تفاوت زگیل تناسلی با تبخال تناسلی

زگیل تناسلی و تبخال تناسلی، دو عفونت مقاربتی (STIs) مختلف هستند که توسط ویروس‌های متفاوتی ایجاد می‌شوند. این بیماری‌ها همیشه علامت‌دار نیستند؛ بدین معنی که گاهی همراه با علائم خاص و گاهی بدون علامت ظاهر می‌شوند. به همین دلیل، ممکن است برخی افراد متوجه ابتلای خود به این بیماری‌ها نشوند؛ اما بهتر است بدانید که هر دو بیماری به شدت مسری هستند و باید در صورت ابتلا، اقدامات لازم برای جلوگیری از سرایت آنها به دیگران و کنترل علائم انجام شود. در این مقاله به بررسی زگیل تناسلی و تبخال تناسلی، علل بروز این عفونت‌ها، علائم، روش‌های تشخیص، درمان و پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم.

تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی از نظر علل ابتلا

زگیل تناسلی

زگیل تناسلی، نوعی عفونت مقاربتی است که از طریق ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. HPV از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده به بیماری قابل سرایت است. حتی درصورتی‌که زگیل‌های تناسلی به‌گونه‌ای باشند که به‌راحتی قابل مشاهده نباشند، باز هم احتمال انتقال ویروس‌های موجود روی پوست فرد به دیگران وجود خواهد داشت. معمولاً، این ویروس در هنگام رابطه جنسی واژینال یا مقعدی بین افراد منتقل می‌شود. در برخی موارد نادر، امکان انتقال ویروس از طریق رابطه دهانی نیز وجود دارد. استفاده از کاندوم در هنگام رابطه جنسی، احتمال انتقال را بسیار کم میکند اما باز هم امکان سرایت این ویروس‌ وجود خواهد داشت؛ زیرا تمام پوست ناحیه تناسلی با کاندوم پوشانده نمی‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد میکنیم به صفحه درمان زگیل تناسلی مردان مراجعه کنید.

تبخال تناسلی

تبخال تناسلی عموما از طریق تماس پوست فرد سالم با پوست ناحیه آلوده منتقل شود. امکان انتقال تبخال تناسلی در همان مراحل اولیه و در زمانی که هنوز علائمی نظیر تاول یا زخم بر روی بدن ایجاد نشده وجود دارد و این بیماری بسیار مسری است. این بیماری توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد می‌شود.

راه های انتقال تبخال تناسلی

• رابطه جنسی دهانی
• رابطه جنسی مقعدی
• رابطه جنسی واژینال
امکان انتقال تبخال تناسلی از راه‌های زیر نیز بسیار بالا است:
• تماس تبخال با اندام تناسلی فرد سالم
• به اشتراک گذاشتن اسباب‌بازی‌های جنسی (کمک ابزارهای جنسی) با فرد مبتلا به تبخال
• انتقال عفونت از طریق تماس انگشت‌های فرد آلوده به اندام تناسلی فرد سالم

بهتر است بدانید که احتمال ابتلا به تبخال تناسلی از طریق تماس با اشیای مختلفی نظیر قاشق و چنگال یا فنجان وجود ندارد؛ زیرا ویروس فقط بر روی پوست فعال باقی می‌ماند و درصورتی‌که روی پوست نباشد، به زودی از بین می‌رود.

تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی از نظر علائم

زگیل تناسلی و تبخال تناسلی، علائم مختلفی را در ناحیه تناسلی و سایر نقاط بدن ایجاد می‌کنند؛ اما در برخی موارد ممکن است حتی خود بیمار نیز متوجه نشود که به این بیماری‌ها مبتلا شده است؛ زیرا این بیماری‌ها در برخی افراد علامتی ایجاد نمی‌کنند.

علائم زگیل ناحیه تناسلی

در برخی موارد، زگیل‌های تناسلی با چشم قابل مشاهده نیستند. گاهی این زگیل‌ها به‌قدری کوچک هستند که به‌راحتی دیده نمی‌شوند؛ لذا تشخیص چنین زگیل‌هایی توسط افراد غیرمتخصص کمی دشوار خواهد بود. ممکن است زگیل‌های تناسلی همرنگ پوست بیمار باشند. همچنین این زگیل‌ها، به شکل‌های مختلف از جمله به‌صورت صاف یا برجسته ظاهر می‌شوند. در برخی موارد، شکل ظاهری این زگیل‌ها شبیه به بخش بالایی گل کلم است. معمولاً این زگیل‌ها باعث ایجاد درد نمی‌شوند. در زنان، احتمال ایجاد زگیل‌های تناسلی در قسمت‌های مختلف پوست از جمله موضع‌های زیر وجود دارد:
• بر روی پوست خارجی و در نزدیکی واژن
• بر روی پوست خارجی و در مجاورت مقعد
• در داخل واژن
• داخل مقعد
• بر روی دهانه رحم
در مورد مردان نیز امکان ظهور زگیل تناسلی در بخش‌های مختلف از جمله موارد زیر وجود دارد:
• روی کیسه بیضه
• روی ران‌ها
• روی آلت تناسلی
• روی کشاله ران
• اطراف پوست مقعد
• داخل مقعد
در برخی موارد نادر ممکن است زگیل تناسلی با علائم دیگری از جمله موارد زیر همراه باشد:
• خارش ناحیه تناسلی
• خونریزی از واژن در حین رابطه جنسی یا بعد از آن
• افزایش ترشحات واژن
• افزایش رطوبت در ناحیه تناسلی و در محلی که زگیل‌ها در آنجا قرار دارند.

علائم تبخال تناسلی

در بسیاری از موارد، اکثر افراد متوجه ابتلای خود به تبخال تناسلی نمی‌شوند؛ زیرا هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند. از طرفی ممکن است در برخی افراد، چند هفته پس از قرار گرفتن در معرض HSV علائم این بیماری ظاهر شود. در برخی موارد، این علائم شامل ایجاد ضایعه‌های پوستی است که به لحاظ شکل و فرم ظاهری شبیه تاول یا زخم به نظر می‌رسند. گاهی اوقات، این زخم‌ها پاره می‌شوند و آثار قرمز رنگی را بر روی پوست به‌جا می‌گذارند. به‌علاوه، ممکن است این ضایعه‌ها دردناک باشند و موجب ایجاد سوزش موضعی شوند. امکان بروز این ضایعه‌ها در مکان‌های مختلفی از پوست از جمله موارد زیر وجود دارد:

• بر روی ران
• باسن
• واژن
• ولوا یا بخش بیرونی آلت تناسلی زن
• آلت تناسلی
• کیسه بیضه
• مقعد

در برخی موارد، فرد مبتلا به تبخال تناسلی قبل ظهور این ضایعه‌ها، احساس گزگز یا سوزش را در محلی که قرار است این ضایعه‌ها در آنجا ایجاد شوند، تجربه می‌کند. همچنین این امکان وجود دارد که فرد مبتلا، همزمان با ظهور ضایعه در بخش‌های پایینی بدن و ناحیه تناسلی علائم دیگری از جمله موارد زیر را تجربه کند:

• مشکل در ادرار کردن
• تب
• دردناک شدن مفاصل
• ظهور تاول روی دهان
• بروز تاول روی لب
• سردرد
• تورم یا حساس شدن غدد لنفاوی کشاله ران

از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا تبخال تناسلی؟

برای تشخیص صحیح و درمان موثر این بیماری، مشاوره با پزشک اهمیت دارد. امروزه انواع آزمایشات و معاینات لازم برای تشخیص صحیح انجام می‌شوند. نتیجه این آزمایش‌ها به پزشک متخصص کمک می‌کند تا به راحتی بیماری را تشخیص دهد و درمان را شروع کند. اگر شما هم به هر یک از این بیماری‌ها مبتلا هستید یا در مورد علائم تردید دارید، بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر روابط پر خطر داشته‌اید و یا علائمی را تجربه می‌کنید که شک دارید به زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی مبتلا شده‌اید، بهتر است در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر موارد فوق، باید مراقب علائم زیر باشید و در صورت مشاهده سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید:

• ظهور تاول یا زخم‌های باز در ناحیه تناسلی، باسن، ران‌ها یا مقعد
• وجود خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی
• درد هنگام ادرار کردن
• ترشحات غیرمعمول از واژن
• بروز توده در ناحیه تناسلی یا مقعدی
• تغییر جهت جریان ادرار (مثلاً ادرار کردن به یک طرف)

پزشک با ارزیابی علائم، تشخیص دقیقی را ارائه می‌دهد. همچنین متخصصان مجرب می‌توانند در صورت لزوم، گزینه‌های درمانی مناسبی را به شما توصیه کنند. از همین رو، مراجعه به‌موقع به پزشک به تشخیص، درمان و مدیریت صحیح این بیماری‌ها کمک زیادی می‌کند.

تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی از نظر تشخیص

زگیل تناسلی و تبخال تناسلی با آزمایش‌های متفاوتی قابل تشخیص هستند. در ادامه به مراحل تشخیص این دو بیماری اشاره می‌شود:

تشخیص زگیل ناحیه تناسلی

پزشکان یا افراد مجرب ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی، به‌راحتی می‌توانند با معاینه بیمار وجود زگیل تناسلی را تشخیص دهند. در برخی موارد، ممکن است پزشک از زگیل نمونه‌برداری کند و آن را برای تشخیص دقیق‌تر به آزمایشگاه بفرستد.

تشخیص زگیل ناحیه تناسلی

پزشکان یا افراد مجرب ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی، به‌راحتی می‌توانند با معاینه بیمار وجود زگیل تناسلی را تشخیص دهند. در برخی موارد، ممکن است پزشک از زگیل نمونه‌برداری کند و آن را برای تشخیص دقیق‌تر به آزمایشگاه بفرستد.

تشخیص تبخال تناسلی

پزشکان می‌توانند به‌راحتی تبخال را با معاینه تشخیص دهند. در موارد زیر، انجام آزمایش برای تأیید ابتلای فرد به تبخال تناسلی توصیه می‌شود:

• در صورتیکه در اندام تناسلی فرد علائمی وجود داشته باشد که پزشک شک کند که این نشانه‌ها به نحوی با تبخال تناسلی مرتبط هستند.
• در صورتیکه فرد تمایل به انجام معاینه کامل STI (آزمون کامل برای تشخیص عفونت‌های انتقال جنسی) داشته باشد.
• اگر فرد یا شریک جنسی او سابقه ابتلا به تبخال تناسلی داشته باشند.

آزمایش تبخال تناسلی با گرفتن نمونه از بافت زنده زخم فعال و ارسال آن به آزمایشگاه برای انجام تست تشخیصی اسید نوکلئیک HSV (NAAT) انجام می‌شود. اگر این روش در دسترس نباشد، می‌توان آزمایش کشت ویروسی را انجام داد. در برخی موارد، از جمله در صورت تداوم علائم بدون مثبت شدن تست NAAT یا کشت ویروسی، انجام آزمایش خون برای بررسی آنتی‌بادی‌های HSV موسوم به تست آنتی‌بادی یا سرولوژی می‌تواند به تشخیص دقیق کمک کند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا (CDC)، تست کردن افراد بدون وجود علائم هرپس تناسلی را توصیه نمی‌کند.

تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی از نظر درمان

با اینکه برای بیماران مبتلا به زگیل تناسلی گزینه‌های درمانی مختلفی در دسترس است؛ انجام اقدامات درمانی برای چنین بیمارانی بعضا ضرورت ندارد. تبخال تناسلی درمان قطعی ندارد و بیشتر گزینه‌های درمانی، بر تسکین علائم، کاهش عود و جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران تمرکز دارند.

درمان زگیل ناحیه تناسلی

درمان زگیل تناسلی همیشه ضروری نیست؛ زیرا ممکن است این بیماری به‌طور خودبه‌خودی بهبود پیدا کند؛ اما انجام اقدامات درمان می‌تواند احتمال انتقال زگیل به دیگران را کاهش دهد و در صورت بارداری، به سهولت زایمان واژینال کمک کند. گزینه‌های درمانی، بسته به محل ظهور زگیل‌ها و اندازه آنها متفاوت است. برخی از این گزینه‌های در دسترس عبارتند از:

• برداشتن زگیل با استفاده از چاقو، برق، لیزر یا فریز کردن
• استفاده از مواد شیمیایی برای از بین بردن زگیل
• تجویز پمادهای مخصوص برای درمان زگیل‌ها

درمان تبخال تناسلی

تبخال تناسلی درمان قطعی ندارد؛ ولی پزشک می‌تواند از داروهای خاصی برای کمک به کاهش علائم این بیماری استفاده کند. داروهای ضد ویروسی می‌توانند به کنترل علائم هرپس یا زگیل تناسلی کمک کرده یا از تشدید آنها جلوگیری کنند. همچنین این داروها می‌توانند موجب کاهش خطر انتقال تبخال تناسلی به افراد دیگر شوند.

عوارض زگیل تناسلی و تبخال تناسلی

بهتر است بدانید که امکان تکثیر و بزرگ شدن زگیل‌های تناسلی وجود دارد. اگرچه ممکن است انواع HPV ناشی از زگیل تناسلی، با انواع HPV ایجادکننده سرطان رحم یکسان نباشد؛ اما بهتر است بر اساس دستورالعمل‌های استاندارد، زنان مبتلا به زگیل‌های تناسلی آزمایش‌های غربالگری سرطان رحم را انجام دهند. امکان انتقال تبخال تناسلی به بخش‌های مختلف بدن از جمله چشم‌ها نیز وجود دارد.

ابتلا به تبخال تناسلی می‌تواند منجر به بروز عوارضی در بارداری از جمله سقط جنین یا زایمان زودرس شود. به‌علاوه، امکان انتقال تبخال قبل از تولد یا حین زایمان از مادر باردار به جنین وجود خواهد داشت. این امر می‌تواند برای نوزاد خطرناک باشد و منجر به ایجاد عفونتی موسوم به هرپس یا تبخال نوزادی شود که می‌تواند برای نوزاد کشنده باشد.

پیشگیری از ابتلا به زگیل و تبخال تناسلی

متخصصان، گزینه‌های مختلفی را برای کاهش خطر ابتلا به زگیل یا تبخال تناسلی توصیه کرده‌اند. در ادامه، به توصیه‌ها و اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری‌ها یا کاهش ریسک ابتلا به آنها اشاره می‌شود:

• هرگز اسباب‌بازی‌های جنسی (کمک ابزار جنسی) را با دیگران به اشتراک نگذارید.
• در صورت استفاده از کمک ابزارهای جنسی مشترک، آن‌ها را قبل از استفاده بشویید و روی آنها را با کاندوم بپوشانید.
• اگر شما یا شریک جنسیتان علائمی مانند خارش یا سوزش دارید که می‌تواند نشانه بروز هرپس باشد، از انجام رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی خودداری کنید.
• در صورت وجود زخم یا تاول در اندام تحتانی بدن یا نواحی تناسلی، از انجام رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی اجتناب کنید.
• در صورت تمایل به انجام رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژینال، از کاندوم یا کاندوم زبانی (رابردم) استفاده کنید (اما توجه کنید که حتی امکان انتقال تبخال با کاندوم هم وجود دارد).

برای کاهش خطر زگیل تناسلی می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• استفاده از اسباب‌بازی‌های جنسی، به‌صورت مشترک با دیگران را کنار بگذارید.
• درصورتی‌که می‌خواهید از اسباب‌بازی‌های جنسی به‌صورت مشترک با دیگران استفاده کنید، حتماً آن‌ها را با کاندوم بپوشانید.
• اگر تحت درمان زگیل تناسلی قرار دارید، از انجام رابطه جنسی با دیگران پرهیز کنید.
• همیشه از کاندوم یا کاندوم زبانی استفاده کنید (اما بهتر است بدانید که در صورت وجود ویروس فعال روی پوست پوشیده نشده با کاندوم، همچنان احتمال انتقال عفونت و بیماری وجود دارد).

جمع بندی

زگیل تناسلی و تبخال تناسلی، دو بیماری مقاربتی هستند که توسط ویروس‌های مختلفی ایجاد می‌شوند. در برخی موارد، ممکن است به دلیل عدم وجود علائم خاص، فرد متوجه ابتلای خود به این بیماری‌ها نشود. به‌علاوه، این امکان وجود دارد که زگیل‌های تناسلی به‌صورت ضایعه‌های همرنگ پوست بیمار ظاهر شوند؛ درحالی‌که تبخال تناسلی می‌تواند موجب ظهور تاول یا زخم‌هایی شود که نهایتاً به منجر به ایجاد زخم‌های قرمز رنگ بر روی پوست فرد مبتلا می‌شوند.

پزشک به‌راحتی می‌تواند با معاینه، زگیل تناسلی را تشخیص دهد. در برخی موارد باید برای تشخیص دقیق‌تر، نمونه‌برداری یا آزمایش خون انجام شود. ممکن است زگیل‌های تناسلی بدون انجام هیچ‌گونه مداخله خاصی برطرف شوند، اما گزینه‌های درمانی مختلف از جمله استفاده از پماد و انجام مداخلات تهاجمی‌تر برای برداشتن زگیل نیز در دسترس قرار دارند. تا به امروز، درمان خاص قطعی برای تبخال تناسلی توصیه نشده است؛ اما ممکن است استفاده از داروهای ضد ویروسی بتواند علائم این بیماری را تا حد زیادی کنترل کرده و از سرایت آن به دیگران جلوگیری کنند.

کلام پایانی

ممکن است مواجه شدن با عفونت‌های جنسی برای بسیاری از افراد امری خجالت‌آور یا ناراحت‌کننده باشد؛ اما باید بدانید که شما تنها نیستید. اگر احتمال می‌دهید که شما یا شریک جنسی‌تان به تبخال تناسلی یا زگیل تناسلی مبتلا شده‌اید، حتماً در اولین فرصت برای انجام اقدامات لازم به پزشک مراجعه کنید.