صورت میگیرد. ویروس نمیتواند از لایههای سالم و بدون آسیب پوست عبور کند، اما وجود ترکهای ریز یا میکروآسیبها در سطح اپیدرم برای ورود ویروس ضروری است.
2.ورود ویروس HPV به اپیدرم و مخاط
ویروس از طریق این میکروآسیبها وارد لایه بازال اپیدرم میشود، که عمیقترین بخش پوست و محل تولید سلولهای جدید پوستی است. ویروس گیرندههای خاصی روی سطح سلولهای کراتینوسیت را شناسایی کرده و به آنها متصل میشود. گیرندههای احتمالی شامل هپارین سولفات پروتئوگلیکانها (HSPG) و سایر مولکولهای سطح سلول هستند.
3.اتصال ویروس HPV به سلول میزبان
در ابتدا، ویروس با استفاده از پروتئینهای کپسید خود (مانند پروتئین L1) به گیرندههای سطح سلول متصل میشود. این مرحله اتصال اولیه نام دارد. سپس، از طریق اندوسیتوز وابسته به گیرنده وارد سلول میشود و کپسید ویروسی شکسته شده و DNA ویروس آزاد میشود.
4.انتقال ویروس HPV به هسته سلول میزبان
DNA ویروسی از طریق سیستم حملونقل داخل سلولی به هسته سلول منتقل میشود. در بیشتر موارد، ژنوم ویروس به صورت اپیزومال (خارج از کروموزوم میزبان) باقی میماند و تکثیر میشود. در برخی موارد خاص، مانند سرطان دهانه رحم، ژنوم ویروس ممکن است به DNA میزبان ادغام شود.
5.چرخه عفونت و تکثیر ویروس HPV
HPV به سلولهای کراتینوسیت لایههای سطحی اپیدرم وابسته است. هنگامی که سلولهای آلوده از لایه بازال به لایههای بالایی اپیدرم حرکت میکنند، ویروس نیز همراه با این سلولها تکثیر میشود. در لایههای بالایی اپیدرم، پروتئینهای کپسید ویروس تولید شده و ذرات ویروسی جدید تشکیل میشوند. این ویروسها سپس بدون نیاز به تخریب سلولهای میزبان، آزاد شده و آماده آلوده کردن سلولهای دیگر یا انتقال به افراد دیگر میشوند.

انتقال زگیل تناسلی از فردی به فرد دیگر
ویروس HPV در سطح پوست یا مخاط فرد مبتلا، بهویژه در نواحی تناسلی یا دهانی، حضور دارد. زمانی که این نواحی با پوست یا مخاط فرد دیگر تماس پیدا میکنند، ویروس به فرد دیگر منتقل میشود. همچنین HPV میتواند برای مدت کوتاهی در محیطهای مرطوب (مانند حوله، وسایل بهداشتی یا سطوح حمام) زنده بماند و از این طریق نیز منتقل شود، اگرچه این مسیر کمتر شایع است.
روش های انتقال زگیل تناسلی
مهمترین نکته در جلوگیری از ابتلا به زگیل تناسلی شناخت روش های انتقال ویروس HPV است .
روش های انتقال زگیل تناسلی به دو دسته کلی جنسی و غیر جنسی تقسیم می شود
نحوه انتقال زگیل تناسلی از طریق روابط جنسی
اصلی ترین روش انتقال زگیل تناسلی، رابطه جنسی (واژینال، مقعدی یا دهانی) با فرد آلوده به HPV است. ویروس از طریق تماس مستقیم با پوست یا غشاهای مخاطی آلوده منتقل می شود. برخلاف تصور رایج، انتقال زگیل تناسلی فقط محدود به زگیل های قابل مشاهده نیست و افراد آلوده به HPV می توانند ویروس را حتی در صورت عدم وجود علائم یا زگیل های مشهود به شریک جنسی خود منتقل کنند.
انواع روش های انتقال جنسی زگیل تناسلی :
- انقال از طریق رابطه واژینال و مقعدی
- شایع ترین راه انتقال HPV، روابط جنسی واژینال و مقعدی است. این نوع تماس میتواند به ایجاد زگیلهای تناسلی خارجی یا داخلی در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد منجر شود. همچنین، برخی از انواع پرخطر HPV که از این طریق منتقل میشوند، میتوانند زمینهساز سرطانهای دهانه رحم، مقعد و دیگر نواحی شوند.
- انقال از طریق رابطه دهانی
- ویروس HPV میتواند از طریق تماس دهانی با ناحیه تناسلی فرد آلوده منتقل شود. این نوع انتقال میتواند منجر به ایجاد زگیلهای دهانی یا حلقی شود. همچنین برخی از گونههای پرخطر ویروس با سرطانهای سر و گردن، از جمله سرطان حلق و لوزهها، ارتباط دارند.
- انتقال از طریق تماس جنسی بدون دخول
- حتی تماس جنسی بدون دخول نیز میتواند منجر به انتقال HPV شود. این ویروس از طریق تماس پوست به پوست در ناحیه تناسلی قابل انتقال است. تحقیقات نشان داده که انتقال میتواند حتی از طریق تماس با نواحی اطراف (مانند کشاله ران) نیز صورت گیرد، بهخصوص اگر ویروس در حالت فعال باشد. به همین دلیل، استفاده از کاندوم یا سایر روشهای محافظتی هرچند میتواند خطر انتقال را کاهش دهد، اما بهطور کامل از انتقال جلوگیری نمیکند، زیرا تمام نواحی پوست در تماس جنسی پوشش داده نمیشوند
روش های انتقال غیر جنسی زگیل تناسلی
در مواردی، ممکن است HPV از طریق تماس غیرجنسی نیز منتقل شود. هرچند این نوع انتقال کمتر شایع است، اما برخی از راه های ممکن عبارتند از:
- تماس مستقیم با پوست آلوده به زگیل تناسلی
- اگر فردی به زگیل تناسلی مبتلا باشد و پوست آلوده او با پوست فرد دیگر تماس پیدا کند، امکان انتقال ویروس وجود دارد. این روش بیشتر در نواحی تناسلی یا مقعدی رخ می دهد.
- استفاده مشترک از وسایل شخصی
- هرچند احتمال انتقال ویروس HPV از طریق اشیاء غیرزنده مانند حوله، لباس زیر، یا تیغ کم است، اما ممکن است ویروس به طور موقت روی سطوح زنده بماند. بنابراین، استفاده از وسایل شخصی مشترک، به ویژه در نواحی مرطوب، می تواند خطر انتقال ویروس را افزایش دهد.
- انتقال زگیل تناسلی از مادر به نوزاد
- در زایمان طبیعی، نوزاد ممکن است در تماس با ویروس موجود در کانال زایمان قرار گیرد و می تواند منجر به پاپیلوماتوز تنفسی راجعه (RRP) شود که با زگیلهای حنجره و راههای هوایی همراه است. خوشبختانه این عارضه نادر (۱ مورد از هر ۱۰۰۰ تولد) و عمدتاً مرتبط با سویه های کم خطر HPV ۶ و ۱۱ است.
- انتقال زگیل تناسلی از طریق تماس های غیرمستقیم
- انتقال HPV از طریق تماس های غیرمستقیم مانند دست زدن به زگیل تناسلی و سپس لمس نواحی دیگر بدن یا دیگران نیز ممکن است. این نوع انتقال معمولاً به عنوان خودانتقالی شناخته می شود که در آن ویروس از یک ناحیه بدن به ناحیه دیگر (مانند از ناحیه تناسلی به دست یا از دست به صورت) منتقل می شود.
- انتقال زگیل تناسلی از طریق زخم های کوچک یا خراش های پوستی
- حتی خراش های بسیار کوچک یا آسیب دیدگی های سطحی پوست که به سختی دیده می شوند، می توانند مسیر ورود ویروس HPV به بدن باشند. این موضوع به ویژه در نواحی تناسلی و مقعدی اهمیت دارد، زیرا این مناطق معمولاً در طول تماس جنسی در معرض اصطکاک و آسیب دیدگی های کوچک قرار می گیرند.
انتقال زگیل تناسلی از فرد بدون علامت (ناقل بدون علامت)
یکی از ویژگی های HPV مبتلا بودن فرد بدون هیچگونه علامتی است . ممکن است در بعضی افراد اثری از زگیل تناسلی یا علائم قابل مشاهده وجود نداشته باشد , اما فرد همچنان قادر به انتقال ویروس به دیگران باشد. این ویژگی باعث می شود که بسیاری از افراد بدون اطلاع از وضعیت خود، ناقل ویروس باشند و به شرکای جنسی خود منتقل کنند.
عوامل افزایش دهنده خطر انتقال زگیل تناسلی
انتقال ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که میتوانند شانس ابتلا و انتقال این ویروس را افزایش دهند. در ادامه به مهمترین این عوامل اشاره میشود:
- تعدد شرکای جنسی
هرچه تعداد شرکای جنسی فرد بیشتر باشد، احتمال مواجهه با ویروس HPV افزایش مییابد. این عامل بهویژه در افرادی که شرکای جنسی متعددی دارند و از روشهای پیشگیری استفاده نمیکنند، نقش مؤثری در افزایش خطر انتقال دارد. - ضعف سیستم ایمنی
افرادی که سیستم ایمنی آنها به دلیل بیماریهایی مانند HIV یا مصرف داروهای سرکوبکننده ایمنی تضعیف شده است، بیشتر در معرض خطر ابتلا و انتقال HPV قرار دارند. سیستم ایمنی ضعیف توانایی بدن را در مقابله با عفونتها کاهش داده و زمینه را برای انتشار ویروس فراهم میکند. - رابطه جنسی در سنین پایین
شروع روابط جنسی در سنین پایین میتواند خطر انتقال HPV را افزایش دهد. در این سنین، بافتهای دستگاه تناسلی در حال رشد هستند و ممکن است آسیبپذیرتر باشند، که این امر احتمال ابتلا به ویروس را بیشتر میکند. - عدم استفاده از روشهای پیشگیری
استفاده نکردن از روشهای محافظتی، بهویژه کاندوم، خطر انتقال HPV را بهطور قابل توجهی افزایش میدهد. اگرچه کاندوم به طور کامل مانع انتقال ویروس نمیشود، اما استفاده صحیح و مداوم از آن میتواند خطر را کاهش دهد. - وجود سایر بیماریهای مقاربتی
ابتلا به سایر بیماریهای مقاربتی، مانند هرپس تناسلی یا کلامیدیا، میتواند خطر انتقال HPV را افزایش دهد. این بیماریها معمولاً موجب آسیب به بافتهای تناسلی میشوند و احتمال ورود ویروس به بدن را بالا میبرند.
عوارض زگیل تناسلی در مردان و زنان
زگیلهای تناسلی اغلب بیضرر هستند و در بسیاری از موارد بدون ایجاد عوارض جدی ظاهر میشوند. با این حال، وجود زگیلهای تناسلی میتواند پیامدهای قابل توجهی بر سلامت جسمی، روانی و روابط اجتماعی افراد داشته باشد.
عوارض مشترک زگیل تناسلی در زنان و مردان
زگیلهای تناسلی که به دلیل عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند، میتوانند تأثیرات متفاوتی بر زنان و مردان داشته باشند. این تفاوتها به دلیل تفاوت ساختارهای آناتومیکی و فیزیولوژیکی هر جنس وجود دارند. در عین حال، برخی عوارض زگیل تناسلی به دلیل ماهیت عفونت و انتقال ویروس و شرایط روانی و اجتماعی بین مردان و زنان مشترک هستند.
- مشکلات اجتماعی و روابط بین فردی
- وجود زگیلهای تناسلی، به دلیل ماهیت مسری بودن آنها، ممکن است به مشکلاتی در روابط اجتماعی و جنسی منجر شود. نگرانی از برچسبهای اجتماعی یا احساس طردشدگی از سوی شریک جنسی، میتواند تأثیرات مخربی بر سلامت روان فرد داشته باشد.
- احتمال انتقال ویروس به شریک جنسی
- زگیلهای تناسلی یکی از مسریترین بیماریهای ناشی از HPV هستند که عمدتاً از طریق تماس مستقیم پوست با پوست در حین رابطه جنسی منتقل میشوند. این انتقال میتواند منجر به گسترش عفونت به شریک جنسی شده و زگیلهای جدیدی در نواحی تناسلی، دهانی یا مقعدی ایجاد کند. این موضوع، بهویژه در روابط نزدیک، موجب بروز نگرانیهای روانی، احساس گناه، و مشکلات در اعتماد متقابل میان زوجین میشود.
- ارتباط با سایر عفونتهای HPV
- زگیلهای تناسلی معمولاً توسط انواع کمخطر HPV (مانند نوع 6 و 11) ایجاد میشوند، اما وجود آنها ممکن است نشاندهنده عفونت همزمان با انواع پرخطر HPV (مانند نوع 16 و 18) باشد. این انواع پرخطر میتوانند خطر بروز تغییرات پیشسرطانی یا سرطانی را در نواحی مختلف از جمله دهانه رحم، مقعد، یا دهان و گلو افزایش دهند. بنابراین، وجود زگیلهای تناسلی میتواند نیاز به بررسیهای دقیقتر برای شناسایی عفونتهای پرخطر را ایجاد کند.
- تأثیر بر کیفیت زندگی
- زگیلهای تناسلی میتوانند تأثیرات روانی منفی زیادی بر افراد داشته باشند. احساس خجالت از وجود زگیلها، نگرانی درباره انتقال ویروس به شریک جنسی، و استرس ناشی از درمانهای مکرر، همگی میتوانند کیفیت زندگی فرد را کاهش دهند. این نگرانیها اغلب منجر به مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، و کاهش اعتمادبهنفس میشوند.
- نیاز به درمانهای مکرر و پرهزینه
- زگیلهای تناسلی ممکن است به درمانهای مکرر نیاز داشته باشند، زیرا این زگیلها حتی پس از حذف فیزیکی نیز ممکن است مجدداً ظاهر شوند. این موضوع میتواند هزینههای پزشکی بالایی را به همراه داشته باشد و موجب استرس و ناامیدی فرد شود.
عوارض زگیل تناسلی در زنان
- سرطان دهانه رحم
- انواع پرخطر HPV از طریق ادغام DNA ویروس با DNA سلولهای دهانه رحم، باعث تغییرات غیرطبیعی در این سلولها میشوند. این تغییرات شامل ضایعات پیشسرطانی (CIN – Cervical Intraepithelial Neoplasia) است که اگر به موقع تشخیص و درمان نشوند، میتوانند به سرطان تهاجمی تبدیل شوند و میتواند با علائمی همچون خونریزی غیرطبیعی، درد لگن و کاهش وزن همراه باشد.
- ناراحتی و درد
- زگیل های تناسلی در زنان ممکن است در نواحی مختلف دستگاه تناسلی، مانند واژن، فرج (ولو)، دهانه رحم و مقعد ظاهر شوند. این زگیل ها می توانند باعث ناراحتی، خارش، یا درد شوند. زگیل های داخل واژن یا دهانه رحم ممکن است در طول مقاربت جنسی باعث خونریزی یا درد شوند.
- خطر عفونت های ثانویه
- ابتلا به زگیل های تناسلی در زنان می توانند سطح پوست را تغییر دهند و آن را نسبت به عفونت های باکتریایی و قارچی ثانویه آسیب پذیرتر کنند. این عفونت ها می توانند علائم زگیل ها را تشدید کرده و درمان را پیچیده تر کنند.
- تأثیر بر بارداری و زایمان
- زگیل های تناسلی زنان در دوران بارداری ممکن است رشد کنند و بزرگتر شوند. این تغییرات ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی یا تغییر در سیستم ایمنی بدن رخ دهد. زگیل های بزرگ یا زگیل هایی که در نزدیکی کانال زایمان قرار دارند، ممکن است در زمان زایمان طبیعی مشکلاتی ایجاد کنند و در برخی موارد نیاز به زایمان سزارین باشد.
عوارض زگیل تناسلی در مردان

- ناراحتی و درد
- زگیل های تناسلی در مردان معمولاً در نواحی مانند آلت تناسلی، کیسه بیضه و مقعد ظاهر می شوند. این زگیل ها می توانند باعث ناراحتی، خارش، و گاهی اوقات درد شوند. زگیل های بزرگ یا زگیل هایی که در نواحی حساس مانند زیر پوست ختنه گاه قرار دارند، ممکن است در رابطه جنسی مشکلاتی ایجاد کنند.
- عفونت های ثانویه
- مشابه زنان، زگیل های تناسلی در مردان نیز می توانند سطح پوست را تغییر داده و آن را نسبت به عفونت های ثانویه باکتریایی و قارچی آسیب پذیر کنند. این عفونت ها ممکن است باعث تورم، قرمزی و افزایش ناراحتی شوند.
- انسداد مجرای ادرار
- در موارد نادر، زگیل های تناسلی ممکن است در داخل مجرای ادرار (اورترا) رشد کنند و باعث انسداد جزئی یا کامل این مجرا شوند. این وضعیت می تواند منجر به مشکلات ادراری، از جمله درد و دشواری در دفع ادرار شود. این حالت نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
- تأثیر بر باروری
- اگرچه زگیل های تناسلی به طور مستقیم باروری مردان را تحت تأثیر قرار نمی دهند، اما وجود زگیل های بزرگ یا گسترده ممکن است به طور غیرمستقیم باعث مشکلاتی در روابط جنسی شود که می تواند باروری را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، نگرانی های روانی مرتبط با این زگیل ها ممکن است بر تمایل به فعالیت جنسی تأثیر بگذارد.
نحوه تشخیص زگیل تناسلی
تشخیص زگیل های تناسلی به یک رویکرد چندوجهی نیاز دارد که شامل معاینه بالینی، تست های آزمایشگاهی و تکنیک های تخصصی مانند کولپوسکوپی و بیوپسی است. انتخاب روش مناسب بستگی به موقعیت بالینی، علائم بیمار، و هدف از تشخیص دارد. بهره گیری از روش های متعدد می تواند به تشخیص دقیق تر و مدیریت بهتر این بیماری کمک کند.
معاینه زگیل تناسلی

معاینه بالینی اولین و معمول ترین روش برای تشخیص زگیل تناسلی است. در این روش، پزشک با استفاده از چشم غیرمسلح یا دستگاه های بزرگنمایی مانند کولپوسکوپ، نواحی تناسلی، مقعد و سایر نقاط مشکوک را بررسی می کند.
درمعاینه بالینی پزشک به دنبال وجود ضایعات گوشتی، برآمدگی های کوچک و گاهی زگیل های به هم پیوسته ای است که می توانند به رنگ پوست، صورتی یا قهوه ای باشند. زگیل ها ممکن است صاف، برآمده یا ساقه دار باشند. معاینه بالینی معمولاً به تشخیص زگیل های تناسلی بزرگ و قابل مشاهده کمک می کند.
این روش سریع، غیرتهاجمی و مقرون به صرفه است. برای زگیل های بزرگ یا قابل مشاهده به راحتی قابل انجام است.
در معاینه بالینی ممکن است زگیل های کوچک، زیرسطحی یا آنهایی که در نواحی داخلی تر مانند داخل واژن یا مقعد قرار دارند از قلم بیوفتند .
همچنین، تشخیص دقیق نوع HPV با معاینه ممکن نیست.
تست پاپ اسمیر (Pap Smear) برای تشخیص زگیل تناسلی

تست پاپ اسمیر یکی از روشهای استاندارد و مؤثر برای شناسایی تغییرات سلولی غیرطبیعی در دهانه رحم است که میتواند نشاندهنده تغییرات پیشسرطانی یا سرطانی ناشی از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باشد. این روش عمدتاً بهعنوان ابزار غربالگری سرطان دهانه رحم به کار میرود و نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری دارد.
در مواردی که فرد به نوع 16 یا 18 HPV مبتلا است، پاپ اسمیر اهمیت دوچندان پیدا میکند. شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی ناشی از این ویروسها میتواند نقش حیاتی در پیشگیری از پیشرفت به سرطان دهانه رحم داشته باشد و جان بسیاری از زنان را نجات دهد.
فرآیند انجام پاپ اسمیر

- آمادهسازی بیمار
- پیش از انجام پاپ اسمیر، پزشک اطلاعاتی در مورد تاریخچه پزشکی بیمار، از جمله زمان آخرین قاعدگی و هرگونه علائم یا شکایت مرتبط، جمعآوری میکند. بیمار بر روی تخت معاینه قرار میگیرد و پاها را روی رکابهای مخصوص قرار میدهد.
- استفاده از اسپکولوم
- پزشک از یک ابزار پلاستیکی یا فلزی به نام اسپکولوم استفاده میکند تا دیوارههای واژن را باز کرده و دهانه رحم (سرویکس) را در معرض دید قرار دهد.
- جمعآوری نمونه سلولی
- پزشک از یک برس کوچک یا کاردک مخصوص (سایتوبراش و اسپاتولا) برای جمعآوری نمونهای از سلولهای سطحی دهانه رحم استفاده میکند. این ابزار به آرامی روی دهانه رحم حرکت داده میشود تا سلولهای مورد نیاز جمعآوری شوند. نمونه سلولی به دو روش اسمیر سنتی و یا نمونه بر پایه مایع انجام میشود
- روش اسمیر سنتی: سلولها به طور مستقیم روی یک لام شیشهای پخش شده و با تثبیتکننده پوشانده میشوند.
- روش بر پایه مایع (Liquid-based cytology): سلولها در یک محلول مایع مخصوص نگهداری میشوند که امکان پردازش دقیقتر را فراهم میآورد.
- ارسال نمونه به آزمایشگاه
- نمونه جمعآوری شده به آزمایشگاه فرستاده میشود، جایی که توسط آسیبشناسان (پاتولوژیستها) برای بررسی تغییرات سلولی غیرطبیعی ارزیابی میشود.
چه زمانی باید پاپ اسمیر بدهیم ؟
1.توصیه میشود که زنان از سن 21 سالگی به صورت منظم (هر سه سال یک بار) این تست را انجام دهند.
2.از سن 30 سالگی به بعد، انجام پاپ اسمیر به همراه تست HPV هر پنج سال یک بار (در صورت نتایج منفی) توصیه میشود.
3.در صورت ابتلا به زگیل تناسلی مخصوصا انواع پرخطر مانند 16 و 18 انجام پاپ اسمیر اهمیت دو چندان پیدا می کند
آزمایش HPV PCR (HPV DNA Test)
آزمایش HPV DNA یکی از پیشرفتهترین روشها برای شناسایی وجود ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در نمونههای گرفتهشده از نواحی تناسلی است.
آزمایش HPV DNA بهطور خاص برای شناسایی انواع پرخطر ویروس، از جمله نوع 16 و 18 که بیشترین ارتباط را با سرطان دهانه رحم دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.
این آزمایش همچنین میتواند بهعنوان ابزاری تکمیلی در مواردی که نتایج پاپ اسمیر نشاندهنده تغییرات سلولی غیرطبیعی باشد، بهکار رود تا حضور یا عدم حضور عفونت پرخطر را تأیید کند. علاوه بر این، در زنان بالای 30 سال، آزمایش HPV DNA اغلب به همراه پاپ اسمیر انجام میشود تا دقت غربالگری افزایش یابد.
از مزایای این آزمایش میتوان به تشخیص زودهنگام عفونت HPV حتی پیش از ایجاد تغییرات سلولی، تعیین نوع ویروس و ارزیابی خطر پیشرفت بیماری، و دقت بالای آن اشاره کرد که آن را به یکی از ابزارهای استاندارد غربالگری در پزشکی مدرن تبدیل کرده است.
با این حال، این آزمایش محدودیتهایی نیز دارد، از جمله عدم توانایی در شناسایی زگیلهای تناسلی خارجی و هزینه بالاتر نسبت به پاپ اسمیر، هرچند اطلاعات دقیقتری در برخی موارد ارائه میدهد.
فرآیند انجام آزمایش HPV PCR
در آزمایشگاه، روشهایی مانند PCR (واکنش زنجیرهای پلیمراز) بهکار گرفته میشود تا DNA ویروس HPV شناسایی شود. این روش میتواند میزان دقت بالایی در تعیین حضور ویروس و شناسایی نوع آن (کمخطر یا پرخطر) ارائه دهد.
- جمعآوری نمونه
- نمونهای از سلولهای دهانه رحم (معمولاً در طول انجام پاپ اسمیر یا بهصورت مستقل) یا سایر نواحی مشکوک جمعآوری میشود. این نمونه شامل سلولهای اپیتلیالی است که ممکن است حاوی DNA ویروس باشند.
- انتقال به آزمایشگاه
- نمونه به یک آزمایشگاه تخصصی ارسال میشود که در آن از تکنیکهای مولکولی پیشرفته برای بررسی وجود DNA ویروس استفاده میشود.
- شناسایی ویروس
- در آزمایشگاه، روشهایی مانند PCR (واکنش زنجیرهای پلیمراز) بهکار گرفته میشود تا DNA ویروس HPV شناسایی شود. این روش میتواند میزان دقت بالایی در تعیین حضور ویروس و شناسایی نوع آن (کمخطر یا پرخطر) ارائه دهد.
اهمیت آزمایش PCR زگیل تناسلی
آزمایش HPV DNA یک ابزار ارزشمند برای تشخیص زودهنگام و مدیریت عفونتهای HPV است. ترکیب این آزمایش با پاپ اسمیر میتواند خطر نادیده گرفتن تغییرات پیشسرطانی یا عفونتهای پرخطر را به حداقل برساند و به بهبود نتایج درمانی کمک کند.
بیوپسی زگیل تناسلی
بیوپسی یک روش تشخیصی است که در آن نمونهای کوچک از بافت زگیل یا ناحیه مشکوک برداشته میشود تا در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد. این روش زمانی بهکار میرود که زگیل یا ضایعهای در معاینه بالینی غیرمعمول به نظر برسد و نیاز به بررسی دقیقتر داشته باشد. پس از جمعآوری، نمونه به آزمایشگاه ارسال میشود تا وجود سلولهای غیرطبیعی یا سرطانی مورد ارزیابی قرار گیرد.
بیوپسی مزایای متعددی دارد، از جمله ارائه تشخیصی دقیق برای نوع ضایعه و تفکیک زگیلهای تناسلی خوشخیم از ضایعات پیشسرطانی یا سرطانی. با این حال، این روش تهاجمیتر از سایر روشها است و ممکن است نیاز به بیحسی موضعی داشته باشد. همچنین، در برخی موارد میتواند موجب ناراحتی یا درد شود.
کولپوسکوپی برای تشخیص زگیل تناسلی (Colposcopy)
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی تخصصی است که برای بررسی دقیقتر دهانه رحم و نواحی تناسلی داخلی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، پزشک با استفاده از دستگاهی به نام کولپوسکوپ، که قابلیت بزرگنمایی بالایی دارد، نواحی دهانه رحم و واژن را با دقت بیشتری ارزیابی میکند. برای تشخیص بهتر، گاهی محلولهای خاصی مانند محلول اسید استیک یا ید لوگل روی ناحیه مورد نظر استفاده میشود که ضایعات مشکوک را برجستهتر میکند.
کولپوسکوپی امکان شناسایی ضایعات کوچک یا تغییرات غیرطبیعی را که در معاینه عادی قابل مشاهده نیستند، فراهم میکند. این روش بهویژه برای تشخیص ضایعات پیشسرطانی دهانه رحم کاربرد بسیاری دارد.
بررسی زگیل های دهانه رحم
با این حال، کولپوسکوپی نیاز به تخصص و تجهیزات خاص دارد و ممکن است برای برخی بیماران ناراحتکننده باشد. همچنین، این روش بیشتر برای بررسی دهانه رحم و نواحی داخلی تناسلی به کار میرود و کاربرد کمتری در تشخیص زگیلهای تناسلی خارجی دارد.
تشخیص زگیل تناسلی با سرکه سفید(استیک اسید)
محلول استیک اسید، که بهعنوان سرکه سفید نیز شناخته میشود، یکی از روشهای ساده و غیرتهاجمی برای ارزیابی نواحی مشکوک به زگیل تناسلی است. در این روش، محلول استیک اسید با غلظت 3 تا 5 درصد به ناحیه مورد نظر اعمال میشود. پس از چند دقیقه، اگر ناحیهای سفید شود، این تغییر میتواند نشاندهنده وجود زگیل تناسلی باشد. این تغییر رنگ ناشی از واکنش محلول با پروتئینهای موجود در ضایعات زگیلی یا سلولهای آسیبدیده است.
استفاده از این روش بهدلیل سرعت و سادگی انجام، میتواند بهعنوان یک ابزار غربالگری اولیه در معاینات بالینی مفید باشد. این تکنیک بهویژه در تشخیص زگیلهای کوچک، پنهان یا ضایعاتی که در نواحی مخفی قرار دارند، کاربرد دارد. اما با وجود این مزایا، روش استفاده از محلول استیک اسید حساسیت و ویژگی بالایی ندارد و ممکن است نتایج مثبت یا منفی کاذب ارائه دهد. برخی نواحی دیگر، مانند التهابات یا ضایعات غیرزگیلی، نیز ممکن است به این محلول واکنش نشان دهند و به رنگ سفید درآیند.
این روش همچنین محدودیتهای دیگری دارد؛ از جمله اینکه قادر به تعیین نوع ویروس HPV یا تشخیص خطر سرطانزایی آن نیست. بنابراین، استفاده از محلول استیک اسید نمیتواند جایگزین روشهای دقیقتر تشخیصی مانند تست پاپ اسمیر، HPV DNA یا کولپوسکوپی شود، اما بهعنوان یک ابزار کمکی در کنار این روشها، میتواند به شناسایی اولیه نواحی مشکوک کمک کند.
با توجه به این محدودیتها، تفسیر نتایج این تست باید با دقت انجام شود و در صورت مشاهده تغییرات مشکوک، از روشهای پیشرفتهتر برای تأیید تشخیص استفاده گردد. این رویکرد چندمرحلهای میتواند به بهبود دقت تشخیص و جلوگیری از درمانهای غیرضروری یا ناکافی کمک کند.
تست آنوسکوپی برای زگیل های مقعدی (Anoscopy)
آنوسکوپی یک روش تشخیصی است که برای ارزیابی ضایعات و زگیلهای داخلی مقعد به کار میرود. این روش بهویژه در افرادی که در معرض خطر بالای عفونت HPV مقعدی هستند، مانند افراد مبتلا به HIV یا کسانی که رفتارهای جنسی پرخطر دارند، مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، پزشک از دستگاهی به نام آنوسکوپ استفاده میکند که بهطور خاص برای بررسی نواحی داخلی مقعد طراحی شده است.
آنوسکوپ به پزشک اجازه میدهد تا داخل کانال مقعد را با دقت بررسی کرده و نواحی مشکوک را شناسایی کند. برای افزایش دقت تشخیص، گاهی از محلول استیک اسید استفاده میشود تا ضایعات کوچک یا مخفی بهتر دیده شوند. این روش امکان شناسایی زگیلها یا ضایعاتی را که با معاینه خارجی قابل مشاهده نیستند، فراهم میکند.
با وجود دقت و کارایی بالای آنوسکوپی در شناسایی ضایعات داخلی مقعد، این روش ماهیتی تهاجمی دارد و ممکن است برای بیمار ناراحتی ایجاد کند. در برخی موارد، پزشک از بیحسی موضعی برای کاهش درد و افزایش راحتی بیمار استفاده میکند. علاوه بر این، انجام آنوسکوپی به تجهیزات تخصصی و تجربه بالای پزشک نیاز دارد، که این موضوع ممکن است دسترسی به این روش را محدود کند.
بهطور کلی، آنوسکوپی یک ابزار ارزشمند در تشخیص زگیلها و ضایعات داخلی مقعد محسوب میشود، اما برای اطمینان از تشخیص دقیق و انجام درمان مناسب، معمولاً با روشهای دیگر مانند بیوپسی یا کولپوسکوپی ترکیب میشود.
آزمایش های مولکولی پیشرفته تشخیص زگیل تناسلی
آزمایشهای مولکولی و ژنتیکی بهعنوان دقیقترین روشهای تشخیصی، امکان شناسایی ژنوتیپهای مختلف ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و ارزیابی خطرات مرتبط با آن را فراهم میکنند. این روشها علاوه بر تشخیص نوع ویروس، در برخی موارد میزان بار ویروسی را نیز تعیین کرده و اطلاعات مهمی درباره شدت عفونت ارائه میدهند.
این آزمایشها بهویژه در شناسایی انواع پرخطر HPV، از جمله نوع 16 و 18 که ارتباط مستقیمی با سرطان دهانه رحم دارند، نقش مهمی ایفا میکنند. روشهای مولکولی به دلیل حساسیت بالا، قادرند ویروس را حتی در مراحل ابتدایی عفونت، پیش از بروز تغییرات سلولی، شناسایی کنند.
مهمترین و رایج ترین آزمایش برای تعیین نوع ویروس زگیل تناسلی آزمایش PCR HPV است که در بالاتر به آن پرداخته ایم , همچنین انواع آزمایشات دیگری وجود دارند که در ادامه به مختصر به آنها اشاره می کنیم
آزمایشهای مولکولی پیشرفته برای تشخیص HPV
- آزمایش Cobas HPV Test
این آزمایش یکی از روشهای استاندارد در غربالگری سرطان دهانه رحم است که میتواند انواع پرخطر HPV، بهویژه نوع 16 و 18، را شناسایی کند. Cobas HPV Test از دقت بالایی برخوردار بوده و در بسیاری از آزمایشگاههای معتبر برای بررسی وضعیت عفونت HPV به کار میرود. - آزمایش Hybrid Capture 2 (HC2)
این روش مبتنی بر هیبریداسیون DNA و RNA است و قادر به شناسایی گروهی از ژنوتیپهای پرخطر و کمخطر HPV میباشد. Hybrid Capture 2 بهعنوان یکی از روشهای تأیید شده در غربالگری HPV استفاده میشود و میتواند اطلاعات دقیقی درباره حضور ویروس ارائه دهد. - آزمایش Aptima HPV Assay
برخلاف روشهای مبتنی بر DNA، این تست RNA پیامرسان (mRNA) ویروس را بررسی میکند که نشاندهنده فعالیت ویروس و احتمال پیشرفت به بیماریهای جدیتر است. Aptima بهویژه در تشخیص عفونتهای HPV فعال و پرخطر مؤثر است. - آزمایش Genotyping HPV
این تست بهطور اختصاصی برای تعیین ژنوتیپ ویروس HPV انجام میشود و مشخص میکند که فرد به کدام نوع از ویروس (کمخطر یا پرخطر) مبتلا است. این اطلاعات برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با HPV اهمیت دارد. - آزمایش E6/E7 mRNA Expression Test
این روش بیان ژنهای E6 و E7 ویروس HPV را بررسی میکند. این دو ژن با افزایش خطر پیشرفت به سرطان دهانه رحم ارتباط دارند و بررسی فعالیت آنها میتواند اطلاعات ارزشمندی درباره احتمال سرطانزایی ویروس ارائه دهد.
این آزمایشها معمولاً در شرایط زیر توصیه میشوند:
- غربالگری در زنان دارای نتایج پاپ اسمیر غیرطبیعی که نیاز به بررسی دقیقتر دارند.
- بررسی میزان خطر عفونت در افراد در معرض خطر بالا مانند بیماران مبتلا به HIV یا کسانی که سابقه خانوادگی سرطان دارند.
- ارزیابی شدت عفونت و میزان بار ویروسی برای تعیین استراتژیهای درمانی مناسب.
درمان زگیل تناسلی
درمان HPV شامل روش هایی مانند داروهای موضعی، سرما درمانی (کرایوتراپی)، لیزر درمانی و در موارد خاص جراحی برای حذف ضایعات است. همچنین در برخی موارد، داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی نیز تجویز می شوند. در ادامه به شرح هرکدام از روش ها پرداخته خواهد شد .
کرایوتراپی زگیل تناسلی
کرایوتراپی یا سرمادرمانی، یکی از روش های موثر برای درمان زگیل تناسلی است که با استفاده از انجماد مستقیم، بافت های آلوده را از بین می برد. در این روش از نیتروژن مایع که دمایی نزدیک به منفی ۱۹۶ درجه سانتی گراد دارد، برای انجماد سریع سلول های زگیل استفاده می شود. این انجماد ناگهانی، باعث پاره شدن و تخریب ساختار سلولی زگیل می شود و در نتیجه، زگیل به تدریج از بین می رود. پس از این درمان، بدن بافت های تخریب شده را دفع کرده و با ترمیم ناحیه آسیب دیده، آن را بهبود می بخشد.
درمان کرایوتراپی با آماده سازی کامل ناحیه و ضدعفونی کردن آن شروع می شود. سپس پزشک با استفاده از یک اپلیکاتور نیتروژن مایع را به زگیل می زند و در عرض چند ثانیه زگیل منجمد می شود. این فرآیند معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ ثانیه طول می کشد و در صورت نیاز برای زگیل های بزرگتر، ممکن است در چند جلسه تکرار شود.
از مزایای کرایوتراپی می توان به تخریب سریع زگیل، کاهش احتمال گسترش ویروس، و داشتن اثرات جانبی کم اشاره کرد. به دلیل استفاده موضعی از نیتروژن، این روش نیاز به جراحی یا برش ندارد و تنها ممکن است کمی سوزش یا درد خفیف به همراه داشته باشد. پس از درمان، ممکن است تاول های کوچکی در ناحیه به وجود بیاید که به تدریج خشک می شوند. تغییر رنگ موقت پوست نیز ممکن است، اما معمولاً این تغییر به مرور زمان از بین می رود.
در نهایت، کرایوتراپی یک روش مؤثر و سریع برای زگیل های تناسلی است که با رعایت توصیه های پزشک پس از درمان، نتایج خوبی به دنبال خواهد داشت و خطر انتقال ویروس را نیز کاهش می دهد.
لیزر زگیل تناسلی
درمان زگیل تناسلی با لیزر یکی از روش های پیشرفته و موثر برای حذف زگیل های مقاوم است که در آن از انرژی متمرکز لیزر برای تخریب بافت زگیل استفاده می شود. لیزر با ایجاد حرارت بالا، سلول های آلوده را می سوزاند و به سرعت از بین می برد. این روش به ویژه برای زگیل های بزرگ، مقاوم و یا زگیل هایی که در نواحی دشوار قرار دارند بسیار مناسب است.
درمان با لیزر معمولاً تحت بی حسی موضعی انجام می شود و در برخی موارد، بسته به گستردگی زگیل ها، ممکن است نیاز به بی هوشی عمومی داشته باشد. پزشک پس از تمیز و بی حس کردن ناحیه، دستگاه لیزر را به بافت زگیل می تاباند. انرژی متمرکز لیزر به سرعت بافت زگیل را تخریب کرده و در عین حال رگ های خونی تغذیه کننده زگیل را می بندد که باعث کاهش خونریزی و تسریع بهبود می شود. پس از اتمام، زگیل ها کاملاً از بین می روند و معمولاً نتایج در همان جلسه قابل مشاهده هستند.
از مزایای درمان زگیل تناسلی با لیزر می توان به سرعت و دقت بالای آن اشاره کرد. این روش کمترین آسیب را به بافت های سالم اطراف وارد می کند و به دلیل قدرت بالای لیزر، احتمال بازگشت زگیل ها را کاهش می دهد. همچنین، لیزر گزینه ای ایده آل برای افرادی است که زگیل هایشان به دیگر روش ها پاسخ نداده یا در نواحی عمیق و دسترسی دشوار قرار دارند.
با این حال، نیاز به مراقبت پس از درمان برای پیشگیری از عفونت و بهبود سریع تر وجود دارد. بیماران باید ناحیه را تمیز نگه دارند و از تحریکات خارجی اجتناب کنند. درمان با لیزر یک روش موثر و پیشرفته برای حذف زگیل های تناسلی است که به ویژه برای موارد پیچیده یا مقاوم، نتایج بسیار مطلوبی ارائه می دهد و خطر انتقال ویروس را نیز کاهش می دهد.
جراحی زگیل تناسلی
درمان جراحی زگیل تناسلی یکی از روش های مؤثر برای از بین بردن زگیل های بزرگ و مقاوم به سایر روش های درمانی است. این روش شامل برداشتن کامل بافت زگیل با استفاده از ابزارهای جراحی بوده و معمولاً در مطب پزشک و تحت بی حسی موضعی انجام می شود. جراحی زگیل به طور خاص برای افرادی که زگیل هایشان به درمان های موضعی یا کرایوتراپی پاسخ نداده اند مناسب است، و این روش به دلیل تخریب کامل بافت آلوده، احتمال بازگشت زگیل را نیز کاهش می دهد.
جراحی زگیل تناسلی با تمیز کردن و بی حس کردن ناحیه آغاز می شود تا بیمار دردی را احساس نکند. سپس پزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، بافت زگیل را به طور کامل برمی دارد و زخم را بخیه می زند. این جراحی ممکن است بسته به تعداد و اندازه زگیل ها کمی زمان بر باشد. در برخی موارد، از الکتروکوتر (سوزاندن با حرارت الکتریکی) یا لیزر هم به عنوان مکملی برای بستن رگ های خونی و کاهش خونریزی استفاده می شود.
از مزایای جراحی زگیل تناسلی می توان به نتیجه سریع و قطعی آن اشاره کرد، چراکه زگیل ها در همان جلسه برداشته می شوند. همچنین، این روش امکان تخریب دقیق و کامل زگیل ها را فراهم می کند و در موارد پیشرفته بسیار موثر است. البته این روش نیازمند مراقبت های پس از جراحی است تا عفونت و ناراحتی کاهش یابد. بیماران معمولاً باید بهداشت ناحیه را رعایت کرده و تا چند روز از فعالیت های شدید خودداری کنند.
در نهایت، جراحی زگیل تناسلی به عنوان یکی از گزینه های قطعی و موثر درمانی برای موارد مقاوم و شدید توصیه می شود که با توجه به نوع و میزان گسترش زگیل، ممکن است تنها راهکار مؤثر برای از بین بردن زگیل های تناسلی باشد.
درمان دارویی زگیل تناسلی
درمان دارویی زگیلهای تناسلی با هدف از بین بردن ضایعات، کاهش احتمال عود و کاهش بار ویروسی در محل عفونت انجام میشود. با وجود اینکه هیچ دارویی قادر به ریشهکن کردن کامل ویروس HPV از بدن نیست، اما برخی از درمانهای دارویی میتوانند در کاهش شدت بیماری و کنترل زگیلها نقش مؤثری ایفا کنند.
درمانهای دارویی نوین عمدتاً بر تعدیل پاسخ ایمنی و مهار تکثیر ویروسی تمرکز دارند. داروهای تعدیلکننده ایمنی با تقویت سیستم ایمنی بدن، به مقابله با HPV کمک میکنند و در مواردی باعث حذف زگیلها و کاهش احتمال بازگشت آنها میشوند. از سوی دیگر، برخی ترکیبات ضدویروسی با تأثیر مستقیم بر سلولهای آلوده، فرآیند تکثیر ویروس را مهار کرده و منجر به کاهش تعداد و اندازه زگیلها میشوند.
در کنار درمانهای دارویی رایج، استفاده از درمانهای گیاهی و طبیعی نیز در برخی مطالعات مورد بررسی قرار گرفته است. برخی ترکیبات گیاهی دارای اثرات ضدویروسی و ضدالتهابی هستند که میتوانند به کاهش علائم و بهبود ضایعات کمک کنند. البته، اثربخشی و ایمنی این درمانها همچنان نیازمند بررسیهای علمی بیشتر است.
بهطور کلی، انتخاب روش درمانی مناسب به عوامل مختلفی از جمله شدت ضایعات، وضعیت سیستم ایمنی بیمار و پاسخ به درمانهای قبلی بستگی دارد. ترکیب روشهای دارویی و سایر روشهای درمانی میتواند در بهبود نتایج درمانی و کاهش احتمال عود زگیلهای تناسلی مؤثر باشد.
آسیکلوویر (Acyclovir)
آسیکلوویر یک داروی ضدویروسی است که معمولاً برای درمان عفونت های ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) و ویروس واریسلا زوستر (VZV) استفاده می شود. با این حال، کاربرد آن در درمان زگیل تناسلی، که توسط ویروس HPV ایجاد می شود، به طور کلی محدودتر است و به عنوان گزینه اصلی درمانی در نظر گرفته نمی شود.
آسیکلوویر با جلوگیری از تکثیر DNA ویروس ها عمل می کند. این دارو برای ویروس هایی موثر است که از مکانیسم های مشابه برای تکثیر استفاده می کنند. از آنجا که HPV و HSV ویروس های متفاوتی هستند، آسیکلوویر تاثیر مستقیم قابل توجهی بر HPV ندارد.
مطالعات نشان داده اند که آسیکلوویر در کنترل مستقیم زگیل های تناسلی که توسط HPV ایجاد می شود موثر نیست. بنابراین، این دارو به عنوان یک درمان جایگزین برای زگیل تناسلی توصیه نمی شود مگر در موارد خاصی که عفونت های ویروسی دیگر نیز وجود دارند.
والاسیکلوویر (Valacyclovir) و فامسیکلوویر (Famciclovir)
همانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر نیز داروهایی هستند که برای درمان ویروس های هرپس استفاده می شوند و بر HPV تاثیر مستقیم ندارند. این داروها برای عفونت های HPV تجویز نمی شوند و فقط در صورت وجود همزمان عفونت های هرپسی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.
داروهای گیاهی و طب سنتی
در سال های اخیر، تحقیقات در زمینه استفاده از درمان های گیاهی برای مقابله با زگیل تناسلی مورد توجه قرار گرفته است. برخی از این درمان ها مبتنی بر خواص ضدویروسی و ضدالتهابی گیاهان هستند و به عنوان مکمل درمان های پزشکی شناخته می شوند.
عصاره چای سبز (Sinecatechins)
یکی از درمان های گیاهی که به طور مستقیم برای زگیل تناسلی تجویز می شود، عصاره چای سبز یا سینکاتچین است. این عصاره حاوی کاتچین های گیاهی است که خواص ضدویروسی دارند و از تکثیر HPV جلوگیری می کنند. عصاره چای سبز به صورت موضعی بر روی زگیل ها اعمال می شود.
کاتچین ها، به ویژه اپی گالوکتچین گالات (EGCG)، خاصیت ضدویروسی دارند و می توانند تکثیر ویروس های مختلف از جمله HPV را مهار کنند. همچنین، این ترکیبات باعث تقویت سیستم ایمنی موضعی می شوند و به بهبود سریع تر زخم ها کمک می کنند.
مطالعات نشان داده اند که استفاده از عصاره چای سبز می تواند به کاهش اندازه و تعداد زگیل های تناسلی کمک کند. سینکاتچین به عنوان یک داروی موضعی گیاهی در درمان زگیل های تناسلی توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شده است.
روغن درخت چای (Tea Tree Oil)
روغن درخت چای یکی دیگر از درمان های گیاهی است که به دلیل خواص ضدویروسی و ضدباکتریایی مشهور است. این روغن به طور گسترده ای در درمان انواع عفونت های پوستی از جمله زگیل ها مورد استفاده قرار می گیرد.
ترکیبات موجود در روغن درخت چای، به ویژه ترپنین-4-ال (Terpinen-4-ol)، خاصیت ضدویروسی دارند و می توانند به جلوگیری از تکثیر ویروس HPV کمک کنند.
روغن درخت چای به صورت تجربی در درمان زگیل تناسلی استفاده شده است، اما شواهد علمی قوی برای اثبات اثربخشی آن وجود ندارد. برخی از بیماران گزارش کرده اند که استفاده موضعی از روغن درخت چای می تواند باعث کاهش اندازه زگیل ها و بهبود علائم شود.
پروپولیس (Propolis)
پروپولیس، ماده ای رزینی است که توسط زنبورهای عسل تولید می شود و دارای خواص ضدویروسی و ضدالتهابی است. این ماده به عنوان یک درمان طبیعی در برخی مطالعات به ویژه در درمان زگیل ها مورد بررسی قرار گرفته است.
پروپولیس حاوی فلاونوئیدها و ترکیبات ضدالتهابی است که می توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند و تکثیر ویروس های مختلف از جمله HPV را مهار کنند.
تحقیقات اولیه نشان می دهند که استفاده از کرم های حاوی پروپولیس می تواند به کاهش زگیل های تناسلی کمک کند، اما مطالعات بیشتری برای تایید اثربخشی و ایمنی آن مورد نیاز است.
گانودرما
به عنوان یک قارچ دارویی با خواص ضدویروسی و تقویت کننده سیستم ایمنی شناخته می شود. ترکیبات فعال آن مانند پلی ساکاریدها و تری ترپنوئیدها می توانند به مهار تکثیر ویروس ها و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. در حالی که مطالعات دقیقی در مورد اثر گانودرما بر زگیل تناسلی (HPV) وجود ندارد، مکانیسم های آن از جمله تقویت پاسخ ایمنی و کاهش التهاب ممکن است به بهبود زگیل های تناسلی کمک کند. با این حال، این قارچ به عنوان یک مکمل استفاده می شود و نباید جایگزین درمان های استاندارد گردد.
پیشگیری و کنترل زگیل تناسلی
افراد مبتلا به زگیل تناسلی باید به رعایت نکات بهداشتی توجه ویژه ای داشته باشند تا هم از گسترش ویروس جلوگیری کنند و هم شرایط بهبودی را تسهیل کنند. رعایت این اصول بهداشتی، در کنار درمان های تجویز شده، می تواند به کنترل بهتر بیماری و کاهش احتمال انتقال به دیگران کمک کند.
در ادامه به برخی از نکات بهداشتی و توصیه های مهم برای افراد مبتلا به زگیل تناسلی اشاره می شود.
استفاده از کاندوم
اگرچه کاندوم نمی تواند به طور کامل از انتقال HPV جلوگیری کند، زیرا ممکن است تمام ناحیه تناسلی را نپوشاند، اما استفاده منظم از کاندوم در هر نوع رابطه جنسی (واژینال، مقعدی یا دهانی) می تواند به کاهش خطر انتقال ویروس کمک کند. این یک اقدام پیشگیرانه ، به ویژه در صورت وجود زگیل های قابل مشاهده مهم است.
پرهیز از فعالیت جنسی در طول دوره عفونت فعال
افراد مبتلا به زگیل تناسلی باید در طول درمان زگیل ها و زمانی که زگیل ها فعال هستند از برقراری رابطه جنسی خودداری کنند. زگیل های فعال بیشترین احتمال انتقال ویروس را دارند، بنابراین پرهیز از فعالیت جنسی و یا در صورت لزوم استفاده از کاندوم تا زمان بهبودی کامل توصیه می شود.
اجتناب از تحریک یا لمس زگیل ها
خودداری از خارش، لمس یا تحریک زگیل ها اهمیت زیادی دارد. لمس یا خراشیدن زگیل ها می تواند باعث انتقال ویروس به سایر نواحی بدن یا دیگران شود. همچنین، این کار ممکن است باعث عفونت ثانویه باکتریایی شود. اگر لازم است که ناحیه زگیل ها تمیز شود، بهتر است از دستکش های یک بار مصرف استفاده کرده و دست ها پس از تماس با زگیل به طور کامل شسته شود.
رعایت بهداشت فردی
- شستشوی روزانه ناحیه تناسلی با آب ولرم و صابون های ملایم می تواند به جلوگیری از عفونت های ثانویه کمک کند. بهتر است از صابون های قوی یا عطری که ممکن است باعث تحریک پوست شود، پرهیز شود.
- پس از استحمام یا شستشو، ناحیه مبتلا را با حوله ای تمیز و اختصاصی خشک کنید. از اشتراک حوله ها با دیگران پرهیز کنید، زیرا ویروس HPV می تواند از طریق اشیاء آلوده منتقل شود.
- از استفاده مشترک از لوازم شخصی مانند حوله، لباس زیر، و وسایل بهداشتی مانند تیغ خودداری کنید. این وسایل می توانند محل تجمع ویروس باشند و باعث انتقال ویروس به دیگران یا گسترش آن در بدن فرد مبتلا شوند.
پیگیری درمان های تجویز شده
- رعایت دقیق دستورات پزشک در خصوص استفاده از داروهای موضعی یا روش های درمانی دیگر بسیار مهم است. استفاده نادرست یا نامنظم از داروها ممکن است باعث طولانی شدن دوره درمان یا عود مجدد زگیل ها شود.
- بیماران باید برنامه های درمانی خود را به طور کامل انجام دهند، حتی اگر علائم زگیل ها کاهش یابد. توقف زودهنگام درمان ممکن است باعث بازگشت زگیل ها شود.
واکسیناسیون HPV
اگرچه واکسن HPV برای پیشگیری از ابتلا به برخی از انواع HPV طراحی شده، اما تزریق واکسن HPV حتی پس از ابتلا به ویروس می تواند از ابتلا به سایر انواع HPV و کاهش خطر زگیل های تناسلی در آینده جلوگیری کند. این واکسن به ویژه برای افرادی که در اوایل عمر جنسی هستند توصیه می شود.
اطلاع به شریک جنسی
افرادی که مبتلا به زگیل تناسلی هستند باید شریک یا شرکای جنسی خود را مطلع کنند تا آن ها بتوانند به موقع بررسی های لازم را انجام دهند و از انتقال احتمالی جلوگیری شود. این اقدام از نظر اخلاقی و بهداشتی بسیار حائز اهمیت است.
تقویت سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی قوی می تواند به مبارزه با ویروس HPV کمک کند. برخی اقدامات ساده مانند:
- داشتن تغذیه سالم و متعادل شامل میوه ها، سبزیجات، و پروتئین ها.
- ورزش منظم برای تقویت بدن.
- خواب کافی.
- ترک سیگار و دخانیات
- اجتناب از استرس های طولانی مدت. این موارد می توانند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و مقابله بهتر با ویروس کمک کنند.
معاینات منظم
افراد مبتلا به زگیل تناسلی باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنند تا وضعیت خود را پیگیری و ارزیابی کنند. این معاینات به پیشگیری از عوارض احتمالی، شناسایی عود بیماری و پیگیری روند درمان کمک می کند. در مواردی که زگیل ها پس از درمان دوباره ظاهر می شوند، ممکن است نیاز به تغییر روش درمانی یا تقویت درمان باشد.
پیگیری پس از درمان زگیل تناسلی
زگیل های تناسلی حتی پس از درمان می توانند عود کنند، زیرا ویروس HPV ممکن است به صورت نهفته در بدن باقی بماند. سیستم ایمنی فرد می تواند ویروس را کنترل کند، اما احتمال بازگشت زگیل ها همچنان وجود دارد. بنابراین، پیگیری مداوم و منظم از سوی بیماران و پزشکان برای جلوگیری از عود زگیل ها اهمیت زیادی دارد.
- دلایل ضرورت پیگیری
- احتمال بازگشت زگیل ها: حتی پس از حذف فیزیکی زگیل ها، ویروس HPV در پوست و غشاهای مخاطی باقی می ماند و ممکن است زگیل های جدید پس از چند هفته یا ماه دوباره ظاهر شوند.
- شناسایی عوارض احتمالی: پیگیری منظم می تواند به شناسایی عوارضی مانند التهاب، عفونت های ثانویه یا تغییرات پیش سرطانی در بافت های تناسلی کمک کند.
- ارزیابی پاسخ به درمان: برخی درمان ها ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشند و پزشک باید از پاسخ بدن به درمان و کنترل ویروس اطمینان حاصل کند.
فواصل زمانی برای پیگیری
فواصل زمانی مناسب برای پیگیری درمان زگیل تناسلی بسته به نوع درمان و پاسخ بیمار متفاوت است. به طور کلی، توصیه های زیر معمولاً ارائه می شوند:
- چند هفته پس از درمان اولیه: پس از درمان اولیه (چه از طریق روش های دارویی و چه فیزیکی)، بیماران باید 2 تا 4 هفته بعد برای ارزیابی مجدد به پزشک مراجعه کنند. در این معاینه، پزشک بررسی می کند که آیا زگیل ها به طور کامل از بین رفته اند و عوارض جانبی وجود دارد یا خیر.
- معاینات دوره ای در 6 ماه اول: در 6 ماه اول پس از درمان، احتمال عود زگیل ها بالاتر است. بنابراین، توصیه می شود بیمار هر 1 تا 3 ماه برای معاینه به پزشک مراجعه کند.
- معاینات سالانه: حتی پس از اتمام درمان و بهبود زگیل ها، بیماران باید سالانه برای ارزیابی وضعیت HPV و شناسایی زودهنگام هر گونه عود یا عوارض به پزشک مراجعه کنند. این توصیه به ویژه برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، مانند مبتلایان به HIV، بسیار مهم است.
واکسن زگیل تناسلی

واکسیناسیون HPV یکی از مؤثرترین راهکارها برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس و کاهش خطر بیماریهای مرتبط با آن محسوب میشود.
تقریباً تمام افراد فعال جنسی که واکسینه نشدهاند، در طول زندگی خود در معرض ابتلا به HPV قرار خواهند گرفت. هر ساله هزاران نفر در سراسر جهان به سرطانهای مرتبط با HPV مبتلا میشوند، در حالی که این بیماریها با واکسیناسیون قابل پیشگیری هستند. بنابراین، تزریق واکسن HPV بهویژه قبل از شروع فعالیت جنسی توصیه میشود تا فرد قبل از مواجهه با ویروس، ایمنی لازم را کسب کند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه میکنند که واکسیناسیون HPV در سنین ۱۱ تا ۱۲ سالگی و قبل از شروع فعالیت جنسی انجام شود، اما میتوان آن را از سن ۹ سالگی نیز آغاز کرد. در این سنین، واکسن بیشترین اثربخشی را دارد، چراکه افراد کمتر در معرض این ویروس قرار دارند و پاسخ ایمنی بدن در برابر آن قویتر خواهد بود. واکسن HPV همچنین میتواند همزمان با سایر واکسنهای برنامه ایمنسازی تزریق شود.
این واکسن در دو برنامه دو دوزه و سه دوزه تجویز میشود که بر اساس سن و وضعیت ایمنی فرد تعیین میشود:
- برای افراد ۹ تا ۱۴ سال: واکسن به صورت دو دوز تزریق میشود. دوز اول در زمان مشخصشده و دوز دوم در فاصله ۶ تا ۱۲ ماه پس از آن تجویز میشود. حداقل فاصله بین دو دوز باید ۵ ماه باشد تا ایمنی کامل حاصل شود.
- برای افراد ۱۵ تا ۴۵ سال و افراد دارای نقص ایمنی: واکسن به صورت سه دوز تزریق میشود. دوز دوم ۱ تا ۲ ماه پس از دوز اول و دوز سوم ۶ ماه پس از دوز اول تجویز میشود. در این برنامه، فاصلههای بین دوزها به این ترتیب است: حداقل ۴ هفته بین دوز اول و دوم، حداقل ۱۲ هفته بین دوز دوم و سوم، و حداقل ۵ ماه بین دوز اول و سوم.
اگرچه توصیه اصلی، تزریق واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی است، اما افراد تا سن ۴۵ سالگی نیز میتوانند از مزایای این واکسن بهرهمند شوند، بهویژه اگر در معرض خطر عفونتهای جدید HPV باشند. علاوه بر این، افراد دارای نقص ایمنی، از جمله مبتلایان به HIV، بیماران تحت درمانهای سرکوبکننده ایمنی و دریافتکنندگان پیوند اعضا، به دلیل ضعف در پاسخ ایمنی، نیازمند دریافت سه دوز واکسن هستند تا ایمنی کافی برای مقابله با ویروس ایجاد شود.
واکسن پاپیلوگارد (Papillogard)
پاپیلوگارد واکسنی ایرانی است که توسط شرکت نیواد فارمد سلامت تولید شده است. این واکسن دو ظرفیتی، برای پیشگیری از ابتلا به سویه های 16 و 18 ویروس HPV طراحی شده است که از پرخطرترین تیپ های این ویروس هستند. پاپیلوگارد حاوی مواد کمکی MPL و نمک آلومینیوم است که به افزایش شدت و طول مدت پاسخ ایمنی در بدن کمک می کند. این واکسن در پیشگیری از سرطان های مرتبط با این دو سویه مؤثر است.
واکسن گارداسیل (Gardasil)
گارداسیل یکی از پرکاربردترین واکسن های HPV در جهان است. این واکسن در دو نوع عرضه می شود:
گارداسیل 4 ظرفیتی (Gardasil 4): این واکسن از چهار نوع HPV (سویه های 6، 11، 16 و 18) محافظت می کند. سویه های 6 و 11 مسئول اکثر موارد زگیل تناسلی هستند، در حالی که سویه های 16 و 18 با بسیاری از سرطان های مرتبط با HPV در ارتباط هستند.
گارداسیل 9 ظرفیتی (Gardasil 9): این نسخه پیشرفته تر علاوه بر چهار سویه فوق، از پنج سویه دیگر (31، 33، 45، 52 و 58) نیز محافظت می کند که آن ها نیز با برخی از سرطان های مرتبط با HPV در ارتباط هستند.
جمع بندی
زگیل تناسلی، که به عنوان یکی از شایع ترین عفونت های منتقله از راه جنسی شناخته می شود، به واسطه ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می گردد. این ویروس شامل بیش از 200 نوع مختلف است که برخی از آنها بی خطر بوده و تنها به زگیل های تناسلی خوش خیم منجر می شوند، در حالی که برخی انواع پرخطر می توانند با تغییرات پیش سرطانی و سرطانی در نواحی تناسلی، دهانه رحم، مقعد و حتی دهان و گلو در ارتباط باشند.
تشخیص زگیل تناسلی به بررسی دقیق پزشکی نیاز دارد و روش هایی مانند معاینه بالینی، آزمایش HPV DNA، و در برخی موارد بیوپسی و کولپوسکوپی به کار گرفته می شود. به دلیل توانایی HPV در پنهان ماندن در بدن و عدم بروز علائم در بسیاری از افراد، خطر انتقال ویروس حتی بدون علائم مشهود وجود دارد، که اهمیت غربالگری و تشخیص به موقع را برجسته می کند.
برای درمان زگیل تناسلی، از روش های متنوعی مانند کرایوتراپی، لیزردرمانی، داروهای موضعی و جراحی استفاده می شود. هرچند این روش ها می توانند زگیل ها را از بین ببرند، اما ویروس HPV همچنان ممکن است در بدن به صورت نهفته باقی بماند و در نتیجه احتمال بازگشت زگیل ها وجود دارد. به همین دلیل، روش های درمانی معمولاً روی حذف ضایعات و کاهش علائم تمرکز دارند و بر اهمیت پیگیری منظم تأکید می شود.
پیشگیری از HPV از طریق واکسیناسیون بسیار مؤثر است و می تواند خطر ابتلا به انواع پرخطر این ویروس و زگیل های تناسلی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. واکسن HPV به خصوص برای نوجوانان و جوانان پیش از شروع فعالیت جنسی توصیه می شود و اثربخشی بالایی در کاهش شیوع سرطان های مرتبط با این ویروس دارد. همچنین استفاده از کاندوم، محدود کردن شرکای جنسی، و حفظ سلامت سیستم ایمنی می تواند در کاهش خطر ابتلا مؤثر باشد.
در نهایت، آگاهی از ویروس HPV، راه های انتقال و روش های پیشگیری و درمان، به همراه مراقبت های منظم پزشکی، می تواند به مدیریت و کنترل این بیماری کمک کند و از عوارض جدی آن جلوگیری نماید. توجه به اهمیت واکسیناسیون، رعایت نکات بهداشتی و غربالگری دوره ای می تواند نقش مهمی در کاهش شیوع زگیل های تناسلی و ارتقاء سلامت عمومی ایفا کند.
منابع این مقاله
سایت ها
کتب
- Sexually Transmitted Diseases” by King K. Holmes et al
- “Human Papillomavirus: A Practical Guide for Urologists” by Margit Fisch
- “HPV and Cervical Cancer” by Franco Borruto and Marc De Ridder
سوالات رایج بیماران درباره زگیل تناسلی
در این قسمت سوالات رایج بیماران در زمینه زگیل تناسلی , روش های انتقال و درمان را برای شما به همراه پاسخ جمع آوری کرده ایم , اگر پاسخ سوال خود را پیدا نکردید حتما در کامنت های این مقاله سوال خود را مطرح کنید تا در اولین فرصت به شما پاسخ دهیم.
سلام
من خانم ۳۵ ساله و متاهل هستم ، واکسن برای زگیل تناسلی نزدم. ، آیا لازم هست که واکسن بزنم و اگر لازم هست چه واکسنی باید بزنم ؟
بهتر هست بزنید , واکسن پاپیلوگراد در دسترس و ارزان است.
واقعا بهترین مقاله در مورد زگیل تناسلی به فارسی هست تقریبا هر سوالی در مورد زگیل تناسلی داشتم رو جواب داد.
ممنون از شما
من سه ماه پیش رابطه داشتم و دو روزه متوجه شدم یک دانه های ریزی بالای آلتم هست .
امکان داره زگیل باشه ؟
خیلی نگرانم کرده
تشخیص زگیل نیازمند معاینه و در صورت لزوم انجام آزمایشات است و بدون معاینه امکان پذیر نیست
من شش ماهه زگیل تناسلی گرفتم و دو بار تا حالا کرایو کردم ، خیلی استرس دارم که بچه کوچیک تو خونه هم ازم بگیره .
بچم ۱۴ سالش هست باید واکسن بزنه ؟
تو رو خدا راهنماییم کنین خیلی استرس دارم
سلام و وقت به خیر , به صورت کلی درمان را ادامه دهید , و نگران انتقال و ابتلا فرزند خود به ویروس نباشید چراکه احتمال انتقال بسیار بسیار اندک است , و چه خود مبتلا باشید چه نباشید توصیه ما تزریق واکسن است