تنگی مجرای ادرار چه علائمی دارد؟
در تنگی مجرا ممکن است در ابتدا علائمی وجود نداشته باشد، هر چند علائم زیر محتمل است و شاید طی زمان بدتر شوند :
- کاهش جریان و فشار ادرار
- زور زدن هنگام ادرار کردن
- دو شاخه شدن ادرار
- قطره قطره آمدن ادرار
- تکرر ادرار
- عفونت های ادراری
- کاهش فشار مایع منی
- درد هنگام ادرار کردن
علت تنگی مجرای ادراری چیست؟
آسیب ها: هرگونه آسیب به مجرای ادراری می تواند در آینده اسکار به جای گذاشته و باعث تنگی شود. آسیب های مختلفی ممکن است باعث این تنگی شوند به طور مثال آسیب های که ممکن است حین جراحی مثانه به مجرا وارد شود، درمان رادیوتراپی، افتادن از دوچرخه و یا سقوط از نردبان. در این آسیب ها تروما به ناحیه مجرای ادراری زیر بیضه ها وارد شده و باعث تنگی مجرا می گردد.
عفونت ها: عفونت های مجرای ادراری نیز یکی دیگر از علل آن است. به طور مثال بیماری های منتقل شونده از راه تماس جنسی مانند:
- سوزاک و کلامیدیا
- عفونت های ناشی از سوند طولانی مدت مجرای ادراری
- عفونت هایی که ممکن است باعث التهاب بافت اطراف مجرای ادراری گردند.
اینگونه عفونت ها عموما بدون درمان هم بهبود می یابند، اما ممکن است در مجرای ادراری باعث تنگی شوند.لازم است ذکر کنیم که همیشه عفونت ها منجر به تنگی نمی شوند. گاها کودکان با تنگی مجرا متولد شده و در مواردی سرطان هم می تواند عامل تنگی مجرا باشد در خیلی از موارد نیز نهایتا علت تنگی مجرا مشخص نمی شود.
تنگی مجرا چه عوارضی دارد؟
- برای دفع ادرار لازم است که فرد فشار بیشتری را به مثانه وارد کند.نهایتا احتمال بروز فتق (هرنی) طی سالهای بعد بیشتر میگردد.
- تمام ادرار مثانه ممکن است هنگام تخلیه ادرار خارج نشود و قسمتی از آن در مثانه بماند، این مورد فرد را مستعد عفونت های مثانه و سیستم ادراری می کند.
- سرطان مجرای ادراری یکی از عوارض نادر تنگی های طولانی است.
بیشتر بدانید >> درمان پلاک پیرونی
تست های تشخیصی
- عموما تست هایی برای تعیین میزان جریان ادرار در تنگی مثانه انجام می شود. در تست یوروفلومتری (بررسی جریان ادرار) میزان ادرار دفع شده و فشار آن ارزیابی می شود. هرچقدر تنگی شدیدتر باشد جریان ادرار کندتر است.
- سیستوسکوپی یا آندوسکوپی مثانه نیز یکی از روش های تشخیصی تنگی مجرا است.
- عکس برداری از مجرای ادراری با اشعه x (RUG) یا رتروگرید یورتروگرافی می تواند طول، محل و شدت تنگی را نشان دهد.
درمان تنگی مجرای ادراری
عموما درمان جراحی جهت حذف تنگی مجرا در خیلی از بیماران لازم است. ارولوژیست ممکن است بسته به محل طول تنگی، سن و وضعیت سلامت فرد در مان های مختلفی را پیشنهاد کند:
1- دیلاتاسیون مجرا (گشاد نمودن تنگی مجرای ادراری)
در این روش لوله های پلاستیکی نازک به نام بوژی در داخل مجرای ادراری به کار برده میشود که این کارمی تواند تحت بی حسی موضعی یا بی هوشی عمومی انجام شود. به تدریج بوژی های ضخیم تر وارد مجرای ادراری می شود تا به اندازه دلخواه مجرا گشاد گردد. تکرار این عمل برای عود تنگی مجرا لازم است. به بعضی از افراد ژل های لوبریکان همراه با سوند مجرای ادراری داده می شود تا به صورت منظم خود در منزل اقدام به گشاد تر کردن مجرای ادراری نمایند.
به صورت یک قانون، هرچقدر تنگی کوتاه تر باشد شانس بهبود آن بادیلاتاسیون بیشتر است. این روش، روشی آسان است که ممکن است ابتدا برای تنگی مجرای ادراری استفاده شود.
2- اورتروتومی
در این روش آندوسکوپ تحت بی هوشی عمومی وارد مجرای ادراری می شود و از یک چاقوی کوچک برای ایجاد برش در تنگی مجرای ادراری ایجاد می شود؛ بااین روش مجرای ادراری گشاد شده و حدودا نصفی از افراد پس از انجام این جراحی صد درصد بهبود می یابند. هرچند ممکن است بعد از این عمل نیز تنگی های مجرای ادراری گاها عود کنند و لازم باشد این جراحی تکرار گردد. بصورت کلی هرچقدر طول تنگی کوچکتر باشد شانس بهبود صددرصدی بعد از آن بعد جراحی نیز افزایش می یابد.
3- جراحی
ازیک روش ترمیمی بنام اورتروپلاستی درمواردی استفاده می شود که روش های فوق موفقیت آمیزنمی باشند، تکنیک های مختلفی برای حذف مجرای تنگ و بازسازی مجرای ادراری استفاده می‌شوند. درصورتی که طول تنگی کوتاه باشد، قسمت تنگ حذف شده و دوسر سالم مجرای ادراری به هم متصل می گردد.
درصورتی که طول تنگی مجرای ادراری بلند باشد لازم است از یک گرفت پوستی معمولا از ناحیه داخل گونه برای بازسازی مجرای ادراری استفاده شود( روش جراحی باز اورتروپلاستی). اگر چه این عمل جراحی سخت و زمان بر است اما میزان بهبود بعد از آن بسیار بالاست.
4- آنتی بیوتیک ها
درصورتی که فرد مبتلا به عفونت های ادراری راجعه میگردد، ارولوژیست ممکن است آنتی بیوتیک طولانی مدت برای پیشگیری از عود عفونت برای بیمار نیز تجویز نماید.
